کفش طبی کودکان (ارتوپدی) - درمان ناهنجاری‌های پای اطفال

کفش طبی کودکان گزینه‌ای مناسب برای کودکانی است که دچار بیماری‌های مرتبط با پا هستند. ساختار پای کودکان تا حدود 7 تا 8سالگی شکل می‌گیرد و در صورتی که رشد آن روند طبیعی خود را طی نکند موجب غیرعادی شدن شکل پا می‌شود. در این صورت، پزشک برای فرزند شما کفش طبی تجویز می‌کند. در این مطلب به بررسی کفش طبی کودکان، ویژگی‌ها و مزایای آن می‌پردازیم.

کفش‌ طبی کودکان چیست؟

کفش‌های طبی (ارتوپدی) کودکان به‌طور ویژه برای حمایت از پا، مچ پا و ساق طراحی شده‌اند.

خود کلمه «ارتوپدی» از دو ریشه یونانی تشکیل شده است:

• «اورتو» به‌معنای صحیح
• «پدیک» به‌معنای پا

ارتوپدی فنی،حوزه‌ای تخصصی در پزشکی است که به تشخیص و درمان مشکلات حرکتی کودکان می‌پردازد.

کفش‌های طبی چه ویژگی‌هایی دارند؟

کفش‌های ارتوپدی کلاسیک کودکان برای تنظیم شرایط رشد پای آن‌ها، تفاوت‌هایی با کفش‌های معمولی دارند. برخی از ویژگی‌های رایج کفش‌های طبی کودکان عبار‌ت‌اند از:

• دارای ساق بلند
• رویه فضادار جهت اعمال کفی
• دارای پاشنه
• دیواره‌های جانبی محکم
• پنجه پهن و فضادار
• کفی کفش با قابلیت اعمال مداخلات ارتوپدی برای جذب فشارهای وارده حین راه رفتن و جلوگیری از آسیب‌دیدگی و خستگی پا
• کفی‌های سبک و قابل جابجایی
• ویژگی‌های مناسب برای افراد مبتلا به دیابت

حتما بخوانید:کاردرمانی کودکان

پرتکرارترین دفورمیتی‌هایی که می‌توان با کفش طبی درمان کرد

به‌طور کلی، کفش‌های ارتوپدی می‌توانند به درمان و پیشگیری از بیماری‌های خاصی که ممکن است کودک شما با آن‌ها مواجه شود، کمک کنند. این‌ بیماری‌ها شامل موارد زیر هستند:

