شکاف کام و لب هر دو می‌توانند باعث مشکلات گفتاری شوند. کودکان مبتلا به این بیماری‌ها ممکن است در تولید صداهای خاصی مانند «م»، «ب» و «پ» مشکل داشته باشند. آنها همچنین ممکن است در ساختن صداهای همخوان خاصی مانند «ک» و «گ» مشکل داشته باشند. علاوه بر این، کودکان مبتلا به شکاف کام ممکن است در تلفظ صحیح کلمات دچار مشکل شوند و به‌صورت تودماغی صحبت کنند.
شکاف لب یا شکاف کام باعث ایجاد چه اختلالاتی می‌شوند؟
شکاف کام و شکاف لب می‌توانند باعث ایجاد اختلالات دیگری ازجمله عوامل زیر شوند:
- مشکلات تغذیه. نوزادان ممکن است در تغذیه مشکل داشته باشند؛ زیرا نمی‌توانند مکش انجام دهند و این مسئله می‌تواند منجر به خفگی یا ذات‌الریه شود.
- مشکلات شنوایی. شکاف کام می‌تواند باعث مشکلات شنوایی شود؛ زیرا می‌تواند بر نحوه عبور امواج صوتی از دهان و بینی تأثیر بگذارد.
- اختلالات گفتاری. کودکان مبتلا به شکاف کام ممکن است در صحبت کردن واضح مشکل داشته باشند. این به این دلیل است که دهان آنها قادر به تولید تمام صداهای موردنیاز برای گفتار نیست. همچنین ممکن است در بیان (تلفظ صحیح کلمات) و روانی (لکنت) گفتار مشکل داشته باشند.
چگونه گفتار درمانی به کودکان مبتلا به شکاف لب یا کام کمک می‌کند؟
طبق تحقیقات حدود نیمی از کودکان مبتلا به شکاف کام در برخی مواقع به گفتار درمانی نیاز خواهند داشت. کودکان مبتلا به شکاف لب ممکن است مشکلات گفتاری زیادی نداشته باشند. کودکان مبتلا به شکاف کام معمولاً دارای یک اختلال مفصلی یا اختلال رزونانس هستند.
اختلال بیان زمانی است که کودک در گفتن صداهای صحیح و واضح مشکل دارد. برای کودکان مبتلا به شکاف کام، این مشکل به‌دلیل آناتومی دهان آنها است. آنها یاد گرفته‌اند که آناتومی را با تلفظ گفتار به روشی متفاوت جبران کنند.
همان‌طور که در بالا ذکر شد، یک کودک مبتلا به شکاف کام ممکن است به تودماغی حرف زدن مبتلا شود که یک اختلال رزونانسی است. اختلال رزونانسی به مقدار غیرعادی انرژی صوتی در حفره‌های دهان یا بینی اشاره دارد.
برای کودکان مبتلا به شکاف کام، یک گفتار درمانگر به آنها الگوهای گفتاری صحیح بیان صداها را آموزش می‌دهد. درمانگر همچنین به آنها کمک می‌کند تا با توجه به ساختارهای دهانی و کامی فعلی خود، توانایی‌های رزونانس خود را تا حد امکان بهبود بخشند.
کودکان مبتلا به شکاف کام ممکن است نسبت به کودکانی که ناهنجاری‌های ساختاری ندارند به زمان بیشتری برای گفتار درمانی نیاز داشته باشند. یا ممکن است گفتاردرمانی را به صورت مرحله‌ای دریافت کنند.
کودکان مبتلا به شکاف کام و لب ممکن است جراحی‌های مختلف و تجهیزات ارتودنسی نیاز داشته باشند. گفتار درمانگر آنها برای دستیابی به واضح‌ترین گفتار ممکن در هر مرحله از روند درمان با آنها کار خواهد کرد.
حتی اگر ساختار دهان کودک پس از جراحی بهبود یابد، ممکن است هنوز نیاز به یادگیری الگوهای گفتاری صحیح و رزونانس مناسب داشته باشد. این به این دلیل است که آنها برای مدت طولانی به یک طرفه صحبت کردن عادت کرده‌اند و برای یادگیری الگوهای صحیح گفتار به کمک نیاز دارند. گفتار درمانگر می‌تواند تا زمانی که کودک نیاز به درمان داشته باشد با او کار کند.
در طول گفتار درمانی برای کودک لب شکری چه اتفاقی میفتد؟
در طول اولین جلسه، آسیب‌شناس گفتار-زبان کودکان (SLP) از شما سؤالاتی در مورد فرزندتان می‌پرسد. این سؤالات شامل تاریخچه پزشکی و رشد حرکتی کودک شما می‌شود. آنها همچنین معاینه فیزیکی و ارزیابی گفتار و زبان را انجام خواهند داد. بر اساس این اطلاعات، SLP یک برنامه درمانی متناسب با نیازهای فردی فرزند شما ایجاد خواهد کرد.
