شناخت و درک علائم اولیه اختلال طیف اوتیسم (ASD) در نوزادان می‌تواند یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل پیش روی والدین باشد. تحقیقات نشان می‌دهند که تشخیص زودهنگام نقش کلیدی در ارائه مداخلات مؤثر دارد و والدین باید به طور فعال روند رشد فرزند خود را از همان ماه‌های ابتدایی زیر نظر داشته باشند. این دوره ممکن است رفتارهایی ازجمله کاهش ارتباط چشمی، عدم واکنش به محرک‌های اجتماعی، یا تأخیر در برقراری ارتباطات اولیه را آشکار کند که می‌توانند نشانه‌ای از اوتیسم باشند.
با شناخت این شاخص‌ها و آگاهی از منابع موجود، والدین می‌توانند نقش مؤثری در حمایت از نیازهای فرزند خود ایفا کنند.
مروری بر اختلال طیف اوتیسم
اختلال طیف اوتیسم (ASD) می‌تواند به شکل‌های متنوعی ظاهر شود و اغلب در مراحل اولیه رشد، یعنی در حدود 6 ماهگی، علائمی از خود نشان دهد. تشخیص زودهنگام نقش مهمی در مدیریت و حمایت از رشد کودک دارد.
مطالعات نشان می‌دهند که تقریباً از هر 6 کودک 3 تا 17 ساله در ایالات متحده، یک نفر با نوعی ناتوانی رشدی شناسایی می‌شود. این آمار نشان‌دهنده اهمیت شناسایی زودهنگام این علائم و شروع مداخلات لازم است.
والدینی که به این علائم آگاه هستند می‌توانند نقش فعالی در پیگیری رشد کودک خود ایفا کنند. اقدام سریع ممکن است به دسترسی به خدمات توانبخشی و رفتاردرمانی کمک کند و از هزینه‌های بالقوه بیشتر در آینده جلوگیری کند. برای مثال، درمان‌های اولیه رفتاری می‌توانند بهره‌وری و کیفیت زندگی کودک را به میزان قابل‌توجهی بهبود بخشند.
بنابراین تشخیص زودهنگام و اقدام به‌موقع می‌تواند به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند تا از پشتیبانی‌های لازم برای رشد و پیشرفت بهره‌مند شوند. والدین باید هوشیار باشند و درصورت مشاهده هرگونه تأخیر یا علامت غیرمعمول، به متخصصان مراجعه کنند.
علائم کلیدی اوتیسم در نوزادان 6 ماهه
شناسایی علائم اوتیسم در نوزادان می‌تواند به مداخلات زودهنگام و بهبود پیش‌آگهی کودک کمک کند. در اینجا برخی از شاخص‌های رفتاری کلیدی برای نوزادان 6 ماهه آورده شده‌اند:
- کاهش تماس چشمی: کودکان معمولاً ازطریق تماس چشمی با والدین و مراقبان خود ارتباط برقرار می‌کنند. این رفتار به‌عنوان یکی از اولین ابزارهای غیرکلامی برای برقراری ارتباط و ایجاد پیوند عاطفی شناخته می‌شود. نوزادانی که به‌طور مداوم از برقراری تماس چشمی خودداری می‌کنند یا تماس چشمی آن‌ها بسیار کوتاه و گذرا است، ممکن است تفاوت‌هایی در پردازش اطلاعات اجتماعی داشته باشند. به‌عنوان مثال، در محیط‌های شلوغ، ممکن است تمایلی به نگاه کردن به چهره‌ها نشان ندهند، که می‌تواند نشانه اولیه از چالش‌های اجتماعی مرتبط با اوتیسم باشد.
- کمبود لبخند اجتماعی یا پاسخ‌های متقابل: لبخند اجتماعی، که معمولاً در پاسخ به تعاملات مراقبین ایجاد می‌شود، یکی از نقاط عطف رشد عاطفی و اجتماعی نوزادان است. اگر کودکی به‌ندرت لبخند بزند یا به لبخند دیگران واکنش نشان ندهد، این می‌تواند نشانه‌ای از چالش‌های اجتماعی باشد. به‌ویژه در اوتیسم، این پاسخ‌های متقابل اغلب محدود یا کاملاً غایب هستند و می‌توانند بیانگر دشواری در برقراری ارتباط عاطفی باشند.
- تأخیر در غان و غون کردن: غان و غون کردن مرحله‌ای کلیدی در رشد زبان است که معمولاً از حدود 4 تا 6 ماهگی آغاز می‌شود. نوزادان در این سن معمولاً با تولید صداهای ساده مانند «آه» و «اوو» با محیط خود تعامل می‌کنند. عدم تولید این صداها یا تأخیر در شروع آن‌ها، ممکن است نشانه‌ای از چالش‌های زبانی و ارتباطی باشد. این تأخیر می‌تواند بیانگر نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر برای ارزیابی رشد کودک باشد.
