اوتیسم، اختلالی رشدی است که در بسیاری از کودکان دیده میشود. آموختن الفبا و نحوه خواندن کلمات مختلف، اولین و مهم‌ترین مسئله‌ای است که همه کودکان باید آن را پشت سر بگذارند. کودکان مبتلا به اوتیسم، به‌راحتی نمی‌توانند الفبا را یاد بگیرند و آموزش الفبا به آنها، والدین یا مربیان را با چالش‌های متعددی روبرو می‌کند. در این مطلب به بررسی روش‌های آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
مطالعه بیشتر: استراتژی‌های آموزش به کودکان اتیسم
آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم به توانایی‌ها و سبک‌های خاصی نیاز دارد و در برخی موارد باعث کلافگی معلم میشود. به‌طور کلی، برای آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم، باید از یک سری دستورالعمل ساده شروع کنید. این دستورالعمل‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند به‌صورت مستقیم روند یادگیری را تحت تأثیر قرار دهند. در ادامه به بررسی روش‌هایی که به آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کنند، می‌پردازیم:
1. از دستورالعمل‌های ساده استفاده کنید.
کودکان مبتلا به اوتیسم نمی‌توانند به سؤالات پیچیده، پاسخ‌های هوشمندانه بدهند. بنابراین در طول آموزش الفبا از دستورالعمل‌های ساده و زبانی قابل‌درک استفاده کنید. به‌عنوان مثال برای آموزش حروف بزرگ و کوچک، آنها را روی میز قرار دهید و از کودک مبتلا به اوتیسم بخواهید حروف یکسان را کنار هم قرار دهد.
2. اوتیسم را بشناسید.
آموزش کودکان مبتلا به اوتیسم نیاز به صبر، حوصله و شناخت بیماری دارد. بنابراین پیش از آموزش، درخصوص بیماری دانش‌آموز خود مطالعه کنید. شناخت بیماری و علائم آن باعث ارتباط راحت‌تر معلم با کودک میشود. توجه داشته باشید کودکان مبتلا به اوتیسم رفتارهای متفاوتی از خود بروز می‌دهند. بنابراین آموزش الفبا به آنها می‌تواند به شیوه‌های مختلف صورت گیرد. درواقع آشنایی بیشتر با کودک باعث تسهیل روند آموزش میشود.
3. زمان بیشتری را به آموزش اختصاص دهید.
صرف زمان و توجه بیشتر برای آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار مهم است؛ زیرا این کودکان دیرتر مطالب را پردازش می‌کنند و آموزش به آنها نیازمند صبر و حوصله است. به‌علاوه می‌توانید از فعالیت‌های خلاقانه برای آموزش حروف استفاده کنید.
4. از بازی برای آموزش الفبا استفاده کنید
یکی از مشکلات کودکان مبتلا به اوتیسم ناتوانی در بیان مشکلات و برقراری ارتباط است. بنابراین اگر در طول آموزش با مشکلی مواجه شوند یا متوجه نکات آموزش نشوند، قادر به بیان آن نیستند. به همین علت سعی کنید در طول آموزش از روش‌های ساده استفاده کنید. همچنین طوری رفتار کنید که باعث ایجاد اضطراب و استرس در کودکان مبتلا به اوتیسم نشود. یکی از روش‌هایی که باعث ارتباط مؤثر با کودک میشود، استفاده از بازی‌های مخصوص آموزش الفبا است. این بازی‌ها جذابیت یادگیری را برای کودکان افزایش داده و حواس‌پرتی آنها را کاهش می‌دهند.
5. واضح و روشن صحبت کنید.
یکی از مشکلات کودکان مبتلا به اوتیسم عدم درک استعاره‌ها، جوک‌ها، اصطلاحات و غیره است. استفاده از این ترفندها در طول آموزش باعث گیج شدن کودک میشود. بنابراین به‌صورت کاملاً واضح و روشن درخصوص تکالیف با کودک حرف بزنید.
6. آموزش را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله پیش ببرید.
یکی دیگر از مشکلات کودکان مبتلا به اوتیسم ناتوانی در درک توالی و مراحل فعالیت‌ها است. بنابراین حتماً در طول آموزش به رویکرد گام‌به‌گام توجه کنید. به‌علاوه از آموزش تمام حروف به‌صورت همزمان بپرهیزید؛ زیرا موجب گیج شدن کودک میشود. پس بهتر است از آموزش چند حرف شروع کنید. کودکان معمولاً حرف اول نام خود یا پدر و مادر را زودتر یاد می‌گیرند.
7. به کودکان کمک کنید دوست پیدا کنند.
آنها را تشویق کنید با دانش‌آموزان دیگر درمورد دروسی که فرا گرفته‌اند، صحبت کنند. همچنین می‌توانید سایر کودکان را تشویق کنید تا به کودک مبتلا به اوتیسم کمک کنند در خارج از کلاس حروف الفبا را یاد بگیرد.
8. به کودکان کمک کنید بنویسند.