گفتار درمانی می‌تواند از طرق مختلف به کودکان مبتلا به شکاف کام کمک کند. در اینجا فقط چند مورد است:
- برای فن بیان، گفتار درمانگران می‌توانند به کودکان مبتلا به شکاف کام و لب کمک کنند. آنها به کودکان کمک می‌کنند یاد بگیرند که چگونه تمام صداهای موردنیاز برای گفتار را بسازند.
- برای طنین، گفتار درمانگران می‌توانند به کودکان کمک کنند تا یاد بگیرند چگونه صداهای گفتار را طنین‌انداز کنند. این کار را می‌توان با استفاده از بینی و دهان آنها انجام داد.
- برای تغذیه، گفتار درمانگران می‌توانند به کودکانی که مشکل تغذیه دارند کمک کنند. کودکان مبتلا به شکاف لب ممکن است با بسته شدن لب مشکل داشته باشند که باعث ریختن آب هنگام نوشیدن از فنجان می‌شود. درمانگران می‌توانند به کودکان کمک کنند تا با استفاده از فنجان‌ها و نی‌های مختلف این مشکل را اصلاح کنند.
- برای مهارت‌های اجتماعی، گفتار درمانگران می‌توانند به کودکان در تعامل اجتماعی کمک کنند. این مهارت‌ها شامل مهارت‌هایی مانند مهارت های نوبتی و مکالمه می‌شود.
- برای تسلط، گفتار درمانگران می‌توانند به کودکانی که لکنت دارند کمک کنند که چگونه روان‌تر صحبت کنند. با فعالیت‌هایی مانند گفتار آهسته و شروع آسان، کودکان می‌توانند یاد بگیرند که گفتار خود را کنترل کنند و لکنت زبان را کاهش دهند.
- اگر کودک قادر به صحبت کردن نباشد، گفتاردرمانگر می‌تواند به او کمک کند تا نحوه استفاده از AAC را یاد بگیرد. AAC شامل دستگاه‌ها و روش‌هایی است که می‌تواند به کودکان در برقراری ارتباط کمک کند. این روش‌ها تابلوهای تصویر، زبان اشاره و دستگاه‌های تولیدکننده گفتار هستند.
گفتار درمانی می‌تواند به کودک کمک کند تا:
- بدون ریختن غذا و نوشیدنی بخورد
- صداهای گفتار را به درستی بسازد
- یاد بگیرد چگونه همه صداهای گفتار را بسازد
- وضوح گفتار در آنها بهبود یابد.
- ترشح آب دهان کاهش یابد.
- مشکلات بلع اصلاح شوند.
عدم درمان شکاف لب یا شکاف کام
شکاف کام درمان‌نشده می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی شود. این مشکلات شامل کاهش شنوایی، مشکلات دندانی و مشکلات تغذیه هستند. تشخیص زودهنگام و درمان برای بهترین نتیجه ممکن مهم است. اگر شما یا فرزندتان شکاف کام درمان‌نشده دارید، ممکن است مشکلات زیادی ایجاد شود. این مشکلات شامل:
- عفونت گوش. وقتی کودک نفس می‌کشد هوا می‌تواند از شکاف خارج شود. شکاف کام درمان‌نشده می‌تواند باعث عفونت گوش شود.
- اختلالات گفتاری. کودکان ممکن است در ایجاد برخی صداهای گفتاری مانند «ب»، «پ» و «م» مشکل داشته باشند. شکاف کام یا شکاف لب درمان‌نشده می‌تواند باعث اختلالات گفتاری مادام‌العمر شود.
- مشکلات دندانی. کودکان ممکن است در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مشکل داشته باشند. این مسئله می‌تواند منجر به پوسیدگی و سایر مشکلات دندانی شود.
- مشکلات تغذیه. کودکان ممکن است در تغذیه مشکل داشته باشند. آنها ممکن است در مکیدن مشکل داشته باشند و ممکن است هنگام غذا خوردن دچار خفگی یا گیجی شوند.
- مشکلات اجتماعی. کودکان مبتلا به شکاف درمان‌نشده ممکن است مشکلات اجتماعی داشته باشند. این مشکلات شامل موقعیت‌هایی مانند مسخره کردن کودکان دیگر می‌شود.
