بیش فعالی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های رشدی‌عصبی است که حدود 280 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داده است. بیش فعالی بیشتر در کودکان تشخیص داده می‌شود، اما اغلب ممکن است تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. بیماران مبتلا به این اختلال، مشکلاتی مانند توجه یا کنترل رفتارهای تکانشی را تجربه می‌کنند. اما سؤال اصلی ما این است که آیا بین بین علائم بیش فعالی و هوش ارتباطی وجود دارد؟ در این مطلب به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
بیش فعالی و علائم آن
بیش فعالی اغلب در حدود سن 7 سالگی تشخیص داده می‌شود. بااین‌حال، علائم این اختلال معمولاً قبل از 12 سالگی دیده می‌شوند. اختلال نقص توجه و بیش فعالی بیشتر به‌دلیل ایجاد رفتار بیش فعال و مشکلات توجه شناخته شده است.
برخی از شایع‌ترین علائم بیش فعالی عبارت‌اند از:
- رؤیاپردازی مداوم
- فراموشی
- بی‌قراری مکرر
- زیاد حرف زدن
- انجام اشتباهات ناشی از بی‌دقتی
- ریسک‌های غیرضروری
- ناتوانی در مقاومت در برابر وسوسه
- ناتوانی در کنار آمدن با دیگران
- ناتوانی در نشستن
- ناتوانی در تکمیل وظایف
- ناتوانی در گوش دادن یا پیروی از دستورالعمل‌ها هنگام ارائه دستورالعمل
- قطع کردن مکالمات دیگر
- انجام کارها بدون فکر (یا از روی انگیزه)
- مشکلات یادگیری مفاهیم و مطالب در مدرسه
درحالی‌که بروز برخی از علائم ذکرشده در بالا طبیعی است، کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است از چنین رفتارهایی رهایی پیدا نکنند و علائم اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی بر تمام جنبه‌های زندگی آنها تأثیر بگذارند و تا بزرگسالی ادامه یابند.
ضریب هوشی (IQ)
ضریب هوشی به‌طور خلاصه، معیاری برای سنجش توانایی استدلال فرد است. به عبارت دیگر، تست هوش به اندازه‌گیری توانایی فرد برای پاسخ دادن به سؤالات می‌پردازد. در طول این تست فرد از اطلاعات و منطقه برای پاسخ دادن به سؤالات بهره می‌گیرد. تست هوش کودکان ارزیابی‌ای ساختاریافته، تحقیق‌شده و بالینی با پشتوانه روانشناختی است که توسط متخصصی آموزش‌دیده انجام می‌شود.
رابطه بین بیش‌فعالی و هوش کودک
ضریب هوشی معیاری برای سنجش توانایی‌های شناختی افراد در مقایسه با میانگین جمعیت است. برای تعیین ضریب هوشی از تست هوش استفاده می‌شود و برای تشخیص تأثیر بیش فعالی بر ضریب هوشی، باید چگونگی تأثیر علائم بیش فعالی بر عملکرد یک فرد را در تست هوش بررسی کنیم.
چالش‌هایی مانند بی‌توجهی و حواس‌پرتی، که از ویژگی‌های رایج بیش فعالی هستند، درواقع می‌توانند بر عملکرد فرد در تست هوش تأثیر بگذارند.
تصوری غلط و رایج وجود دارد که کودک مبتلا به بیش فعالی به‌طور خودکار ضریب هوشی پایینی دارد. تصورات دیگری نیز وجود دارند و بر این باورند که بیش‌فعالی همیشه با ضریب هوشی بالا همراه است. اما هیچ یک از این فرضیات درست نیست.
بیش فعالی بسته به شدت علائم، می‌تواند بر توانایی کودک در مدرسه و انجام کارهای روزمره تأثیر بگذارد. بنابراین درصورت شدیدتر بودن شدت بیش فعالی، این تصور ایجاد می‌شود که فرد ضریب هوشی پایین‌تری دارد، درحالی‌که این‌طور نیست.
از سوی دیگر، در برخی موارد کودک مبتلا به بیش فعالی ممکن است تمرکزی بیش‌ازحد را تجربه کند. این علامت، حالت تثبیت بر چیزی است که موردعلاقه کودک است. به‌عنوان مثال، گاهی‌اوقات کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی بر روی کارهایی که دوست دارند، به شدت تمرکز می‌کنند. تمرکز بالای آنها باعث می‌شود در برخی از فعالیت‌ها یا تکالیف مدرسه توانمندتر به نظر برسند. در این صورت دیگران تصور می‌کنند هوش بالای آنها برای انجام این فعالیت به‌خاطر اختلال بیش فعالی است.
علاوه بر این، اختلال کمبود توجه و بیش فعالی می‌تواند بر عملکرد تحصیلی و یادگیری فرد تأثیر بگذارد. چالش‌ها در سازماندهی افکار، حفظ توجه و کنترل تکانه‌ها می‌توانند محیط‌های یادگیری سنتی را برای مبتلایان به بیش فعالی دشوار کنند. این مسئله می‌تواند منجر به ایجاد شکافی بین پتانسیل فکری افراد و دستاوردهای تحصیلی آنها شود که گاهی‌اوقات به اشتباه به‌عنوان سطح هوش پایین‌تر تعبیر می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهند برخی از کودکان بیش فعال ممکن است باهوش‌تر از سایرین باشند. اما در نظر گرفتن این فرضیه برای تمام کودکان مبتلا به بیش فعالی در بسیاری از موارد باعث آسیب به کودک می‌شود؛ زیرا والدین یا معلمان با فرض باهوش بودن کودک از حمایت و کمک به او دریغ می‌کنند. درواقع کودکان بیش‌فعال به‌خاطر علائم این اختلال در برخی زمینه‌ها استعداد قابل توجهی بروز می‌دهند که به‌عنوان هوش بالا تلقی می‌شود. به‌عنوان مثال ممکن است فرزند شما در ریاضیات عالی باشد اما مسواک زدن را فراموش کند. در برخی موارد نیز کودک مبتلا به بیش فعالی از هوش کمتری برخوردار است که این مسئله بر عملکرد او در مدرسه تأثیر می‌گذارد.