- واکنش‌های غیرمعمول به محرک‌های حسی: نوزادان مبتلا به اوتیسم ممکن است حساسیت بیش‌ازحد (مانند گریه به‌خاطر صدای جاروبرقی) یا واکنش‌های بسیار کم (مانند بی‌تفاوتی به صدای بلند) نشان دهند. این واکنش‌ها می‌توانند به تفاوت‌هایی در نحوه پردازش اطلاعات حسی اشاره داشته باشند. این حساسیت‌ها ممکن است در آینده منجر به چالش‌هایی در محیط‌های شلوغ یا دارای محرک‌های زیاد شوند.
- عدم علاقه به بازی اجتماعی: نوزادانی که از بازی‌های تعاملی مانند دالی‌بازی یا قلقلک دادن لذت نمی‌برند یا به آن‌ها توجه نمی‌کنند، ممکن است در برقراری تعاملات اجتماعی اولیه دچار چالش باشند. این عدم علاقه می‌تواند نشان‌دهنده تفاوت‌هایی در توانایی کودک برای درک و مشارکت در ارتباطات اجتماعی باشد.
- حرکات تکراری مانند تکان دادن دست‌ها: نوزادانی که به‌طور مکرر دست‌های خود را تکان می‌دهند یا رفتارهای تکراری دیگری انجام می‌دهند، ممکن است در تلاش برای آرام کردن خود باشند. این رفتارها که به‌عنوان استیمینگ شناخته می‌شوند، اغلب در کودکان اوتیسمی دیده می‌شود و می‌توانند به‌دلیل اضطراب، تحریک بیش‌ازحد حسی، یا تلاش برای ایجاد حس نظم در محیط بروز کنند.
- بی‌علاقگی به برخی صداها: نوزادان معمولاً به صداهای اطراف خود مانند چرخاندن سر به سمت صدای آشنا یا توقف فعالیت برای گوش دادن واکنش نشان می‌دهند. اگر کودکی به صداها بی‌تفاوت باشد یا تمایلی به جستجوی منبع صدا نشان ندهد، این می‌تواند به تفاوت‌های حسی یا پردازشی اشاره کند.
- فقدان محبت درک‌شده: کودکان معمولاً ازطریق در آغوش گرفتن یا لمس کردن محبت خود را ابراز می‌کنند. اگر کودکی به‌ندرت چنین رفتاری نشان دهد یا از در آغوش گرفتن اجتناب کند، این ممکن است نشان‌دهنده تفاوت در تعاملات عاطفی و اجتماعی باشد.
- بیان کلامی محدود: تولید صداهای احساسی مانند جیغ شادی، خندیدن، یا صداهای مشابه در نوزادان طبیعی است. کاهش این رفتارها ممکن است نشانه‌ای از چالش‌های زبانی یا اجتماعی بوده و می‌تواند نیازمند ارزیابی تخصصی باشد.
- عدم تلاش برای رسیدن به اشیاء: نوزادانی که به اشیاء جالب علاقه نشان نمی‌دهند یا برای رسیدن به آن‌ها تلاش نمی‌کنند، ممکن است در تعامل با محیط خود دچار چالش باشند. این رفتار می‌تواند به تأخیر در رشد حرکتی یا حسی مرتبط باشد.
- نگرفتن اشیاء: کودکانی که اشیاء را نمی‌گیرند یا با آن‌ها بازی نمی‌کنند، ممکن است تفاوت‌هایی در رشد مهارت‌های حرکتی ظریف یا درک حسی داشته باشند. این موضوع می‌تواند نیازمند مداخله زودهنگام باشد.
- حالات صورت محدود و واکنش عاطفی کاهش‌یافته.:حالات چهره نقش مهمی در برقراری ارتباط غیرکلامی دارند. کودکانی که به‌ندرت لبخند می‌زنند یا تنوع زیادی در حالات چهره خود ندارند، ممکن است در برقراری ارتباط عاطفی با دیگران دچار چالش باشند. این کاهش واکنش عاطفی می‌تواند نشان‌دهنده تفاوت‌هایی در پردازش اجتماعی باشد.
تشخیص این نشانه‌ها در مراحل اولیه والدین را قادر می‌سازد تا به متخصصان مراجعه کنند و از مداخلات زودهنگام بهره‌مند شوند. اقدامات سریع و هدفمند می‌تواند نقش مهمی در حمایت از رشد کودک و بهبود کیفیت زندگی او ایفا کند.
اگر میخواهید در مورد علائم اوتیسم در سنین مختلف بیشتر بدانید مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.
