مدرسه معمولاً محیط مناسبی برای کودکان مبتلا به اوتیسم نیست، و این می‌تواند در طول سال تحصیلی و حتی بعد از آن مشکلاتی جدی ایجاد کند. کودکان مبتلا به اوتیسم زمان زیادی را در مدرسه صرف یادگیری چگونگی سازگاری با محیطی می‌کنند که اغلب با توانایی‌ها و چالش‌های آن‌ها هماهنگ نیست. حتی پس از اینکه مهارت‌های لازم برای سازگاری در مدرسه را کسب کردند، این کودکان به دنیای جدیدی وارد می‌شوند که نیازمند مجموعه‌ای متفاوت از مهارت‌ها است.
در ادامه دلایل دشوار بودن مدرسه برای کودکان مبتلا به اوتیسم را توضیح می‌دهیم:
حساسیت حسی
کودکان مبتلا به اوتیسم در هر محیطی تفاوت‌های حسی را تجربه می‌کنند، اما این چالش‌ها در مدرسه می‌تواند بیشتر هم شود. زندگی روزمره در مدرسه شامل زنگ‌ها و بوق‌ها، نورهای فلورسنت، صداهای بلند، بوی غذا از کافه‌تریا و پژواک‌ها در سالن ورزشی یا آمفی‌تئاتر است.
تحریکات حسی می‌توانند برای کودکان مبتلا به اوتیسم طاقت‌فرسا باشند و باعث اضطراب شدید، افزایش رفتارهای خودتحریکی (استیمینگ)، و بروز علائم جسمی مانند سردرد شوند.
افراد مبتلا به اوتیسم باید بدن خود را به طور فعال‌تری نسبت به افراد نرمال تنظیم کنند. برخی از افراد اوتیسمی آستانه پایین‌تری برای تحریکات حسی و تحریک‌پذیری دارند. خودتنظیمی برای کودکان مبتلا به اتیسم دشوارتر است، به ویژه زمانی که روش‌هایی که برای مقابله استفاده می‌کنند (مانند استیمینگ) در مدارس مورد توجه منفی قرار گیرند.
درک و فهم زبان
آزمون‌های استاندارد در مدارس نیازمند درک و پاسخ به زبان گفتاری و نوشتاری با سرعت و سطحی است که برای سن کودکان انتظار می‌رود. این آزمون‌ها از سنین کم آغاز می‌شوند و از کودکان انتظار می‌رود که با افزایش سن، دقت و درک زبانی آن‌ها نیز بهبود یابد.
کودکان مبتلا به اوتیسم در آزمون‌های استاندارد ممکن است دچار ضعف شوند؛ زیرا بیان و درک زبانی به ویژه در استفاده و فهم زبان‌های تمثیلی یا بیانی برای آن‌ها چالش بزرگی است.
عملکرد اجرایی
عملکرد اجرایی به توانایی برنامه‌ریزی و انجام پروژه‌های چند مرحله‌ای گفته می‌شود که در آن نیاز به توجه به پارامترهای پروژه، زمانبندی‌ها و عوامل دیگر به طور همزمان است. در مدرسه، عملکرد اجرایی به کودکان در انجام وظایفی مانند مدیریت تکالیف، انجام پروژه‌های درسی، مطالعه برای آزمون‌ها و برنامه‌ریزی برای رویدادها کمک می‌کند.
معمولاً تغییر فعالیت‌ها، وظایف و موضوعات برای افراد مبتلا به اوتیسم سخت‌تر هستند. عملکرد اجرایی می‌تواند چالشی بزرگ برای کودکان مبتلا به اوتیسم در تمام جنبه‌های زندگی ازجمله در مدرسه باشد.
مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت
مهارت‌های حرکتی ظریف برای نوشتن، نقاشی، بریدن، چسباندن و کار با اشیاء کوچک مانند اسلایدهای میکروسکوپ لازم هستند. مهارت‌های حرکتی درشت برای حرکات بزرگ‌تر مانند پریدن، لگد زدن، پرتاب کردن، دویدن و طناب زدن استفاده می‌شوند.
