آب درمانی، شکل نوآورانه و مؤثر فیزیوتراپی است که از خواص درمانی آب بهره میبرد. این درمان تخصصی بهویژه برای کودکان مفید است و محیطی امن و حمایتی فراهم میکند که در آن میتوانند بدون تنش جاذبه در فعالیتهای فیزیکی شرکت داشته باشند. آب درمانی کودکان فواید متعددی برای سلامت و رفاه کودک دارد و میتواند به بهبود علائم اختلالات مختلف کمک کند.
آب درمانی چیست؟
هیدروتراپی، که به آن آب درمانی نیز گفته میشود، شکل تخصصی فیزیوتراپی است که از آب برای درمان بیماریها استفاده میکند. این نوع درمان محیطی امن و حمایتی را برای کودکان فراهم میکند که در آن میتوانند بدون تنش جاذبه در فعالیتهای فیزیکی شرکت کنند. آب درمانی در استخر آب گرم انجام میشود و شامل طیف گستردهای از تمرینات و فعالیتهایی است که برای ارتقای توانبخشی فیزیکی و رفاه طراحی شدهاند.
یکی از عناصر کلیدی آب درمانی، شناوری است. نیروی شناوری آب با جاذبه مقابله میکند و فشار وزن بر مفاصل و عضلات را کاهش میدهد. برای کودکان، این بدان معناست که آنها میتوانند آزادانهتر حرکت کنند و تمرینات را با درد و فشار کمتری نسبت به فعالیتهای مبتنی بر خشکی انجام دهند. کاهش نیروی جاذبه باعث میشود انجام حرکات برای کودکان آسانتر شود. همچنین به بهبود دامنه حرکتی آنها کمک میکند و فشار بیموردی بر بدن در حال رشدشان وارد نمیشود.
آب مقاومتی طبیعی ایجاد میکند که ثابت و چندجهته است. این مقاومت به تقویت عضلات و بهبود تناسب اندام قلبی-عروقی کمک میکند. برخلاف تمرینات مقاومتی سنتی، مقاومت در آب ملایم است و بهراحتی با تغییر سرعت و شدت حرکات قابل تنظیم است. این امر آب درمانی را برای کودکان با سطوح مختلف قدرت و تناسب اندام، ازجمله کسانی که در حال بهبودی از آسیبها هستند یا با اختلالات مزمن دست و پنجه نرم میکنند، مناسب میسازد.
مزایای آب درمانی
جلسات آب درمانی بهصورت انفرادی برگزار میشوند و مزایای زیادی دارند:
- تسکین درد: دمای آب و «بیوزنی» تجربهشده در آب منجر به آرامش و بهبود گردش خون میشود که میتواند به کاهش درد کمک کند.
- تقویت عضلات: جلسات فیزیوتراپی یا کاردرمانی میتواند برای کودکان خستهکننده باشد! اما آب درمانی فرصتی برای بهبود درگیری و استقامت فراهم میکند و در عین حال در طول آب درمانی از مقاومت برای افزایش قدرت عضلانی استفاده میشود.
- دامنه حرکتی جدید: حضور در آب به کودکان اجازه میدهد تا دامنه حرکتی جدیدی را کشف کنند که ممکن است در خشکی قادر به انجام آن نباشند.
- سرگرمی: آب درمانی به کودکان این فرصت را میدهد که ارتباط ذهن و عضله را در محیطی گرم، سرگرمکننده و جذاب توسعه دهند.
- تحریک حسی: استخر مناظر، صداها، بوها و احساسات متفاوتی را فراهم میکند که میتواند به بهبود آگاهی بدنی کمک کند.
- آرامش: معمولاً دمای آب استخرهای آب درمانی بین ۳۲ تا ۳۶ درجه سانتیگراد است. این آب گرم میتواند محیطی راحت و آرامشبخش برای کودک فراهم کند.
آب درمانی به درمان چه بیماریهایی کمک میکند؟
آب درمانی روشی چندمنظوره است و میتواند برای درمان انواع اختلالات در کودکان استفاده شود. برخی از بیماریهای خاصی که از آب درمانی بهره میبرند عبارتاند از:
- درد مزمن: اختلالاتی مانند آرتریت نوجوانان را میتوان با آب درمانی مدیریت کرد؛ زیرا گرما و شناوری آب استرس و درد مفاصل را کاهش میدهد.