درواقع طبق تحقیقات صورت‌گرفته، اختلال بیش‌فعالی، اختلالی عصبی‌رشدی است که می‌تواند تمرکز و کنترل رفتارهای تکانشی را دشوار کند اما هیچ ارتباطی بین بیش فعالی و هوش وجود ندارد.
جمع‌بندی
طبق تحقیقات صورت‌گرفته بین اختلال بیش‌فعالی و هوش رابطه‌ای وجود ندارد. این کودکان ممکن است در برخی زمینه‌ها بسیار خلاق، پرانرژی و مبتکر باشند، اما در صورتی که از حمایت‌های مناسب برخوردار نشوند، ممکن است در جنبه‌های دیگر زندگی با چالش‌های زیادی مواجه شوند. اگر شما هم والدین یک کودک بیش فعال هستید و نیاز به کمک در مسیر رشد و توسعه توانایی‌های فرزندتان دارید، می‌توانید با تیم تخصصی گروه توانبخشی راه کمال تماس بگیرید. ما در کنار شما هستیم تا بهترین برنامه‌های توانبخشی و مشاوره را برای هدایت فرزندتان به سوی آینده‌ای روشن‌تر ارائه دهیم.
منابع
مطالب مشابه
اگر در غرب تهران زندگی می‌کنید و به‌دنبال مرکز کاردرمانی هستید، گروه توانبخشی راه کمال با بهره‌گیری از کادری مجرب و دلسوز در غرب تهران به شما خدمت‌رسانی می‌کند.
اگر در شرق تهران هستید و به کاردرمانی در منزل یا کلینیک نیاز دارید، گروه توانبخشی راه کمال با بهره‌گیری از تیمی مجرب و حرفه‌ای از کاردرمانگران، خدمات تخصصی و نوین کاردرمانی را در شرق تهران ارائه می‌دهد.
اگر در غرب تهران زندگی می‌کنید، گروه توانبخشی راه کمال با تیمی مجرب و حرفه‌ای، خدمات جامع و پیشرفته‌ای درزمینه درمان اوتیسم ارائه می‌دهد. این مرکز با بهره‌گیری از روش‌های علمی و به‌روز، به کودکان کمک می‌کند تا توانایی‌های خود را تقویت کرده و مسیر رشد و پیشرفت را با موفقیت طی کنند.
اختلالات ژنتیکی در کودکان می‌توانند در یکی از دسته‌های زیر قرار گیرند: کروموزومی، چندعاملی، تک ژنی. برخی از آنها عبارتند از سندرم داون، سندرم ایکس شکننده، اوتیسم، اسپینا بیفیدا و ...
قشقرق و به‌هم‌ریختگی حسی در اوتیسم ممکن است در سطح ظاهری مشابه به نظر برسند. هر دو می‌توانند با فریاد زدن و گریه کردن، لگد زدن، زدن و حبس نفس بروز پیدا کنند.
«تئوری ذهن» توانایی انسان را برای درک این موضوع توصیف می‌کند که درک آنچه در ذهن اشخاص دیگر می‌گذرد، غیرممکن است. «تئوری ذهن» مفهومی پیچیده به‌نظر می‌رسد، اما درواقع، معمولاً کودکان قبل از 5 سالگی به آن تسلط پیدا می‌کنند.
مشکلات حس چشایی می‌توانند تأثیر زیادی بر زندگی داشته باشند. حس چشایی، میل به غذا خوردن را تحریک می‌کند و نقش مهمی در تغذیه و انتخاب رژیم غذایی دارد. حس چشایی به سلامتی ما نیز کمک می‌کند؛ زیرا باعث می‌شود غذا یا نوشیدنی‌های فاسد را تشخیص دهیم.
در برخی موارد، دور بودن مرکز درمانی دلیل اصلی برای شرکت نکردن کودک در جلسات کاردرمانی است. انتخاب مرکزی مناسب می‌تواند تأثیر مستقیمی بر روند درمان و پیشرفت کودکان داشته باشد. اگر در جنوب تهران زندگی می‌کنید و به کاردرمانی در منزل یا کلینیک نیاز دارید، ما در گروه توانبخشی راه کمال با استفاده از تکنیک‌های مدرن و برنامه‌ریزی شخصی‌شده شما را در مسیر بهبودی همراهی می‌کنیم.
آیا به‌دنبال بهترین و مجهزترین کلینیک کاردرمانی کودکان در شمال تهران هستید؟ کلینیک کاردرمانی راه کمال با ارائه خدمات تخصصی در محیطی گرم و صمیمی، پذیرای فرزندان دلبند شماست. ما با بهره‌گیری از دانش روز و تجهیزات پیشرفته، به کودکان کمک می‌کنیم تا توانایی‌های خود را کشف کرده و به بهترین نحو ممکن رشد کنند.
ماساژ درمانی کودک روشی طبیعی، مراقبتی و آرامش‌بخش برای حمایت از سلامت و رفاه کودک است. این درمان به‌گونه‌ای طراحی شده است که با استفاده از حرکات نرم و ریتمیک به ایجاد آرامش، کاهش اضطراب و بهبود خلق و خوی کودکان کمک کند.