جمع‌بندی
اگر فکر می‌کنید فرزند شما ممکن است شکاف کام یا لب داشته باشد، به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند شما را برای ارزیابی به یک گفتار درمانگر ارجاع دهد. کارشناسان کلینیک توانبخشی راه کمال به فرزند شما کمک می‌کنند با چالش‌های مربوط به شکاف کام و لب مواجه شوید و بر آنها غلبه کنید. توجه داشته باشید تشخیص و درمان زودهنگام بهترین نتیجه ممکن را برای فرزندتان به همراه دارد. جهت دریافت مشاوره رایگان و یا دریافت وقت ویزیت با کلینیک های گروه توانبخشی راه کمال در تماس باشید.
منابع
مطالب مشابه
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در ارتباطات اجتماعی و تعامل با دیگران با چالش‌هایی مواجه هستند. در 18ماهگی، والدین باید توجه دقیقی به نحوه تعامل فرزندشان با اطرافیان داشته باشند. نشانه‌های رایجی که ممکن است در این سن ظاهر شوند عبارت‌اند از: فقدان تماس چشمی مؤثر، پاسخ محدود به نام، عدم علاقه به بازی‌های تعاملی و مشکلات در تقلید حرکات یا رفتارها
گزارش‌های موجود از سوی اسپکتروم نشان می‌دهند که سن 6سالگی برای کودکان مبتلا به اوتیسم نقطه عطف مهمی است؛ چرا که طبق مطالعه‌ای طولانی‌مدت، شدت ویژگی‌های اوتیسم در بسیاری از کودکان از سنین 3 تا 6 سالگی کاهش می‌یابند، ولی این پیشرفت معمولاً برای سه‌چهارم کودکان متوقف می‌شود.
تشخیص زودهنگام اوتیسم در کودکان 2 ساله نقشی حیاتی در بهبود نتایج بلندمدت دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که شناسایی و مداخله به‌موقع، به‌ویژه در دوران حساس رشد مغز، می‌تواند به توسعه مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری کودک کمک چشمگیری کند.
گفتاردرمانی و کاردرمانی پایه‌های اصلی مدیریت اوتیسم محسوب می‌شوند. بااین‌حال، بسیاری از خانواده‌ها برای تکمیل این روش‌ها به سراغ درمان‌های طبیعی و سنتی مانند شاهدانه، داروهای گیاهی و ... می روند.
یکی از مواردی که افراد مبتلا به اوتیسم برای جبران ناراحتی در هنگام برقراری ارتباط چشمی انجام می‌دهند، نگاه کردن به چیزی غیر از چهره دیگران در حین تعامل اجتماعی است. برای مثال دانش‌آموز مبتلا به اوتیسم در مدرسه می‌تواند هنگام نگاه کردن و ور رفتن با شیئی خاص، مانند اسباب‌بازی یا مداد بهتر روی درس تمرکز کند.
تیک‌ها، حرکات یا صداهای ناگهانی و سریعی هستند که کودک به‌طور مکرر و غیرارادی انجام می‌دهد. اگر کودک تیک حرکتی داشته باشد، ممکن است به‌طور مکرر پلک بزند یا شانه‌های خود را بارها و بارها بالا بیندازد. اگر تیک صوتی داشته باشد، احتمالاً به‌صورت ناخواسته صدای خرخر ایجاد می‌کند یا احساس نیاز به صاف کردن مداوم گلو دارد. تیک‌ها اغلب با گذشت زمان تغییر می‌کنند.
هنگامی که کودک به وسواس فکری عملی مبتلا می‌شود، افکار وسواسی و رفتاری اجباری می‌توانند بسیار مکرر و شدید شوند و در زندگی روزمره و رشد طبیعی کودک اختلال ایجاد کنند.
اختلال انفجاری متناوب (IED) نوعی اختلال رفتاری است که با دوره‌های مکرر خشم و پرخاشگری شدید مشخص می‌شود. این فوران‌ها می‌توانند کلامی یا جسمی باشند و اغلب غیرقابل پیش بینی هستند.
هنگامی که مغز در درک ورودی بصری دریافتی مشکل داشته باشد، اطلاعات به‌درستی درک نشده و نمی‌توانند با سایر حواس ادغام شوند.توجه به این نکته بسیار مهم است که اختلال حس بینایی به مشکلات مربوط به بینایی اشاره ندارد. درواقع کودکی که ازنظر بینایی دید 20/20 کامل دارد، اگر با اختلال حس بینایی دست و پنجه نرم کند، همچنان در درک آنچه می‌بیند با مشکل مواجه می‌شود.
آسیب سر می تواند به خفیفی ضربه، کبودی (کوفتگی) یا بریدگی روی سر باشد. یا می تواند ضربه مغزی، بریدگی عمیق یا زخم باز، شکستگی استخوان جمجمه، خونریزی داخلی یا آسیب به مغز باشد.