- فلج مغزی: آب درمانی به بهبود تون عضلانی، هماهنگی و انعطافپذیری در کودکان مبتلا به فلج مغزی کمک میکند.
- بهبودی پس از آسیب: کودکان میتوانند در دوره بهبودی پس از جراحی یا آسیب، از توانبخشی در آب بهرهمند شوند. آب درمانی بدون اعمال فشار اضافی از بافتهای در حال بهبود پشتیبانی میکند.
- تأخیرهای رشدی: آب درمانی محیطی حمایتی برای تمرین مهارتهای حرکتی و بهبود عملکرد فیزیکی کودکان مبتلا به تأخیرهای رشدی یا ناتوانیها فراهم میکند.
در طول جلسات آب درمانی چه اتفاقی میفتد؟
یک جلسه آب درمانی معمولی شامل چندین مرحله کلیدی است:
- ارزیابی اولیه: متخصص کاردرمانی قبل از شروع جلسه آب درمانی، شما و فرزندتان را ملاقات میکند تا مطمئن شود آب درمانی گزینه درمانی ایمن و مؤثری برای کودک شما است.
- گرم کردن: حرکات ملایم و کششها در آب به آمادهسازی بدن برای فعالیتهای شدیدتر کمک میکنند.
- تمرینات طراحیشده: کاردرمانگر کودک را ازطریق تمریناتی مانند فعالیتهای دامنه حرکتی، تمرینات تقویتی، وظایف تعادل و هماهنگی، و فعالیتهای تحریک حسی هدایت میکند.
- نظارت: درمانگر پاسخ کودک به تمرینات را به دقت مشاهده کرده و شدت و نوع فعالیتها را درصورت نیاز تنظیم میکند.
- سرد کردن: جلسه با فعالیتهای ملایم برای کمک به آرامش کودک و خروج تدریجی از آب به پایان میرسد.
فرزند من به چند جلسه آب درمانی نیاز دارد؟
تعداد جلسات بر اساس نیازهای فردی و اهداف درمانی برای هر کودک متفاوت میباشد. در ابتدا، جلسات اغلب چندین بار در هفته برنامهریزی میشوند.
با شروع پیشرفت کودک و نشان دادن علائم بهبود، تعداد جلسات به هفتهای یک بار یا دو هفته یک بار کاهش مییابد.
کودکانی که مبتلا به اختلالات مزمن یا مشکلات فیزیکی هستند به جلسات دورهای نیاز دارند تا تمرینات متناسب با نیازهای در حال تغییرشان اصلاح شوند. کاردرمانگر تعدادجلسات مورد نیاز و مدت زمان بهینه برای دستیابی به نتایج مطلوب را تعیین میکند.
مزایای آب درمانی برای کودکان مبتلا به اوتیسم
- بهبود عملکرد حرکتی، قدرت و هماهنگی: خواص آب ازجمله شناوری و جریان باعث میشوند انجام مهارتهای حرکتی درشت در آب آسانتر باشند؛ زیرا آب حمایت وضعیتی فراهم میکند، مقدار قابل توجهی از وزن را کاهش میدهد و عضلات را شل میکند. همچنین هماهنگی را بهبود میبخشد؛ زیرا فرد برای شناور ماندن و مانور در آب باید حرکات دست و پای خود را هماهنگ کند. آب درمانی همچنین به توسعه مهارتهای حرکتی دهانی کمک میکند. برخی از مهارتهایی که کودکان در آب درمانی یاد خواهند گرفت، مانند فوت کردن حباب، نگه داشتن نفس و کنترل تنفس، مهارتهایی هستند که بسیار مفیدند و میتوانند در گفتاردرمانی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
- کاهش مشکلات حسی: فشار هیدرواستاتیک آب میتواند ورودی حسی لازم برای افراد مبتلا به اوتیسم را فراهم کرده، تحریک بیشازحد حسی را کاهش دهد و محیطی راحت و آرامشبخش ایجاد کند. علاوهبراین، مشخص شده است که آب درمانی منجر به کاهش رفتارهای تکراری مانند چرخیدن، تکان دادن سر و تکان خوردن میشود. درنتیجه تمرکز و دامنه توجه کودک افزایش مییابد.