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در مهارت‌های حرکتی درشت مشکلات خفیف تا متوسط دارند. این مشکلات شامل برنامه‌ریزی حرکتی است که در آن کودک پیش‌بینی می‌کند که یک عمل (مانند لگد زدن به توپ) را انجام دهد و بدن را برای انجام آن حرکت آماده می‌کند.
از آنجا که این مهارت‌ها برای برآورده کردن نیازهای علمی و اجتماعی مدرسه ضروری هستند، هرگونه محدودیت در این مهارت‌ها می‌تواند بر توانایی یک کودک مبتلا به اوتیسم در کلاس و عملکرد اجتماعی با همسالان تأثیر بگذارد.
ارتباط اجتماعی
افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً تفاوت‌های زیادی در ارتباطات اجتماعی دارند. حتی اگر این تفاوت‌ها شدید نباشند و یک کودک مبتلا به اوتیسم به عنوان «با عملکرد بالا» در نظر گرفته شود، باز هم ممکن است درک و اجرای پیچیدگی‌های اجتماعی برای آن‌ها دشوار باشد.
در مدرسه، تعاملات اجتماعی به‌صورت پیوسته در حال تغییر هستند. آنچه که در کلاس درس مناسب است، ممکن است در راهروها، سالن ورزش یا زمین بازی نامناسب باشد. یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است نتواند از نشانه‌های اجتماعی که به او می‌گویند رفتار خود را متناسب با موقعیت تغییر دهد، آگاهی پیدا کند.
از آنجا که این کودکان مهارت‌های ارتباطی متفاوتی دارند، تشخیص شوخی دوستانه از قلدری یا درک تفاوت بین کنایه و واقعیت می‌تواند برای آن‌ها دشوار باشد. به دلیل طبیعت همواره در حال تغییر تعاملات اجتماعی (که با هر سال تحصیلی تغییر می‌کنند)، یک کودک مبتلا به اوتیسم اگر در این تعاملات شرکت نکند، ممکن است در انزوای اجتماعی قرار گیرد یا به‌عنوان فردی درون‌گرا شناخته شود.
تغییر قوانین و انتظارات
با شروع سال تحصیلی جدید کودک متوجه می‌شود برخی چیزها تغییر کرده‌اند. برای مثال، یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است به کلاس درس معلم قبلی خود عادت کرده باشد که صحبت کردن بدون بلند کردن دست را مجاز می‌دانست. اما ممکن است معلم جدید قانونی داشته باشد که دانش‌آموزان باید دست خود را بلند کنند و قبل از صحبت کردن اجازه بگیرند. این تغییر برای هر دانش‌آموزی می‌تواند دشوار باشد، اما برای کودکان مبتلا به اوتیسم تطبیق با آن قوانین جدید سخت‌تر است.
تغییرات در روابط با همسالان نیز اتفاق میفتند و برخی رفتارهایی که سال قبل خوب بودند با بزرگ‌تر شدن کودکان غیرقابل قبول در نظر گرفته می‌شوند. بنابراین کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است توسط دیگران که نیازها و تفاوت‌های آن‌ها را درک نمی‌کنند، تمسخر شوند.
تغییر در روال
افراد مبتلا به اتیسم معمولاً در شرایطی که روال و ساختاری مشخص دارند، بهتر عمل می‌کنند. اگرچه روال مدرسه رفتن بر اساس اهدافی خاص استوار است، اما گاهی‌اوقات مواردی پیش می‌آید که همه چیز متفاوت می‌شود.
رویدادهای ویژه، معلمان جایگزین، روزهای برفی، گردش‌ها، روزهای آزمون استاندارد و تعطیلات مدرسه‌ای همگی می‌توانند روال معمول مدرسه را مختل کنند و حتی اگر کودکان از قبل از این تغییرات آگاه باشند، ممکن است برای آن‌ها بسیار سخت باشد که با آن‌ها کنار بیایند.
جلسات درمانی و گروه‌های مهارت‌های اجتماعی برای کمک به کودکان در یادگیری چگونگی مقابله با این تغییرات طراحی شده‌اند.
