خدمات و تمرینات کاردرمانی در منزل برای کودکان

کاردرمانی در منزل برای کودکان به‌عنوان یک رویکرد نوین و مؤثر در حمایت از کودکان با نیازهای ویژه، توجه ویژه‌ای را جلب کرده است. این نوع درمان به کودکان این امکان را می‌دهد که در محیط آشنا و راحت خود، به بهبود مهارت‌های حرکتی، اجتماعی و شناختی بپردازند. با توجه به اینکه هر کودک دارای نیازهای خاص و منحصر به فردی است، کاردرمانی در منزل می‌تواند برنامه‌های شخصی‌سازی‌شده‌ای ارائه دهد که به راحتی با روال روزمره خانواده هماهنگ شود. این فرآیند نه‌تنها به افزایش استقلال و خودباوری کودکان کمک می‌کند، بلکه موجب بهبود کیفیت زندگی آن‌ها و خانواده‌هایشان نیز می‌گردد. در این مطلب، به بررسی کاردرمانی در منزل برای کودکان، مزایا، تمرین‌ها و ... می‌پردازیم.

چه کودکانی به کاردرمانی در منزل نیاز دارند؟

کودکان مبتلا به بیماری‌های زیر ممکن است از کاردرمانی در منزل بهره‌مند شوند:

• فلج مغزی
• اختلال طیف اوتیسم
• اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD)
• اختلالات رفتاری
• اختلال پردازش حسی
• ناتوانی‌های یادگیری
• تأخیر در مهارت‌های حرکتی ظریف
• تأخیر در مهارت‌های حرکتی درشت
• مشکلات تغذیه

کاردرمانی خانگی به این کودکان کمک می‌کند تا در محیطی راحت و آشنا مهارت‌های حرکتی و اجتماعی خود را تقویت کنند و بهبود یابند.

کاردرمانی برای چه بیماری‌هایی استفاده می‌شود؟

کاردرمانی کودکان می تواند بیماری‌های فیزیکی یا شناختی را که ممکن است بر کودک شما تأثیر بگذارد را درمان یا مدیریت کند:

• حرکت و هماهنگی
• افکار، ادراک و حافظه
• پردازش حسی
• مهارت‌های دیداری- حرکتی و دیداری-ادراکی
• خودتنظیمی و مهارت‌های مقابله‌ای
• بیماری‌های سلامت روان

برخی از بیماری‌های رایجی که ممکن است نیاز به مراجعه به کاردرمانگر کودکان داشته باشند عبارت‌اند از:

• اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD)
• اختلال طیف اوتیسم
• فلج مغزی
• تأخیر در رشد
• سندرم داون
• اختلال پردازش حسی

کاردرمانی به بهبود چه مهارت‌هایی کمک می‌کند؟

کاردرمانی در کودکان به بهبود مهارت‌های متنوعی ازجمله مهارت‌های حرکتی درشت، مهارت‌های حرکتی ظریف،‌ مهارت‌های حسی و مهارت‌های شناختی و ارتباطی کمک می‌کند.

کاردرمانی در منزل برای حرف زدن کودک

کاردرمانی در منزل به تقویت مهارت‌های گفتاری و زبانی کودکان به روش زیر کمک می‌کند:

• تمرینات بیان کلمات و تلفظ. با استفاده از بازی و فعالیت‌های گفتاری.
• افزایش دامنه لغات و فهم مفاهیم. با صحبت‌های روزمره و معرفی واژه‌های جدید.
• تعامل و ارتباط اجتماعی. تمرین‌های تشویق‌کننده برای ابراز نیازها و خواسته‌ها.

کاردرمانی غلت زدن نوزاد

این نوع کاردرمانی کمک می‌کند که نوزادان مهارت‌های حرکتی اولیه خود را توسعه دهند. فعالیت‌های مربوط به این کاردرمانی شامل موارد زیر هستند:

• تمرین‌های تقویت عضلات گردن و تنه. مانند بازی روی شکم و استفاده از اسباب‌بازی‌های تحریک‌کننده.
• تشویق به چرخش و حرکت روی زمین. که به بهبود تعادل و هماهنگی حرکتی کمک می‌کند.

کاردرمانی ایستادن کودکان

کاردرمانی برای ایستادن کودک تمرکز بر تقویت عضلات و افزایش تعادل دارد. تکنیک‌ها شامل موارد زیر هستند:

• تمرینات استقامتی و قدرتی. برای پاها و عضلات مرکزی بدن.
• استفاده از ابزارهای حمایتی. مانند واکر یا دستگاه‌های کمکی برای ایستادن و تمرین تعادل.