- بهبود مهارتهای اجتماعی: از آنجایی که آب درمانی نیاز به کار بسیار نزدیک کودک با مربی دارد، اگر در محیط گروهی انجام شود، ناگزیر مهارتهای اجتماعی کودکان را افزایش میدهد. همچنین این روش درمانی به بهبودهایی خودتنظیمی در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکند.
مزایای آب درمانی برای کودکان مبتلا به سندرم داون
- بهبود مهارتهای حرکتی درشت: کودکان مبتلا به سندرم داون اغلب هیپوتونی (تون عضلانی پایین) و شلی مفاصل را تجربه میکنند که میتواند توسعه مهارتهای حرکتی درشت مانند نشستن، خزیدن و راه رفتن را به تأخیر بیندازد. آب درمانی محیطی حمایتی فراهم میکند که در آن کودکان میتوانند حرکات را با نیروی جاذبه کاهشیافته تمرین کنند.
- افزایش تعادل و هماهنگی: مقاومت آب، تعادل و هماهنگی کودکان را به چالش میکشد. جلسات منظم آب درمانی میتواند منجر به بهبود در این زمینهها شود، که برای فعالیتهای روزانه و تحرک کلی حیاتی هستند.
- ارتقاء تناسب اندام قلبی-عروقی: شرکت در تمرینات آبی میتواند سلامت قلبی-عروقی را بهبود بخشد. برای کودکان مبتلا به سندرم داون، که ممکن است در معرض خطر بیشتری برای بیماریهای قلبی باشند، آب درمانی راهی ملایم برای افزایش عملکرد قلب و ریه ارائه میدهد.
- حمایت از عملکرد تنفسی: فشار هیدرواستاتیک آب میتواند به تقویت عضلات تنفسی کمک کند. این امر بهویژه برای کودکان مبتلا به سندرم داون، که ممکن است چالشهای تنفسی را تجربه کنند، مفید است.
- ارتقاء یکپارچگی حسی و آرامش: محیط آب گرم، ورودی حسیای فراهم میکند که میتواند به کودکان مبتلا به سندرم داون کمک کند تا اطلاعات حسی را بهطور مؤثرتری پردازش کنند. علاوهبراین، ماهیت آرامشبخش آب میتواند اضطراب را کاهش دهد و آرامش را تقویت کند.
مزایای آب درمانی برای فلج مغزی
آبدرمانی فواید جسمی و ذهنی بسیاری برای کودکان مبتلا به فلج مغزی به همراه دارد.
فواید جسمی آب درمانی شامل موارد زیر هستند:
- بهبود عملکرد قلب
- افزایش مقاومت
- تسکین و کاهش درد در مفاصل و عضلات
- کمک به محافظت در برابر آسیبها هنگام ورزش
- کاهش ناراحتی هنگام ورزش
- ساخت عضله و کنترل عضلانی
- کمک به ایجاد گردش خون بهتر
- بهبود استقامت و انعطافپذیری
فواید ذهنی و عاطفی عبارتاند از:
- بهبود اعتمادبهنفس
- کیفیت زندگی بهتر
- تقویت مهارتهای اجتماعی شدن
- بهبود یکپارچگی حسی
- بهبود حس استقلال
جمعبندی
هیدروتراپی یا فیزیوتراپی آبی، یک روش درمانی نوآورانه و مؤثر است که از خواص شناوری، گرما و مقاومت آب برای ایجاد یک محیط امن و کمفشار برای کودکان استفاده میکند. این درمان، که در استخرهای آب گرم انجام میشود، به ویژه برای کودکانی که با شرایطی مانند فلج مغزی، آرتریت نوجوانان، اوتیسم یا تأخیرهای رشدی روبرو هستند، مفید است؛ زیرا نیروی جاذبه را کاهش داده و امکان حرکت آزادتر و بدون درد را فراهم میکند. هدف اصلی هیدروتراپی، تقویت عضلات، افزایش دامنه حرکتی و بهبود هماهنگی و عملکرد حرکتی درشت است، در حالی که تحریک حسی، آرامش و کاهش درد را نیز به همراه دارد و به کودکان کمک میکند تا در مسیری سرگرمکننده و جذاب، تواناییهای جسمانی خود را توسعه دهند.
