شناسایی زودهنگام و مداخله مناسب نقش بسیار مهمی در حمایت از کودکان مبتلا به اوتیسم دارد. تحقیقات نشان میدهند که شناسایی علائم اوتیسم در کودکان 18 ماهه میتواند فرصت مداخله زودهنگام را فراهم کرده و بهبود چشمگیری در وضعیت کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) ایجاد کند. در ادامه، علائم رایج اوتیسم در 18 ماهگی ذکر شدهاند:
تعامل اجتماعی و ارتباطات
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در ارتباطات اجتماعی و تعامل با دیگران با چالشهایی مواجه هستند. در 18ماهگی، والدین باید توجه دقیقی به نحوه تعامل فرزندشان با اطرافیان داشته باشند. نشانههای رایجی که ممکن است در این سن ظاهر شوند عبارتاند از:
- فقدان تماس چشمی مؤثر: کودک ممکن است بهندرت یا بهطور ناپیوسته به چشمان دیگران نگاه کند.
- پاسخ محدود به نام: کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به نام خود واکنش نشان ندهند، حتی اگر چندین بار صدا زده شوند.
- عدم علاقه به بازیهای تعاملی: بازیهای گروهی، تبادل اشیاء یا حتی چرخش نوبتی در هنگام بازی ممکن است برای این کودکان دشوار باشند.
- مشکلات در تقلید حرکات یا رفتارها: کودکان اوتیستیک ممکن است در تقلید رفتارهای والدین یا دیگران ضعف داشته باشند.
بازی و تخیل
بازی بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای یادگیری و رشد شناختی، در کودکان نقش بسیار مهمی ایفا میکند. در کودکان 18 ماهه مبتلا به اوتیسم، الگوهای بازی اغلب متفاوت هستند:
- تمایل به بازی انفرادی: این کودکان معمولاً از بازی با دیگران اجتناب میکنند و ترجیح میدهند بهتنهایی مشغول شوند.
- رفتارهای تکراری در بازی: ممکن است کودکان مبتلا به اتیسم بهجای استفاده خلاقانه از اسباببازیها، به حرکات تکراری مانند مرتب کردن یا چرخاندن آنها مشغول شوند.
- فقدان بازیهای تخیلی: عدم توانایی در ایجاد سناریوهای خیالی یا نقشآفرینیهای ساده، مانند غذا دادن به عروسکها، یکی از علائم بارز اوتیسم در 18 ماهگی است.
بازی نهتنها ابزاری برای سرگرمی بلکه کاتالیزوری برای رشد شناختی و عاطفی کودکان است. در کودکان مبتلا به اوتیسم، نبود یا تفاوت در بازی وانمودی میتواند نشاندهنده انحراف در مسیرهای رشد باشد. این تغییرات نهتنها به تشخیص اوتیسم کمک میکنند، بلکه اطلاعات مهمی درباره نیازها و استراتژیهای مداخله مناسب برای هر کودک ارائه میدهند.
رفتارهای تکراری و حساسیتهای حسی
در کودکان مبتلا به اوتیسم، رفتارهای تکراری و مسائل حسی از علائم بارز هستند. در سن 18ماهگی، والدین ممکن است رفتارهایی مانند تکان دادن دستها، تکانهای مکرر مانند تاب خوردن به جلو و عقب یا چرخاندن اشیاء را مشاهده کنند. این رفتارها معمولاً بهصورت الگویی تکرار میشوند و ممکن است نشاندهنده مشکلاتی در تنظیم عاطفی یا تمرکز باشند.
حساسیتهای حسی نیز در این کودکان رایج هستند. کودک ممکن است نسبت به صداهای بلند، نورهای درخشان، یا بافتهای خاص واکنشهای غیرمعمول نشان دهد. برخی از کودکان ممکن است به شدت از این محرکها دوری کنند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است بهطور مداوم به آنها جذب شوند. این واکنشها میتوانند زندگی روزمره کودک را تحت تأثیر قرار دهند و باید به دقت توسط والدین و متخصصان ارزیابی شوند.