آموزش نوشتن به کودکان مبتلا به اوتیسم نیاز به صبر و حوصله دارد. پس از آموزش الفبا، برای یادگیری بهتر می‌توانید از آموزش نوشتن کمک بگیرید. یادگیری نوشتاری منجر به هماهنگی دست و چشم آنها میشود.
9. گزینه‌های کمتری به کودکان ارائه دهید.
وقتی از آنها سؤال می‌پرسید، گزینه‌های کمتری به آنها ارائه دهید. هرچه گزینه‌های پیشنهادی بیشتر باشند، کودک گیج‌تر میشود و قادر به پاسخگویی نخواهد بود. حداکثر سه گزینه برای درک تفاوت بین پاسخ درست و غلط کافی است.
10. تمرین‌ها را با حوصله تکرار کنید.
در طول آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم حوصله به خرج دهید و به تکرار مطالب بپردازید. در نظر داشته باشید این کودکان نسبت به همسالان خود دیرتر مطالب را پردازش می‌کنند و در برخی موارد نیز نمی‌توانند روند آموزش را دنبال کنند و تمرکز خود را از دست می‌دهند. بنابراین در طول آموزش صبور باشید و چندین بار هر مطلب را تکرار کنید تا کودک کاملاً آن را درک کند.
11. به نیازهای کودکان توجه کنید.
رفتار و واکنش شما نسبت به کودکان مبتلا به اوتیسم از اهمیت زیادی برخوردار است و تأثیر قابل‌توجهی بر زندگی و رفتار کلی آنها می‌گذارد. توجه به این نکته ضروری است که این کودکان افرادی خاص هستند و باید با تمرکز بیشتر به نیازهای آنها توجه کنید. همچنین برای آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم نیاز به انگیزه زیادی دارید.
12. از دستورات کلامی طولانی خودداری کنید.
در طول آموزش به کودکان مبتلا به اوتیسم باید از دستورالعمل‌های شفاهی دقیق و آسان استفاده کنید؛ زیرا همه ما می‌دانیم پیگیری آموزشهای شفاهی و طولانی برای آنها دشوار است. بنابراین دستورات کلامی را به‌صورت مرحله‌ای و کاملاً شفاف برای آنها توضیح بدهید. همچنین برای تسهیل روند آموزش از تصاویر استفاده کنید. تصاویر راحت‌تر در ذهن کودک می‌مانند و به یادگیری او کمک می‌کنند.
13. از آهنگ‌ها و موسیقی‌های مخصوص آموزش الفبا استفاده کنید.
آموزش الفبا به کودکان مبتلا به اوتیسم با آموزشهای معمولی متفاوت است. یکی از روش‌های خلاقانه آموزش الفبا، استفاده از آهنگ‌ها و موسیقی‌های مخصوص آموزش الفبا است. علاوه بر جذابیت موسیقی و آهنگ، تکرار آن برای کودک آسان‌تر است. همچنین می‌توانید در طول آهنگ خواندن به حروف مختلف اشاره کنید تا کودک ارتباط بین حروف و آهنگ را درک کند. این کار منجر به افزایش سرعت یادگیری او میشود.
14. به نقاط قوت کودکان توجه کنید.
هر کودکی، صرف‌نظر از چالش‌هایی که در شخصیت خود می‌بیند، دارای نقاط قوتی است. فقط باید از نزدیک با او آشنا شوید تا نقاط قوت او را بشناسید. کودکان مبتلا به اوتیسم در انجام برخی فعالیت‌ها با چالش‌هایی روبرو هستند، اما آموزش صحیح و حمایت به پیشرفت آنها کمک می‌کنند. کودکان مبتلا به اوتیسم، حروف الفبا را ازطریق نمایش تصویری راحت‌تر یاد می‌گیرند. بنابراین بهتر است از روش‌هایی استفاده کنید که نتیجه مطلوب‌تری ارائه می‌کنند.
15. از قوانین سخت‌گیرانه استفاده نکنید.
در طول آموزش کودک را محدود نکنید و قوانین سخت‌گیرانه وضع نکنید. به‌عنوان مثال نشستن کودک پشت میز ضروری نیست. به او اجازه بدهید در شرایطی قرار گیرد که در آن تمرکز بالاتری دارد. همچنین نیازی به استفاده از کاربرگ نیست. کاربرگ‌های آموزشی در شرایطی استفاده می‌شوند که معلم به‌صورت همزمان در حال آموزش به تعداد زیادی دانش‌آموز است. آموزش انفرادی نیازی به قوانین سخت‌گیرانه و رعایت اصول آموزشی مدرسه ندارد.
16. فراتر از چارچوب‌ها بروید.
علایق، مهارت‌ها و مشکلات کودک مبتلا به اوتیسم را بنویسید. سپس یادگیری را در طول فعالیت‌های موردعلاقه او بگنجانید. به‌عنوان مثال در طول بازی، شستشوی دست‌ها، آشپزی، مسواک زدن، لباس پوشیدن و ... شروع به خواندن آهنگ‌های مخصوص آموزش الفبا کنید. او را مجبور نکنید با شما همراه شود. اجازه بدهید خودش تصمیم بگیرد چه زمانی دوست دارد در فعالیت شرکت کند. توجه کنید کودک کم‌کم همراه با شما شروع به شعر خواندن می‌کند.