• پرونیشن بیش‌ازحد:این اختلال زمانی اتفاق میفتد که پا در هنگام برخورد با زمین بیش‌ازحد می‌چرخد و شوک به‌طور مؤثر جذب نشده و منجر به بی‌ثباتی می‌شود. بنابراین وزن به قسمت داخلی پا منتقل شده و با دویدن رو به جلو، نیروی بیشتری به لبه داخلی منتقل می‌شود.
• پیچ‌خوردگی مچ پا:در این حالت پیچ‌خوردگی در دو طرف مچ پا رخ می‌دهد.
• کجی زانوها:این اختلال باعث می‌شود زانوها به سمت داخل متمایل ‌شوند. حتی اگر مچ پاها از هم جدا باشند نیز کجی زانوها اتفاق میفتد.
• تون عضلانی پایین:تون عضلانی پایین باعث می‌شود ماهیچه‌ها شل شوند و حفظ وضعیت در هنگام نشستن یا ایستادن چالش‌برانگیز باشد.
• صافی کف پا:صافی کف پا در حالتی اتفاق میفتد که قوس کف پا بسیار کم است یا اصلاً وجود ندارد. کفش‌های طبی به هم‌ترازی و ایجاد ثبات در پای کودکان کمک می‌کنند و باعث می‌شوند کودکانی که کف پای صاف دارند صاف‌تر راه بروند و وضعیت کلی بدنشان را بهبود بخشند.
• کلاب فوت (پاچنبری): کلاب فوت نوعی اختلال مادرزادی است که باعث می‌شود پای کودک به سمت داخل یا پایین بچرخد. می‌توان از کفش‌ها و بریس‌های ارتوپدی برای اصلاح این وضعیت در طول زمان استفاده کرد.
• فلج مغزی:کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است برای بهبود راه رفتن و تعادل خود به کفش‌های ارتوپدی نیاز داشته باشند.
• متاتارسوس ادکتوس:این اختلال نوعی ناهنجاری مادرزادی است که در آن پنجه پا به سمت داخل انحراف پیدا کرده است. کفش‌های مخصوص می‌توانند به تنظیم مجدد پا کمک کنند.
• بیماری سیور:این اختلال به پاشنه پا آسیب وارد می‌کند و باعث ایجاد دردهای موقتی می‌شود. کفش‌های ارتوپدی، درد ناشی از این اختلال پاشنه را کاهش می‌دهند.
• اختلال طول پا:کودکانی که پاهای مساوی ندارند و یکی از پاها بلندتر از دیگری است به کفش‌های ارتوپدی سفارشی نیاز دارند تا بتوانند به‌صورت یکنواخت راه بروند.
• تأخیرهای رشدی:کودکانی که با تأخیر در رشد مهارت‌های حرکتی مواجه هستند می‌توانند از کفش‌های ارتوپدی که حمایت و ثبات بیشتری ارائه می‌دهند، بهره‌مند شوند.
• راه رفتن غیرطبیعی:کودکانی که به‌صورت غیرعادی راه می‌روند، مانندراه رفتن با پنجه پا، داخل پنجه (پنجه کبوتری)، یا بیرون از پنجه می‌توانند از کفش‌های طبی برای اصلاح این ناهنجاری‌ها بهره ببرند.

لزوم استفاده از کفش طبی برای کودکان

کفش‌های طبی می‌توانند نقش مهمی در حمایت از رشد طبیعی پاهای کودکان داشته باشند، به‌ویژه هنگامی که کودکان مشکلاتی در پا دارند که ممکن است بر تعادل، وضعیت بدنی یا الگوی راه رفتن آن‌ها تأثیر بگذارند. ازآنجایی‌که پاهای کودکان به‌سرعت رشد می‌کنند و دستخوش تغییرات بیومکانیکی مهمی می‌شوند، استفاده زودهنگام از کفش‌های طبی می‌تواند از بروز مشکلات در پا و مفاصل در آینده جلوگیری کند.

این کفش‌های تخصصی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که از قوس پا بهتر حمایت کنند، پا را به‌خوبی محافظت کرده و مشکلات مرتبط با هم‌ترازی پا را اصلاح کنند. این ویژگی‌ها از مشکلات رایجی مانند انحراف داخلی پا و صافی کف پا جلوگیری می‌کنند. برای کودکان فعال یا کودکانی که ورزش می‌کنند، کفش‌های طبی پایداری بیشتری فراهم می‌آورند، خستگی را کاهش می‌دهند و به حفظ وضعیت بدنی مناسب کمک می‌کنند، که درنهایت ممکن است از فشار بر زانوها، لگن و کمر جلوگیری کنند.

برای کودکانی که علائمی از ناراحتی در پا، الگوی راه رفتن غیرعادی یا زمین خوردن‌های مکرر نشان می‌دهند، کفش‌های طبی یا ارتزهای سفارشی می‌توانند تعادل و هم‌ترازی پا را بهبود بخشند و حرکت را راحت‌تر کنند. مشاوره با متخصص اطفال تعیین می‌کند آیا کفش‌های طبی برای کودک مفید هستند و می‌توانند با اطمینان سلامت پاها را تضمین کنند یا خیر.