منابع
مطالب مشابه
هیدروتراپی، که به آن آب درمانی نیز گفته میشود، شکل تخصصی فیزیوتراپی است که از آب برای درمان بیماریها استفاده میکند. این نوع درمان محیطی امن و حمایتی را برای کودکان فراهم میکند که در آن میتوانند بدون تنش جاذبه در فعالیتهای فیزیکی شرکت کنند.
والدین میتوانند با استفاده از بازیهای ساده و سرگرمکننده در محیط خانه، رفتارهای کلیدی فرزند خود را در حوزههای مهمی مانند ارتباط چشمی، تقلید، تعاملات اجتماعی و حساسیتهای حسی زیر نظر بگیرند. این بازیها برای کودک جذاب هستند و در عین حال، به والدین کمک میکنند تا درصورت مشاهده علائم نگرانکننده، بهموقع با متخصصان رشد کودک مشورت نمایند.
کودکان مبتلا به CDD تا حداقل ۲سالگی رشد معمولی متناسب با سن را در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، روابط اجتماعی، بازی و رفتار انطباقی دارند. آنها بین سنین ۲ تا ۱۰سالگی، مهارتهای کسبشده قبلی خود را به شکلی قابل توجه در دو یا چند مورد از دست میدهند.
یکی از تفاوتهای بزرگ بین اوتیسم و آسپرگر این است که کودکان مبتلا به اوتیسم دیرتر صحبت کردن را شروع میکنند. اما کسانی که سندرم آسپرگر دارند معمولاً تأخیر زبانی را تجربه نمیکنند. در حالی که کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب منزوی به نظر میرسند، افراد دارای آسپرگر معمولاً میخواهند با دیگران تعامل داشته باشند اما برای برقراری ارتباط با مشکل مواجه میشوند.
اختلال فراگیر رشد (PDD) زمانی اصطلاحی بود که برای توصیف گروهی از تأخیرهای رشدی که بر مهارتهای اجتماعی و ارتباطی تأثیر میگذاشتند، مورد استفاده قرار میگرفت. اما در حال حاضر، پزشکان آن را اختلال طیف اوتیسم (ASD) مینامند.
گرانی والدین درخصوص دیر حرف زدن فرزندشان امری کاملاً طبیعی است. اما باید توجه داشته باشید رشد گفتار در کودکان میتواند تحت تأثیر طیف وسیعی از عوامل قرار گیرد و یکی از این عوامل، تغذیه است که اغلب نادیده گرفته میشود.
اختلال ویژه زبانی (SLI)، اصطلاحی برای اختلال زبان رشدی است. این اختلال زمانی رخ میدهد که مهارتهای زبانی بهدرستی رشد نمیکنند ولی این چالشها به سایر مشکلات رشدی مانند اختلال طیف اوتیسم، آسیب مغزی تروماتیک، آپراکسی گفتار یا کم شنوایی مربوط نیستند.
کودکان مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی در استفاده از زبان برای تعامل با دیگران مشکل دارند. آنها زبان را میفهمند و میتوانند در برخی شرایط از آن استفاده کنند، اما در موقعیتهای اجتماعی در برقراری ارتباط با مشکل روبرو هستند.
اختلال گفتاری آفازی در کودکان نوعی اختلال ارتباطی است که توانایی کودک در درک، تولید و استفاده از زبان را مختل میکند. کودکان مبتلا به آفازی اغلب در ابراز وجود و درک زبان دیگران مشکل دارند. نکته مهم این است که آفازی نشانه کمبود هوش نیست، بلکه اختلالی در پردازش زبان است.
اختلال سلوک (CD) بیماری سلامت روان است که کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار میدهد و رفتارهای پرخاشگرانه و اقداماتی که به آسایش دیگران آسیب میرساند مشخص میشود.