تأخیرها و نقاط عطف رشد
تأخیر در رسیدن به نقاط عطف رشد یکی دیگر از نشانههای اولیه اوتیسم است که میتواند در 18ماهگی آشکار شود. والدین باید پیشرفت کودک خود را در زمینههایی مانند توسعه زبانی، مهارتهای حرکتی، و تواناییهای شناختی زیر نظر داشته باشند.
- تأخیر در گفتار و زبان: کودک ممکن است کلمات جدید را دیرتر از همسالان خود بیاموزد یا در برقراری ارتباط کلامی مشکل داشته باشد.
- مشکلات در مهارتهای حرکتی: مانند دیر شروع کردن راه رفتن، ناتوانی در استفاده هماهنگ از دستها یا مشکل در گرفتن و استفاده از اشیاء.
- چالش در حل مسائل ساده: کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است در درک دستورالعملهای ابتدایی یا انجام کارهای ساده روزمره دچار مشکل شوند.
این تأخیرها معمولاً همراه با رفتارهای تکراری و حساسیتهای حسی، نشاندهنده نیاز به ارزیابی دقیق توسط متخصصان است. تشخیص زودهنگام و آغاز مداخلات تخصصی میتواند به بهبود وضعیت کودک کمک کند و او را برای یادگیری و رشد بهتر آماده سازد.
مطالعه بیشتر: راهنمای کامل علائم اوتیسم در سنین مختلف
اهمیت تشخیص زودهنگام
شناسایی این علائم در 18ماهگی میتواند فرصت طلایی برای مداخله زودهنگام ایجاد کند. تشخیص و مداخلات تخصصی مانند گفتاردرمانی، رفتاردرمانی و بازیدرمانی میتوانند تأثیر قابلتوجهی در بهبود کیفیت زندگی این کودکان داشته باشند. والدین باید با مشاهده هرگونه نشانه غیرمعمول، با متخصصان مشورت کنند تا روند تشخیص و درمان بهموقع آغاز شود.
جمعبندی
تشخیص زودهنگام و مداخله در حمایت از کودکان 18 ماهه مبتلا به اوتیسم نقشی حیاتی در بهبود کیفیت زندگی آنها دارد. شناسایی علائم اوتیسم در کودکان 18 ماهه، فرصتی برای مداخله زودهنگام فراهم میکند که میتواند تأثیر مثبت قابلتوجهی بر روند رشد و مهارتهای کودک داشته باشد.
علائم رایج اوتیسم در این سن شامل تأخیر در گفتار و زبان، کاهش یا نبود تماس چشمی، دشواری در تعاملات اجتماعی، رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دست یا بدن و حساسیت به محرکهای حسی نظیر نور و صدا هستند. نظارت بر این علائم و بررسی نقاط عطف رشد، همچون مهارتهای حرکتی، زبانی و شناختی، ابزار مهمی برای شناسایی اوتیسم احتمالی هستند.
درصورت مشاهده این نشانهها، والدین باید فوراً با متخصص مشورت کنند تا ارزیابی دقیقی انجام شود. مداخلات مبتنی بر شواهد ازجمله تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، گفتاردرمانی، کاردرمانی و آموزش مهارتهای اجتماعی میتوانند نقش مؤثری در حمایت از رشد کودک ایفا کنند.
والدین باید علاوهبر اعتماد به دادههای علمی، به پیچیدگیهای اجتماعی و فرهنگی یادگیری کودک خود نیز توجه داشته باشند. هدف اصلی این رویکردها، افزایش مهارتهای ارتباطی، اجتماعی و رفتاری و فراهمسازی مسیری برای رشد و موفقیت کودک است.
با اقدام زودهنگام و حمایت حرفهای، والدین میتوانند تأثیر قابلتوجهی بر زندگی فرزند خود بگذارند و بستری برای آیندهای روشن و موفق ایجاد کنند. آگاهی و عمل بهموقع میتواند در مسیر فرزندپروری کودکان مبتلا به اوتیسم، تفاوتی چشمگیر ایجاد کند. برای دریافت مشاوره رایگان و یا دریافت نوبت ویزیت با کلینیک های ما در ارتباط باشید.