نشانه‌های ناهنجاری پاها در کودکان

در بسیاری از موارد، ناهنجاری‌های پا در کودکان را می‌توان با دقت به نشانه‌های ظاهری و رفتارهای حرکتی، تشخیص داد. برخی از مهم‌ترین علائم ناهنجاری‌های پا در کودکان عبارت‌اند از:

• انحراف در شکل پاها: ممکن است پاها به سمت داخل یا خارج منحرف شوند یا حالت غیرطبیعی داشته باشند. این انحراف‌ها می‌توانند در هنگام راه رفتن یا حتی در حالت ایستاده قابل مشاهده باشند.
• الگوی غیرعادی راه رفتن: کودکانی که ناهنجاری‌های پا دارند، معمولاً در هنگام راه رفتن یا دویدن با مشکل مواجه می‌شوند و ممکن است گام‌های نامتوازن یا ناپایداری داشته باشند. به‌عنوان مثال، ممکن است پای کودک به داخل یا خارج متمایل شود.
• درد یا ناراحتی مداوم: اگر کودک پس از فعالیت یا حتی در حالت استراحت از درد پاها شکایت کند، ممکن است این مسئله ناشی از ناهنجاری‌های ساختاری باشد که نیاز به بررسی دارند.
• مشکل در تعادل و ایستادن: کودکانی که دچار ناهنجاری‌های پا هستند، اغلب در حفظ تعادل خود مشکل دارند و ممکن است در ایستادن یا نشستن وضعیت ناپایداری داشته باشند.
• کف پاهای صاف یا قوس بیش‌ازحد: صافی کف پا یا قوس بسیار بالا نیز از نشانه‌های متداول ناهنجاری‌های پا است که در رشد کودک تأثیر می‌گذارد.

اگر هر یک از این علائم را در کودک خود مشاهده کردید، بهتر است با متخصص اطفال یا ارتوپد مشورت کنید. پزشک با معاینه دقیق پاهای کودک و بررسی الگوی راه رفتن، تشخیص دقیق‌تری ارائه می‌دهد و درصورت نیاز، درمان‌های مناسب برای بهبود شرایط و پیشگیری از مشکلات آینده پیشنهاد خواهد کرد.

کفش طبی مناسب برای کودکان در سنین مختلف

برای کودکان در مراحل مختلف رشد، انتخاب کفش طبی مناسب برای حمایت از سلامت پا و رفع نیازهای خاص ارتوپدی بسیار مهم است:

• نوزادان و کودکان نوپا (0-3 سال): برای کودکانی که در حال یادگیری راه رفتن هستند، بهتر است که کفش‌ها به گونه‌ای طراحی شده که مشابه راه رفتن برهنه باشد تا عضلات تقویت شوند و تعادل بهبود یابد. کفش‌ها باید نرم، انعطاف‌پذیر و سبک باشند و از ساختارهای سفت خودداری شود. انجمن پزشکی پودیاتریک آمریکا توصیه می‌کند که کفش‌های این سنین باید کفی نازک و محافظت‌کننده داشته باشند و حرکات پا را محدود نکنند.
• کودکان پیش‌دبستانی و سنین ابتدایی مدرسه (4-8 سال): در این سن، کودک نیاز به ساختار کمی بیشتر دارد، اما هنوز هم باید کفش‌ها انعطاف‌پذیر باشند تا با پاهای او هماهنگ شوند. کفش‌ها باید کفی نرم داشته باشند، اما معمولاً نیازی به حمایت‌های محکم در این سنین نیست؛ زیرا پاها هنوز در حال رشد و تکامل هستند. همچنین، فضای کافی در ناحیه پنجه برای رشد طبیعی پا ضروری است.
• نوجوانان (9-12 سال): با افزایش سن و فعالیت‌های بیشتر، دوام و ثبات کفش‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند. کفش‌ها باید دارای کفی سفت، پشتیبانی از پاشنه و حمایت متوسط از قوس پا باشند. نوجوانانی که دچار مشکلات خاص ارتوپدی یا ناهنجاری‌های پا هستند، ممکن است به کفش‌های طبی سفارشی یا ارتز نیاز داشته باشند تا از فشار و آسیب جلوگیری کنند.