 کاردرمانی کودکان کم‌توان ذهنی

در این نوع کاردرمانی، تمرکز بر افزایش توانایی‌های زندگی روزمره و مهارت‌های اجتماعی ازجمله موارد زیر است:

• یادگیری فعالیت‌های روزمره. مانند لباس پوشیدن و استفاده از وسایل بهداشتی.
• تمرینات تقویتی برای هماهنگی دست و چشم. برای انجام کارهای دقیق‌تر.
• افزایش مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی. با استفاده از بازی‌های گروهی و تمرین‌های تعاملات اجتماعی.

کاردرمانی برای راه رفتن کودک

کاردرمانی برای راه رفتن به کودکان کمک می‌کند تا تعادل، هماهنگی و استقامت را تقویت کنند. این روش درمانی شامل موارد زیر است:

• تمرین‌های تقویتی عضلات پا و تعادل. از جمله استفاده از سطوح مختلف برای افزایش چابکی.
• تمرین‌های گام‌برداری و استفاده از واکر یا سایر تجهیزات کمکی. برای یادگیری راه رفتن مستقل.

کاردرمانی برای غذا خوردن کودکان

در این کاردرمانی، تمرکز بر یادگیری و تقویت مهارت‌های لازم برای غذا خوردن مستقل است. برای این منظور کاردرمانگران از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند مانند:

• تمرینات کنترل دست و انگشت. برای بهبود توانایی در استفاده از قاشق و چنگال.
• فعالیت‌های حساسیتی برای پذیرش غذاهای مختلف. که شامل تشویق به امتحان بافت‌ها و طعم‌های متنوع است.

کاردرمانی برای نشستن کودکان

کاردرمانی برای نشستن به کودکان کمک می‌کند تا تعادل و استقامت لازم برای نشستن را به دست آورند. فعالیت‌ها شامل موارد زیر هستند:

• تمرینات تقویت عضلات مرکزی و پشت. برای حمایت از حالت نشستن.
• استفاده از توپ‌های تمرینی و فوم. برای تقویت تعادل و وضعیت بدنی در نشستن.

کاردرمانی در منزل برای نوزادان

یک کاردرمانگر آموزش‌دیده توانایی‌های نوزاد شما را بر اساس سن او ارزیابی می‌کند و فعالیت‌ها را بر این اساس تطبیق می‌دهد. کاردرمانی نوزاد ممکن است شامل نکاتی برای آسان‌تر کردن زمان قرارگیری نوزاد بر روی شکم یا آموزش غلت زدن به نوزادان باشد. همچنین کاردرمانی نوزادان برای آموزش هماهنگی دست و چشم کاربرد دارد.

کاردرمانی در منزل برای نوزادان نارس

در طول کاردرمانی برای نوزادان نارس، کاردرمانگر بر روی فعالیت‌هایی کار می‌کند که رشد سیستم عصبی مرکزی، حرکت، افزایش وزن و مهارت‌های حرکتی را تقویت می‌کنند.

کاردرمانی برای کودکان فلج مغزی

کاردرمانی می‌تواند به مشکلات هماهنگی ماهیچه‌ها و مفاصل (مسائلی که می‌توانند کارهای روزمره را دشوار کنند) ازجمله غذا خوردن، مسواک زدن، حمام کردن و … در کودکان مبتلا به فلج مغزی کمک کند. 

کاردرمانی کودکان ADHD

هدف از کاردرمانی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی ارائه استراتژی‌هایی برای مدیریت زندگی روزمره آن‌ها است. کاردرمانی کودکان مبتلا به بیش‌فعالی در پنج حوزه زیر به آن‌ها کمک می‌کند:

• نظم و برنامه‌ریزی. در طول کاردرمانی به کودکان آموزش داده می‌شود تا وظایف را به مراحل کوچک‌تر تقسیم کنند و از ابزارهای بصری مثل چک‌لیست و نمودارهای رنگی استفاده کنند.
• مشکلات پردازش حسی. با توجه به اینکه 40 درصد کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی دچار اختلال پردازش حسی نیز هستند، در طول کاردرمانی به آن‌ها کمک می‌شود تا پاسخ‌های مناسب به اطلاعات حسی را یاد بگیرند و استراتژی‌هایی به والدین و معلمان ارائه می‌شوند.
• توسعه مهارت‌های خودتنظیمی. کاردرمانگر به کودکان کمک می‌کند تا احساسات و رفتار خود را تنظیم کنند.
• مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت. کاردرمانی به بهبود مهارت‌های دست‌خط، قدرت دست و هماهنگی حرکتی تمرکز دارد تا کودکان بتوانند وظایف روزمره را به‌راحتی انجام دهند.
• توسعه استقلال در کارهای روزمره. کاردرمانگران به کودکان کمک می‌کنند تا وظایف متناسب با سن خود را انجام دهند و با استفاده از نمودارها و چک‌لیست‌ها، حس موفقیت را در آن‌ها تقویت می‌کنند.