جمع‌بندی
شناخت علائم اولیه اوتیسم در نوزادان 6 ماهه نقشی کلیدی در تضمین رشد سالم آن‌ها دارد. والدین با توجه به نشانه‌هایی مانند کاهش تماس چشمی، نبود پاسخ‌های اجتماعی، و تأخیر در مهارت‌های ارتباطی می‌توانند اقدامات زودهنگام را برای تشخیص و مداخلات مؤثر انجام دهند. تشخیص زودهنگام تأثیر مستقیمی بر بهبود مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی کودک دارد؛ زیرا مطالعات نشان داده‌اند که هرچه مداخلات زودتر آغاز شوند، نتایج بهتری در رشد کودک حاصل می‌شود. در صورت نیاز به مشاوره غربالگری رایگان و یا ویزیت توسط متخصص با شماره های کلینیک های راه کمال تماس حاصل فرمایید.
منابع
مطالب مشابه
علائم ADHD در دختران اغلب به‌عنوان ویژگی‌های شخصیتی تلقی می‌شوند. به همین دلیل است که اغلب نادیده گرفته یا توجیه می‌شوند. اگر بیش فعالی در دختران تشخیص داده نشود، می‌تواند به مشکلاتی مانند عدم تطبیق شرایط در کلاس درس، عزت نفس پایین و سرزنش خود منجر شود. حتی می‌تواند سلامت روان را تا بزرگسالی تحت تأثیر قرار دهد.
رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) به‌طور مؤثر به درمان اضطراب، افسردگی، و اختلال بی‌نظمی خلقی اخلال‌گرانه (DMDD) در کودکان کمک می‌کند. این روش با آموزش تکنیک‌هایی به کودکان برای تنظیم احساسات و رفتارهایشان کار می‌کند.
کاردرمانگران نقش حیاتی در راهنمایی کودکان قطع عضو در فرایند توانبخشی، به‌ویژه در استفاده از وسایل پروتزی ایفا می‌کنند. مشارکت آن‌ها از همان مرحله پیش از عمل جراحی آغاز می‌شود و بر مدیریت زخم و توصیه‌هایی برای تجهیزات تطبیقی تمرکز دارد که بیماران را برای جراحی آماده می‌کند.
اتیسم غیرکلامی زمانی است که کودک مبتلا به اوتیسم صحبت نمی‌کند، اما ممکن است انواع صداهای آوایی را تولید کند. اوتیسم غیرکلامی به این معنی نیست که کودک نمی‌تواند تعامل داشته باشد، یا کلمات و گفتار را درک کند. بلکه به این معناست که آن‌ها قادر به استفاده از زبان کلامی برای برقراری ارتباط نیستند.
لکنت زبان اختلالی گفتاری است که عضلات مورد استفاده برای صحبت کردن، به‌طور غیرقابل کنترلی منقبض شده یا حرکت می‌کنند و باعث مکث، صداهای ناخواسته و گیر کردن روی کلمات می‌شود.
کلاترینگ با ویژگی‌هایی مانند صحبت کردن بسیار سریع و استفاده از کلمات پُرکننده مانند «اِم» و «آه» همراه است. استفاده گاه‌به‌گاه از این کلمات در گفتار منسجم کاملاً عادی است، اما درصورت ابتلای کودک به این وضعیت، این ویژگی‌ها به عادتی همیشگی تبدیل شده و اغلب مانع از درک صحبت‌های او توسط دیگران می‌شوند.
زمانی که فردی اختلال لیسپ دارد، زبان خود را به گونه‌ای قرار می‌دهد که جریان هوای لازم برای تولید صداهای «س» و «ز» را مسدود یا تحریف می‌کند. این تحریف جریان هوا باعث می‌شود کودک به‌صورت نوک زبانی حرف بزند.
با گذشت زمان، کودکان مبتلا به سندرم رت مشکلات فزاینده‌ای در استفاده از عضلات کنترل‌کننده حرکت، هماهنگی و ارتباط پیدا می‌کنند. سندرم رت همچنین می‌تواند باعث تشنج و ناتوانی‌های ذهنی شود.
سندرم تورت، اختلالی است که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و باعث ایجاد تیک می‌شود. تیک‌ها، حرکات یا صداهایی هستند که کودک بارها و بارها تکرار می‌کند و قادر به کنترل آن‌ها نیست. به‌عنوان مثال، کودکان مبتلا به سندرم توره ممکن است مدام گلوی خود را صاف کنند یا چشمک بزنند.
تشخیص اولیه کف پای صاف در کودکان اغلب توسط متخصصان اطفال انجام می‌شود. اگر فرزند شما هیچ درد یا علائم دیگری را تجربه نکند، معمولاً نیازی به آزمایش بیشتر نیست. کودکانی که علائم دارند باید توسط متخصصان ارتوپدی کودکان معاینه شوند.