منابع
مطالب مشابه
اختلالات تکاملی، شرایط فیزیکی یا مبتنی بر مغز هستند که بر پیشرفت کودک هنگام رشد و کسب مهارتهای ضروری زندگی تأثیر میگذارند. بسیاری از اختلالات تکاملی کودکی قبل از تولد وجود دارند و در طول زندگی ادامه مییابند. همچنین ممکن است درنتیجه آسیب، ضربه یا سایر عوامل پزشکی در طول کودکی رخ دهند.
هیدروتراپی، که به آن آب درمانی نیز گفته میشود، شکل تخصصی فیزیوتراپی است که از آب برای درمان بیماریها استفاده میکند. این نوع درمان محیطی امن و حمایتی را برای کودکان فراهم میکند که در آن میتوانند بدون تنش جاذبه در فعالیتهای فیزیکی شرکت کنند.
والدین میتوانند با استفاده از بازیهای ساده و سرگرمکننده در محیط خانه، رفتارهای کلیدی فرزند خود را در حوزههای مهمی مانند ارتباط چشمی، تقلید، تعاملات اجتماعی و حساسیتهای حسی زیر نظر بگیرند. این بازیها برای کودک جذاب هستند و در عین حال، به والدین کمک میکنند تا درصورت مشاهده علائم نگرانکننده، بهموقع با متخصصان رشد کودک مشورت نمایند.
کودکان مبتلا به CDD تا حداقل ۲سالگی رشد معمولی متناسب با سن را در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، روابط اجتماعی، بازی و رفتار انطباقی دارند. آنها بین سنین ۲ تا ۱۰سالگی، مهارتهای کسبشده قبلی خود را به شکلی قابل توجه در دو یا چند مورد از دست میدهند.
یکی از تفاوتهای بزرگ بین اوتیسم و آسپرگر این است که کودکان مبتلا به اوتیسم دیرتر صحبت کردن را شروع میکنند. اما کسانی که سندرم آسپرگر دارند معمولاً تأخیر زبانی را تجربه نمیکنند. در حالی که کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب منزوی به نظر میرسند، افراد دارای آسپرگر معمولاً میخواهند با دیگران تعامل داشته باشند اما برای برقراری ارتباط با مشکل مواجه میشوند.
اختلال فراگیر رشد (PDD) زمانی اصطلاحی بود که برای توصیف گروهی از تأخیرهای رشدی که بر مهارتهای اجتماعی و ارتباطی تأثیر میگذاشتند، مورد استفاده قرار میگرفت. اما در حال حاضر، پزشکان آن را اختلال طیف اوتیسم (ASD) مینامند.
گرانی والدین درخصوص دیر حرف زدن فرزندشان امری کاملاً طبیعی است. اما باید توجه داشته باشید رشد گفتار در کودکان میتواند تحت تأثیر طیف وسیعی از عوامل قرار گیرد و یکی از این عوامل، تغذیه است که اغلب نادیده گرفته میشود.
اختلال ویژه زبانی (SLI)، اصطلاحی برای اختلال زبان رشدی است. این اختلال زمانی رخ میدهد که مهارتهای زبانی بهدرستی رشد نمیکنند ولی این چالشها به سایر مشکلات رشدی مانند اختلال طیف اوتیسم، آسیب مغزی تروماتیک، آپراکسی گفتار یا کم شنوایی مربوط نیستند.
کودکان مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی در استفاده از زبان برای تعامل با دیگران مشکل دارند. آنها زبان را میفهمند و میتوانند در برخی شرایط از آن استفاده کنند، اما در موقعیتهای اجتماعی در برقراری ارتباط با مشکل روبرو هستند.
اختلال گفتاری آفازی در کودکان نوعی اختلال ارتباطی است که توانایی کودک در درک، تولید و استفاده از زبان را مختل میکند. کودکان مبتلا به آفازی اغلب در ابراز وجود و درک زبان دیگران مشکل دارند. نکته مهم این است که آفازی نشانه کمبود هوش نیست، بلکه اختلالی در پردازش زبان است.