مراحل ساخت کفش طبی کودکان

ساخت کفش طبی برای کودکان نیازمند دانش تخصصی درزمینه‌ ویژگی‌های پزشکی پای کودک و آگاهی کافی از صنعت کفش‌سازی مخصوص کودکان است. قالب کفش‌های طبی کودکان باید حدود یک سانتی‌متر بزرگ‌تر از پای کودک باشد تا فضای مناسبی بین پنجه پا و نوک کفش ایجاد شود. این فرایند به‌دلیل ویژگی‌های رفتاری کودکان و تحرک زیاد آن‌ها، نسبت به ساخت کفش برای بزرگسالان وقت‌گیرتر و پیچیده‌تر است. مراحل ساخت کفش طبی کودکان به ترتیب زیر هستند:

• اسکن و اندازه‌گیری: بیمار ابتدا به کلینیک‌های معتبر ساخت کفش طبی مراجعه می‌کند و اسکن سه‌بعدی از کف پای کودک گرفته می‌شود تا طول، عرض، قوس و برآمدگی‌های مختلف کف پا به‌دقت اندازه‌گیری شوند.
• تحلیل و شبیه‌سازی: داده‌های اسکن توسط متخصصان پا تحلیل شده و با استفاده از نرم‌افزارهای شبیه‌ساز، کفش طبی متناسب با پای کودک طراحی می‌شود.
• طراحی قالب: قالب کفش بر اساس ویژگی‌های پای کودک طراحی و برای تولید به کارگاه ساخت کفش طبی فرستاده می‌شود.
• ساخت قالب و قطعات کفش: قالب و اجزای کفش بر اساس طراحی‌ها و داده‌های نرم‌افزاری، با استفاده از دستگاه‌های برش لیزری و با دقت بالا روی چوب یا مواد فایبرگلاس ساخته می‌شوند. قالب کفش کودکان باید از موادی با انعطاف‌پذیری بالا و ژل‌های اسفنجی با پوشش ضدباکتری ساخته شود.
• اتصال رویه به قالب: رویه‌ کفش از جنس چرم طبیعی به قالب متصل می‌شود. چرم طبیعی به‌دلیل انعطاف بالا و خاصیت تنفسی، مناسب‌ترین ماده برای رویه کفش کودکان است.
• پرداخت نهایی: درنهایت کفش آماده‌سازی شده و برای استفاده کودک پرداخت می‌شود.

مزایای کفش‌های طبی

کفش‌های ارتوپدی مزایای زیادی برای کودکان دارند که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:

بالشتک‌های کفی

کفی کفش‌های ارتوپدی کودکانسبک وزن بوده و دارای بالشتک‌هایی برای کاهش ضربه و کمک به تراز شدن پا هنگام تماس با زمین است. این کفی‌های منحصربه‌فرد پهن هستند و باعث تحرک و ثبات در هنگام راه رفتن می‌شوند.

پشتیبانی از قوس پا

کفش‌های طبی به‌دلیل کفی‌های ارتوپدی بهترین کفش‌ها برای پشتیبانی از قوس پای کودکان هستند. کفی‌های مناسب، پرونیشن بیش‌ازحد را که علت اصلی درد پا و پاشنه است، از بین می‌برند.

کفی‌های ارتوز فشار وارده بر زانوها، لگن، کمر،‌ سینه پا و پاشنه را کاهش می‌دهند. آن‌ها مقداری از وزن بدن کودک را به قوس منتقل می‌کنند و باعث بهبود تراز پا می‌شوند.

عمق و عرض بیشتر

بیشتر کفش‌های ارتوپدی کودکان در طیف وسیعی از عرض‌ها ساخته می‌شوند تا به‌صورت معمولی، گشاد و خیلی گشاد در دسترس باشند. به همین ترتیب، عمق آن‌ها نیز بیشتر از سایر کفش‌ها است تا کفی‌های ضخیم را در خود جای دهند. درواقع این کفش‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که نقاط فشار را از روی پا حذف کنند.