مشکلات رایج مرتبط با مدرسه برای کودکان مبتلا به اوتیسم
باید توجه داشت که هر کودک اوتیسمی ویژگی‌های متفاوتی دارد و با چالش‌ها و توانایی‌های متفاوتی روبرو است. بااین‌حال، برخی از مشکلات رایج مرتبط با مدرسه برای کودکان مبتلا به اتیسم عبارت‌اند از:
- افت تحصیلی. ممکن است در یادگیری عقب بمانند. این مشکل ممکن است مستقیماً به دلیل چالش‌های مرتبط با اوتیسم باشد یا به دلیل مشکلات دیگری مانند کندی سرعت پردازش اطلاعات، بیشفعالی (ADHD)یا نارساخوانی (دیسلکسیا)، که در کودکان مبتلا به اوتیسم شایع هستند، اتفاق بیفتند.
- ناتوانی در دوستیابی. ممکن است در ایجاد و حفظ دوستی‌ها دچار مشکل شوند.
- تفاوت‌های ظاهری و گفتاری. ممکن است از نظر ظاهر و صدا با دیگران تفاوت داشته باشند. این تفاوت‌ها می‌توانند به دلیل نحوه راه رفتن، صحبت کردن، رفتار و لباس پوشیدن آن‌ها باشند.
- در معرض قلدری قرار گرفتن. به دلیل تفاوت در ارتباطات، ظاهر، صدا، علایق، جنسیت یا گرایش جنسی، ممکن است بیشتر در معرض قلدری قرار بگیرند.
- مشکلات در برآورده کردن نیازهای اساسی. ممکن است در برآورده کردن نیازهای اساسی خود، مانند غذا خوردن، نوشیدن و رفتن به دستشویی، دچار مشکل شوند.
- رفتار چالش‌برانگیز. رفتار آن‌ها ممکن است به‌عنوان چالش‌برانگیز تلقی شود، در حالی که در واقع این رفتار ناشی از استرسی است که کودک مبتلا به اتیسم ترجیح می‌دهد از آن اجتناب کند.
- پیامدهای منفی رفتارهای چالش‌برانگیز. «رفتار چالش‌برانگیز» ممکن است منجر به پیامدهای منفی مانند تنبیه یا انزوا شود. این مسئله می‌تواند به یک دایره معیوب از استرس بیشتر و رفتار چالش‌برانگیزتر منجر شود.
- خستگی ناشی از تلاش زیاد. برخی از کودکان مبتلا به اتیسم ممکن است در یادگیری و حتی در دوستیابی موفق باشند، اما این موفقیت معمولاً نیازمند تلاش زیادی است و می‌تواند خسته‌کننده باشد.
- پنهان کردن واقعیات. بسیاری از افراد اوتیسمی تمایلی به جلب توجه ندارند و ممکن است رفتار واقعی خود را پنهان کنند که این نیز می‌تواند خسته‌کننده باشد.
- خستگی ناشی از استرس‌های مدرسه. مقابله با استرس‌های مرتبط با مدرسه، به علاوه تلاش برای پنهان کردن واقعیات، به این معناست که بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم وقتی به خانه می‌رسند خسته‌اند.
- تخلیه استرس در خانه. بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم وقتی به خانه می‌رسند، احساس امنیت می‌کنند و این مسئله منجر به آزادسازی ناامیدی‌های فروخورده‌شان بر روی افرادی که می‌شناسند، می‌شود.
- مشکل در انجام تکالیف. انرژی برای انجام تکالیف ممکن است محدود باشد و بسیاری از کودکان اوتیسمی برای تمرکز بر کارهای مدرسه در خانه دچار مشکل شوند. این مشکل احتمالاً تا حدی به این دلیل است که آن‌ها کار مدرسه را با محیط مدرسه مرتبط می‌دانند و انعطاف‌پذیری در این مورد برایشان بسیار دشوار است.
- امتناع از مدرسه. بسیاری از کودکان اوتیسمی مواقعی دارند که رفتن به مدرسه برای آن‌ها بسیار سخت است. این حالت گاهی‌اوقات به عنوان امتناع یا اجتناب از مدرسه شناخته می‌شود.