در طول جلسات کاردرمانی برای کودکان از روش‌های مختلفی، ازجمله جلسات انفرادی و برنامه‌های گروهی، برای کمک به کودکان مبتلا به بیش‌فعالی استفاده می‌شود.

مزایای کاردرمانی در منزل برای کودکان

کاردرمانی در منزل به دلیل مزایای متعددی که دارد، گزینه‌ای بسیار مؤثر برای کودکان و خانواده‌ها به شمار می‌آید:

• دسترسی آسان. کاردرمانی در منزل دسترسی به جلسات درمانی را تسهیل می‌کند و زمان انتظار برای دریافت خدمات کاهش می‌یابد. جلسات مجازی نیز امکان آموزش والدین در اجرای مؤثر تمرینات برای فرزندانشان را فراهم می‌کند.
• احساس راحتی و امنیت. درمان در محیط آشنا به کودک این امکان را می‌دهد که در فعالیت‌هایی که به بهبود رفاه و سلامتی او کمک می‌کنند، احساس راحتی بیشتری کند. خانواده‌ها نیز می‌توانند در مدیریت درمان مشارکت بهتری داشته باشند.
• صرفه‌جویی در هزینه و زمان. برگزاری جلسات خانگی می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد. در این جلسات والدین نیاز به مراجعه به کلینیک ندارند و می‌توانند برنامه‌های خود را بهتر تنظیم کنند.
• تناسب با زندگی روزمره. کاردرمانی خانگی به‌طور خاص به نیازهای کودک و خانواده پاسخ می‌دهد و می‌تواند به بخشی از روال روزانه تبدیل شود.
• یادگیری مؤثرتر حرکتی. تمرینات درمانی که به‌عنوان بخشی از برنامه روزانه در خانه طراحی می‌شوند، به کودک این امکان را می‌دهند که وظایف را تکرار کند و به یادگیری حرکتی بهتری دست یابد.
• حفظ مداخله درمانی. کودک در محیط خانه می‌تواند تمرینات بیشتری را به‌عنوان بخشی از فعالیت‌های روزمره خود انجام دهد، که به حفظ اثرات مداخله درمانی کمک می‌کند.
• تقویت روابط. مشارکت والدین در درمان می‌تواند رابطه میان والد، کودک و درمانگر را بهبود بخشد و به کودک کمک کند تا پذیرای درمان باشد.

این مزایا نشان می‌دهند که کاردرمانی در منزل می‌تواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای بهبود توانایی‌ها و کیفیت زندگی کودکان با نیازهای خاص عمل کند.

تمرینات کاردرمانی در منزل برای کودکان

کاردرمانی در منزل به عنوان یک روش مؤثر برای کودکان با نیازهای خاص، مانند اوتیسم، مشکلات پردازش حسی (SPD)، و سایر اختلالات رشدی و حرکتی، شناخته شده است. این تمرینات به والدین و کودکان اجازه می‌دهند که در محیطی آشنا و راحت به تقویت مهارت‌های مورد نیاز کودک بپردازند. کاردرمانی در منزل می‌تواند بر مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت، توانایی‌های ادراک حسی، مهارت‌های اجتماعی و تحمل هیجانی کودک تمرکز کند. این تمرینات، به طور کلی با استفاده از مواد ساده و موجود در خانه انجام می‌شوند و با نظارت والدین، کودک را به تعامل و یادگیری تشویق می‌کنند.

در ادامه، چند نمونه از تمرینات کاردرمانی در منزل برای کودکان معرفی شدهاند:

• ساخت سطل حسی. پر کردن سطل با موادی مثل برنج، لوبیا و دکمه برای آشنایی کودک با بافت‌های مختلف و تقویت حس لامسه.
• تمرین با تاب. استفاده از تاب و تمریناتی که هماهنگی و تقویت عضلات کودک را هدف قرار می‌دهند.
• تماشای کلیپ‌های ویدئویی برای تمرین مهارت‌های اجتماعی. مشاهده شخصیت‌های کارتونی برای تقویت دیدگاه‌گیری و درک احساسات.
• ساخت خمیر بازی. فعالیتی که به تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف و آشنایی با بافت‌ها کمک می‌کنند.
• ساخت کتاب مهارت‌های مقابله‌ای. ایجاد کتابی تصویری برای آموزش مهارت‌های مدیریت احساسات.
• فعالیت‌های تکراری برای گرم کردن. فعالیت‌هایی مثل پرتاب توپ برای آرامش و آمادگی کودک برای ادامه تمرین.

این تمرینات به والدین و مربیان کمک می‌کنند که با هزینه کم، کودک را در محیط خانه و با استفاده از روش‌های خلاقانه درگیر کاردرمانی کرده و مهارت‌های مختلف را در او تقویت کنند.