سرپنجه پهن و رویه‌های قابل کشش

کفش‌های طبی کودکان به دو دلیل دارای سرپنجه پهن و رویه‌های قابل کشش هستند:

• کاهش فشار وارده بر پینه پا (به ضخیم و سخت شدن پوست گفته شده که در اثر فشار مکرر به نقطه‌ای از پوست ایجاد می‌شود) و انگشت چکشی (انقباض یا خم شدن انگشت در محل مفصل اول)
• ایجاد فضای اضافی برای حرکت انگشتان پا

در اصل، جلوگیری از هرگونه سفتی یا ناراحتی در این بخش‌های کفش، تناسب بهتری را فراهم کرده و به جلوگیری از آسیب انگشتان پا و رشد ناخن‌های پا کمک می‌کند.

محافظت داخلی

اکثر کفش‌های ارتوپدی کودکان با فضای داخلی نرم و صاف تولید می‌شوند. این کفش‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که هنگام تماس با پا فشار زیادی به نقاط فشار وارد نکنند.

کاهش فشار

پوشیدن کفش‌های ارتوپدی می‌تواند به کاهش فشار روی سایر قسمت‌های بدن مانند زانو، لگن و پشت که ممکن است تحت تأثیر مشکلات پا قرار گیرند، کمک کند.

تنوع بالا

کفش‌های ارتوپدی در طیف گسترده‌ای از سبک‌ها و اندازه‌ها موجود هستند. بنابراین می‌توانید کفشی مطابق با سلیقه کودک خود و متناسب با نیازهای او پیدا کنید.

مواد باکیفیت

کفش‌های طبی اغلب از مواد با کیفیت بالا مانند چرم یا مواد مصنوعی ساخته می‌شوند که باعث دوام، ماندگاری طولانی و صرفه‌جویی در هزینه و زمان می‌شوند.

جلوگیری از بیماری‌های مختلف

بسیاری از متخصصان پا، کفش‌های ارتوپدی را توصیه می‌کنند؛ زیرا این کفش‌ها می‌توانند از بیماری‌های رایج پا مانند التهاب کف پا، درد پاشنه و پینه پا جلوگیری کنند. کفش‌های ارتوپدی به اصلاح مشکلات رایجی که باعث درد پا می‌شوند ازجمله پرونیشن (زمانی رخ می‌دهد که پا هنگام راه رفتن به سمت خارج متمایل می‌شود) و سوپینیشن(زمانی اتفاق میفتد که وزن بدن در هنگام راه رفتن یا دویدن روی قسمت بیرونی پا قرار می‌گیرد) کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین در مناطقی مانند قوس پا و مچ پا که برای بسیاری از افراد نقاط ضعف هستند، حمایت بیشتری اعمال می‌کنند.

در هنگام خرید کفش طبی کودکان به چه نکاتی باید توجه کرد

در اینجا 10 ویژگی کلیدی برای انتخاب کفش مناسب کودکان با ارتز آورده شده‌اند:

• کفی‌های قابل جابجایی: کفش‌هایی با کفی‌های قابل جابجایی انتخاب کنید تا امکان قرار دادن ارتزهای سفارشی فراهم شود. این ویژگی به شما امکان می‌دهد که کفی‌ها را با ارتز تجویز شده توسط متخصص تعویض کرده و از پشتیبانی و هم‌ترازی مناسب پا اطمینان حاصل کنید.
• عرض و عمق مناسب: کفش‌هایی با عرض و عمق کافی انتخاب کنید تا هم ارتز و هم پای کودک بدون ناراحتی داخل آن‌ها جای گیرند. کفش‌هایی با جعبه پنجه جادار و فضای مناسب برای قسمت میانی پا، فضای کافی را برای ارتز فراهم می‌کنند.
• پاشنه‌ محکم: انتخاب کفش با پاشنه‌ محکم برای ثبات بیشتر و جلوگیری از انحراف یا چرخش بیش‌ازحد پا ضروری است. پاشنه‌ محکم یا کاپ پاشنه‌ای، ارتز را به‌طور ایمن نگه می‌دارد و به تراز مناسب پا کمک می‌کند.
• پشتیبانی از قوس پا: کفش‌هایی با تکیه‌گاه قوس داخلی یا پایه کانتوری، پشتیبانی ارتز را تکمیل کرده و به توزیع مناسب وزن و کاهش فشار بر قوس‌ها کمک می‌کنند، که باعث کاهش خستگی و راحتی بیشتر می‌شود.
• بست‌های قابل تنظیم: کفش‌هایی با بندهای قابل تنظیم انتخاب کنید تا به تناسب پا کمک کنند. این ویژگی امکان تنظیمات متناسب با شکل و اندازه پای کودک و همچنین ضخامت ارتز را فراهم می‌آورد.
• مواد قابل تنفس: کفش‌های با مواد تنفسی انتخاب کنید که جریان هوای مناسب را فراهم کرده و از تجمع رطوبت جلوگیری کنند. این کفش‌ها محیطی خشک و راحت را ایجاد می‌کنند و احتمال تحریک پوست و عفونت‌های قارچی را کاهش می‌دهند.
• کفی انعطاف‌پذیر: کفش‌هایی با کفی انعطاف‌پذیر انتخاب کرده تا حرکت طبیعی پا را فراهم کنند و به پا امکان انعطاف‌پذیری در هر مرحله را بدهند. کفی منعطف به راه رفتن طبیعی و تقویت حس عمقی کمک می‌کند.
• ساختار بادوام: کفش‌های بادوام و با مواد باکیفیت انتخاب کنید که در برابر سایش و پارگی روزانه مقاوم باشند. دوخت‌های محکم و زیره‌های مقاوم، طول عمر کفش را افزایش می‌دهند و از پای کودک پشتیبانی می‌کنند.
• طراحی سبک‌وزن: کفش‌های سبک‌وزن را مدنظر قرار دهید تا کودک شما بتواند به‌راحتی حرکت کرده و خستگی کمتری در طول پوشیدن طولانی‌مدت تجربه کند.
• فضای کافی برای رشد: با توجه به رشد سریع پای کودکان، کفش‌هایی را انتخاب کنید که کمی فضای اضافی برای رشد داشته باشند؛ بااین‌حال، دقت کنید که کفش بیش‌ازحد بزرگ یا گشاد نباشد تا از تناسب مناسب و حمایت لازم برخوردار باشد.

خدمات گروه توانبخشی راه کمال برای کفش طبی کودکان

ازآنجایی‌که ساختار پاهای کودکان در سنین پایین شکل می‌گیرد،‌ توجه به رشد طبیعی پاهای کودک از اهمیت زیادی برخوردار است. رشد غیرطبیعی پاها موجب بروز ناهنجاری‌های مختلف در پاها می‌شود. یکی از خدمات گروه توانبخشی راه کمال رسیدگی به بیماری‌های مرتبط با پاهای کودکان است. کارشناسان و متخصصان این مرکز پس از تشخیص اختلال به ارائه راهکارهای مختلف درمانی می‌پردازند. یکی از راهکارهای مناسب و مقرون‌به‌صرفه استفاده از کفش‌های طبی است. کارشناسان این مرکز پس از اسکن پاهای فرزند شما کفش طبی مناسب او را طراحی می‌کنند و می سازند. بنابراین اگر فکر می‌کنید فرزند شما دچار اختلالات و ناهنجاری‌های مرتبط با پا است به ما مراجعه کنید و از خدمات کادر درمانی ما بهره‌مند شوید.

منابع

firstwalkers.com.au

gzsuperocean.com

theshoedoctor.biz

pedors.com