جمع‌بندی
مدرسه رفتن برای کودک اوتیسمی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با حمایت‌های مناسب و استراتژی‌های ویژه می‌توان این مسیر را برای او آسان‌تر کرد. با استفاده از روش‌های درست و محیط آموزشی حمایتی، می‌توان به کودک اوتیستیک کمک کرد تا به بهترین شکل در مدرسه حاضر شود و از فرصت‌های تحصیلی بهره‌مند شود. اگر شما به دنبال مشاوره تخصصی و کمک در این زمینه هستید، گروه توانبخشی راه کمال آماده است تا شما را در این مسیر همراهی کند. همین امروز با ما تماس بگیرید و از خدمات توانبخشی و مشاوره رایگان ما بهره‌مند شوید.
منابع
مطالب مشابه
اختلال هماهنگی رشدی (DCD)، اختلالی عصبی است که تعادل، هماهنگی و مهارت‌های حرکتی بیمار ازجمله مهارت‌های حرکتی ظریف، درشت و برنامه‌ریزی حرکتی را دچار مشکل می کند.
یکی از نکات مهم در هنگام یافتن مرکز درمانی اوتیسم، نزدیکی مرکز به محل زندگی بیمار است. در این صورت والدین با خیالی آسوده مراحل درمان فرزند خود را شروع می‌کنند. اگر در شمال تهران ساکن هستید و به مرکز درمانی اوتیسم نیاز دارید، گروه توانبخشی راه کمال با بهره‌گیری از تیمی مجرب و حرفه‌ای، خدمات تخصصی و نوین برای درمان کودک شما ارائه می‌دهد.
فلج مغزی، بیماری مادام‌العمری است که به درمان‌های طولانی‌مدت نیاز دارد. درحالی‌که اثربخشی بوتاکس در تسکین اسپاستیسیته در افراد مبتلا به فلج مغزی ثابت شده است، اثرات آن موقتی هستند.
امتناع کودک از غذا خوردن می‌تواند برای والدین ناراحت‌کننده باشد. مقداری بدغذایی در زمان غذا خوردن برای هر نوزاد یا کودک نوپایی طبیعی است، اما باید به‌مرور زمان از بین برود. هنگامی که بدغذایی یا مشکلات تغذیه ماه‌ها یا سال‌ها طول می‌کشند، ممکن است مشکلی پزشکی یا رفتاری در ریشه علائم آن‌ها وجود داشته باشد.
اختلال بلع یا دیسفاژی به معنی ناتوانی در عبور آسان غذا یا مایعات از دهان، گلو و سپس مری و معده در طی فرایند بلعیدن است. این اختلال می‌تواند منجر به آسپیراسیون (ورود غذا یا مایعات به نای و ریه‌ها) شود.
اگر با کودکی اوتیسمی زندگی یا کار کنید، می‌دانید که بال بال زدن در اوتیسم، رفتاری خودتحریکی (استیمینگ) در نظر گرفته می‌شود. کودک مبتلا به اوتیسم از رفتارهای استیمینگ برای خودتنظیمی احساسات یا اضطراب خود استفاده می‌کند.
رفتاردرمانی شناختی بر این ایده استوار است که احساسات، افکار و رفتارهای ما همگی به هم مرتبط هستند و می‌توانند بر یکدیگر تأثیر بگذارند. وقتی کودکان احساس اضطراب یا افسردگی می‌کنند، به‌راحتی در چرخه افکار منفی یا غیرمفید گرفتار می‌شوند.
اصطلاح «اوتیسم با عملکرد بالا» تشخیص پزشکی رسمی نیست، بلکه به‌طور عمومی برای اشاره به افرادی استفاده می‌شود که به‌طور نسبی نیاز به حمایت کمتری دارند و قادرند به‌طور مستقل‌تری در زمینه‌هایی مانند خواندن، نوشتن، صحبت کردن و مدیریت مهارت‌های زندگی عمل کنند.
انواع اختلالات رفتاری شایع در کودکان شامل این موارد هستند:اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD)، اوتیسم ، سلوک (CD)، اختلالات یادگیری، نافرمانی مقابله‌ای (ODD)، انفجاری متناوب، وسواس فکری- عملی (OCD)، دو قطبی، اضطرابی، اختلالات خوردن و ...
سندروم ساوان حالتی نادر است که در آن بیمار مبتلا به اختلالات رشدی، مهارت‌های چشمگیری در حوزه‌ای خاص از خود نشان می‌دهد. این سندرم اغلب با اختلال طیف اوتیسم (ASD) مرتبط است.