حتما بخوانید: درمان اتیسم در کودکان
جمع بندی
آموزش الفبا به کودکان اتیسم ممکن است چالش‌برانگیز باشد، اما با استفاده از روش‌های مناسب و متناسب با نیازهای خاص این کودکان، می‌توان به بهبود مهارت‌های زبانی و شناختی آنها کمک کرد. رویکردهایی مانند استفاده از بازی‌های آموزشی، تصاویر و ابزارهای بصری، می‌توانند فرآیند یادگیری را جذاب و موثرتر کنند. برای والدین و مربیان، آگاهی از تکنیک‌های ویژه و ایجاد محیطی حمایتی می‌تواند تفاوت زیادی در پیشرفت کودک ایجاد کند. گروه توانبخشی راه کمال با تیم مجرب و متخصص خود آماده است تا به شما در این مسیر کمک کند. برای مشاوره و دریافت خدمات تخصصی، هم‌اکنون با ما تماس بگیرید!
منابع
مطالب مشابه
اتاق‌های حسی فضاهایی چندمنظوره هستند که می‌توانند به طیف وسیعی از افراد، ازجمله کسانی که با چالش‌های پردازش حسی، معلولیت‌ها یا نیازهای درمانی خاص روبرو هستند، کمک کنند.
کودکان مبتلا به اختلال یادگیری غیرکلامی معمولاً در زمینه‌هایی مانند خواندن، رمزگشایی زبان، املا، واژگان یا یادآوری موارد مشکلی ندارند؛ بااین‌حال، ممکن است در ادراک بصری، فضایی یا لمسی دچار مشکل شوند.
کودکان مبتلا به اختلال زبان دریافتی ممکن است در پردازش و درک کلمات، جملات و دستورالعمل‌ها مشکل داشته باشند. آنها ممکن است در فهم معنا، زمینه و ظرافت‌های زبان دچار مشکل شوند.
اختلال زبان بیانی، که به آن تأخیر گفتار بیانی نیز گفته میشود، وضعیتی است که با ناتوانی در استفاده از کلمات و ساخت جملات متناسب با سن کودک، مشخص میشود. کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است برای تشکیل جملات منسجم، پیدا کردن کلمات مناسب و انتقال مؤثر پیام‌های خود با مشکل روبرو شوند.
تأخیر در گفتار کودکان، نوعی اختلال ارتباطی است که بر تکلم کودک تأثیر می‌گذارد. اگر فرزند شما با وجود تکامل جسمی همچنان به نقاط عطف گفتار نرسیده باشد، ممکن است اختلال در تکلم داشته باشد.
اختلال پردازش زبان، نوعی ناتوانی یادگیری است که بر توانایی کودک در درک یا تولید کلمات تأثیر می‌گذارد. این مشکل به‌دلیل ناتوانی در شنیدن یا تولید فیزیکی صداها نیست، بلکه به توانایی فرد در ایجاد معنا از صداها برای برقراری ارتباط مربوط میشود.
ناتوانی‌های یادگیری می‌توانند فرایند یادگیری را مختل کنند. این کودکان ممکن است در مهارت‌هایی مانند صحبت کردن، خواندن، نوشتن، توجه، درک مطالب، به خاطر سپردن اطلاعات، انجام ریاضی یا هماهنگی حرکات مشکل داشته باشند. انواع رایج ناتوانی‌های یادگیری شامل نارساخوانی (دیسلکسیا)، اختلال نوشتن (دیسگرافی)، اختلال یادگیری ریاضی (دیسکالکولیا)، اختلاللات پردازش زبان، بینایی، شنوایی وناتوانی یادگیری غیرکلامی هستند.
اختلال حسی حرکتی زمانی رخ می‌دهد که مغز در دریافت و پاسخ دادن به اطلاعاتی که ازطریق حواس می‌آیند و بر حرکت و هماهنگی بیمار تأثیر می‌گذارند، مشکل داشته باشد. این اختلال باعث ناتوانی بیمار در پردازش ورودی‌های حسی و هماهنگی پاسخ‌های حرکتی میشود و چالش‌هایی در تعادل، حرکت و کنترل کلی بدن ایجاد می‌کند.
اختلال دوقطبی، اختلال سلامت روان است که باعث چرخه‌های شدید تغییرات عاطفی میشود. کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی دو دوره را تجربه می‌کنند: دوره‌هایی که در آنها فوق‌العاده شاد و پرانرژی هستند، که به آن دوره شیدایی گفته میشود. و دوره‌های دیگری که در آنها بسیار افسرده هستند.
کف پای صاف اختلال رایجی است که در آن قوس داخلی پاها در زمان تحمل فشار صاف می شود. هنگامی که افراد دارای کف پای صاف می‌ایستند، پاهای آنها به سمت بیرون بوده و تمام کف پا پایین آمده و با زمین در تماس است.