متخصص کاردرمانی در منزل اطفال

متخصص کاردرمانی در منزل برای کودکان و خانواده‌ها برنامه‌های درمانی را در محیط آشنا و امن خانه اجرا می‌کند، به‌ویژه برای کودکانی که نیاز به توجه ویژه دارند. این متخصصان با هدف بهبود مهارت‌های حرکتی، شناختی، حسی و اجتماعی به خانه‌ها مراجعه کرده و برنامه‌های فردی متناسب با نیازهای هر کودک ارائه می‌دهند.

وظایف این متخصصان شامل ارزیابی وضعیت کودک و تدوین برنامه‌های درمانی، تقویت مهارت‌های حرکتی و حرکتی ظریف، توسعه مهارت‌های شناختی و حسی از طریق فعالیت‌ها و بازی‌ها، و آموزش والدین برای اجرای مداوم تمرینات در خانه است.

کاردرمانی در منزل به ایجاد انگیزه و راحتی در کودک کمک می‌کند و تعامل والدین با کودک را افزایش می‌دهد، که در نهایت به بهبود کیفیت زندگی کودک می‌انجامد.

چه نکاتی را برای جلسات کاردرمانی در منزل کودک رعایت کنیم؟

توجه به نکات زیر به بهبود عملکرد کودک در طول جلسات کاردرمانی در منزل کمک می‌کند:

• انجام تمرین‌های کوتاه و مستمر. برای یادگیری بهتر، تمرین‌های کوتاه و مداوم را در برنامه روزانه بگنجانید تا مهارت‌ها به مرور در ذهن تثبیت شوند. به‌عنوان مثال، بستن بند کفش را هر روز تمرین کنید.
• تمرین منظم در روتین روزانه. مهارت‌های جدید را در برنامه‌های روزمره قرار دهید تا کودک انتظار این تمرین‌ها را داشته باشد و بهتر با آن‌ها کنار بیاید.
• استفاده از کمک‌های بصری. با استفاده از تصاویر، آیکون‌ها یا نمودارها، مهارت‌های جدید را ساده‌تر به کودک منتقل کنید؛ این ابزارها به درک و پردازش اطلاعات کمک می‌کنند.
• پیوند مهارت‌ها با علایق کودک. مهارت‌های جدید را با علایق کودک (مانند حیوانات یا فضا) پیوند دهید تا انگیزه بیشتری برای انجام تمرین داشته باشد.
• استفاده از رویکرد چندحسی. برای یادگیری بهتر، از حواس مختلف (شنوایی، دیداری، لمسی) استفاده کنید تا مغز کودک اطلاعات را بهتر حفظ کند؛ مثلاً هنگام یادگیری نوشتن، از روش‌های بصری و شنیداری همزمان استفاده کنید.
• بهبود محیط یادگیری. محیط را آرام و بدون حواس‌پرتی نگه دارید. بهترین زمان روز را برای تمرین انتخاب کنید و هنگام تمرین خودتان نیز متمرکز و در دسترس باشید تا کودک احساس اهمیت این فعالیت را درک کند.

هزینه کاردرمانی در منزل برای کودکان

هزینه کاردرمانی در منزل برای کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد که می‌توانند شامل تعداد جلسات، مدت زمان هر جلسه، نوع مشکل و بیماری و منطقه محل سکونت باشد.

این هزینه‌ها در مقایسه با مراجعه به کلینیک متفاوت هستند‌؛ زیرا کاردرمانگر برای ارائه خدمات به منزل شما مراجعه می‌کند و هزینه‌ای اضافی برای مسافت‌ و زمان سفر دریافت می‌کند.

تعرفه کاردرمانی در منزل توسط انجمن علمی کاردرمانی ایران در سال 1403 منتشر شده است و به قرار زیر است:

کاردرمانی کودکان در منزل تهران

گروه توانبخشی "راه کمال" با بهره‌گیری از متخصصان مجرب و آموزش‌دیده در زمینه کاردرمانی اطفال، خدماتی ارائه می‌دهد که شامل ارزیابی دقیق، برنامه‌ریزی درمانی فردی و پیگیری مستمر برای دستیابی به نتایج مطلوب است. متخصصان ما تلاش می‌کنند تا به خانواده‌ها کمک کنند تا تمرین‌های کاردرمانی را به بخشی از برنامه روزمره کودک تبدیل کنند، به‌گونه‌ای که رشد حرکتی، شناختی و اجتماعی او به بهترین شکل ممکن پیش برود.

با خدمات کاردرمانی در منزل کلینیک راه کمال، خانواده‌ها می‌توانند مطمئن باشند که کودکشان تحت نظارت دقیق متخصصین حرفه‌ای، در مسیر رشد و توسعه صحیح قرار می‌گیرد.

 منابع

occupationaltherapy.com.au

theottoolbox.com

my.clevelandclinic.org

kinspirehealth.com

abilityactionaustralia.com.au

harkla.co