کودکان ذاتاً پرانرژی هستند. ذهن آنها یک میلیون کیلومتردر ساعت سرعت دارد و بدن آنها می خواهد به همان سرعت حرکت کند. به همین دلیل است که برخی از کودکان مبتلا به بیش فعالی تشخیص داده نمی شوند، زیرا علائم آنها به عنوان "رفتار طبیعی" تلقی می شود.
چگونه می توانید تفاوت بیش فعالی و شیطنت را تشخیص دهید؟ آیا فرزنتان باید برای بیش فعالی معاینه شود؟ راهنمای زیر به شما کمک می کند تا گزینه های خود را بررسی کنید.
تفاوت های بین بیش فعالی و انرژی بالا
تفاوت های کلیدی بین بیش فعالی و انرژی بالا، به توجه و کنترل تکانشگری مرتبط است. زمانی که از یک کودک پرانرژی خواسته شود، می تواند تمرکز کند و یک کار را از ابتدا تا انتها انجام دهد. کودک مبتلا به بیش فعالی ممکن است تمرکز کردن برایش تقریبا غیرممکن باشد، یا ممکن است از تلاش برای تکمیل کار ناامید شود. اگر کودک شما تکانشگری اش را کنترل می کند و یا توانایی انجام کاری از ابتدا تا انتها را دارد، احتمالاً ADHD ندارد.
کودکان پرانرژی درست مانند کودکان مبتلا به بیش فعالی می‌توانند زمان زیادی را صرف موضوعی خاص کرده و به شدت روی جزئیات تمرکز کنند. این اتفاق کاملاً طبیعی است که کودکی پرانرژی 15 دقیقه زمان صرف کند تا به اصلی داستانی ساده برسد. بنابراین چه چیز دیگری رفتارهای کودکان مبتلا به بیش فعالی را منحصربه‌فرد می‌کند؟
تفاوت دیگر بین کودکان پرانرژی با کودکان بیش فعال این است که انرژی بالای یک کودک پرانرژی به صورت سینوسی است. آنها ممکن است فقط در محیطی خاص، مانند خانه یا مدرسه، انرژی بالایی داشته باشند و این انرژی در محیط‌های دیگر کاهش یابد. اما انرژی بالا در کودکان مبتلا به بیش فعالی بسیار پایدارتر است و معمولاً کودک بیش‌فعال در هر دو محیط انرژی زیادی از خود بروز می‌دهد.
برای تشخیص بیش فعالی در کودک، باید این رفتارهای او در حوزه‌های متعدد زندگی تداخل داشته باشند. یعنی انرژی بالای کودک باید در ترکیبی از زندگی شخصی، خانوادگی و تحصیلی او نمود پیدا کند.
به‌طور خلاصه، اگر رفتارهای کودک فقط در یک محیط وجود داشته باشد، یا فقط در یک حوزه از زندگی او تداخل داشته باشد، ممکن است مبتلا به بیش فعالی نباشد. اما اگر کودکی در خانه و بیرون از خانه رفتارهای بیش فعالی یا بی‌توجهی از خود نشان می‌دهد، احتمالاً مبتلا به بیش‌فعالی است.
واقعیت جالب: بیش فعالی همیشه با انرژی بالا مرتبط نیست!
باور بکنید یا نه، اختلال بیش فعالی و کمبود توجه همیشه با رفتار بیش فعالانه مرتبط نیست. اختلال کمبود توجه (ADD) هم در زیر چتر ADHD قرار می گیرد. ADD ممکن است با انرژی کم و بی توجهی مشخص شود - بدون هیچگونه رفتار بیش فعالی. بنابراین تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی بدون رفتارهای پرانرژی کاملاً امکان پذیر است، درست مانند داشتن انرژی بالا بدون داشتن ADHD.
علائم بیش فعالی و شیطنت در کودکان
سه نوع بیش فعالی وجود دارد:
- بیش فعالی بی‌توجهی شامل مشکل در توجه و تمرکز، حواس‌پرتی، خیال‌پردازی و ضعف در مهارت‌های برنامه‌ریزی است.
- بیش فعالی تکانشی شامل صحب کردن و تکان خوردن مداوم، حرکت دادن اشیا به اطراف، دست زدن به وسایل مختف و به‌طور کلی ناتوانی در کنترل سطوح فعالیت است.
- بیش فعالی ترکیبی نیز ترکیبی از علائم دو دسته بالا است.
برای اطلاعات کامل تر مطلب انواع اختلال نقص توجه و بیش فعالی را مطالعه کنید.
بیش فعالی و بی‌توجهی دو علامت بارز اختلال نقص توجه و بیش فعالی هستند، اما برای تشخیص، لازم نیست کودک هر دو نوع رفتار را از خود نشان دهد. دختران بیشتر به اختلال بیش فعالی بی‌توجهی مبتلا می‌شوند و به همین دلیل است که این اختلال در دختران کمتر از پسران تشخیص داده می‌شود؛ زیرا رفتارهای بی‌توجهی کمتر در محیط‌های اجتماعی بروز پیدا می‌کنند.
بررسی‌ها نشان می‌دهند تمام کودکان به‌طور طبیعی رفتارهای بیش فعالی از خود نشان می‌دهند. آنها بین صحبت دیگران می‌پرند، قادر نیستند به مدت طولانی بی‌حرکت بنشینند و ... . اما اگر کودک این رفتارها را به‌صورتی اغراق‌آمیز تکرار کند، غیرعادی می‌شود و نشان‌دهنده بیش فعالی است.
نحوه تشخیص بیش فعالی
اگر متوجه رفتارهای بیش فعالی یا بی‌توجهی کودک در حوزه‌های مختلف زندگی و محیط‌ها می‌شوید، برای اطمینان از بیش‌فعالی باید به پزشک مراجعه کنید:
- پزشک در ابتدا به بررسی سابقه خانوادگی کودک می‌پردازد.
- سپس به معاینه کودک و بررسی سطح سلامت می‌پردازد و بیماری‌های مشابه با بیش فعالی را بررسی می‌کند.
- در ادامه پرسشنامه‌ای در اختیار والدین قرار می‌دهد تا به سؤالاتی درمورد رفتارهای کودک در منزل پاسخ دهند. همچنین پرسشنامه‌ای دیگر نیز به معلم یا مشاور مدرسه می‌دهد. نتایج پرسشنامه‌ها داده‌هایی عینی ارائه می‌دهند و سیستم نمره‌دهی نشان می‌دهد آیا کودک مبتلا به بیش فعالی است یا خیر.
- در ادامه پزشک رفتارهای کودک را زیر نظر می‌گیرد و با توجه به نتایج پرسشنامه‌ها و رفتارهای کودک نظر نهایی را اعلام می‌کند.
عواقب تشخیص نادرست بیش فعالی در کودک
تشخیص صحیح کودک پرانرژی در مقابل کودک بیش فعال بسیار مهم است. در نهایت، این تشخیص کلید کمک به کاهش علائم در کودکان بیش فعال است.
از یک طرف، تشخیص بیش فعالی بدون داشتن این اختلال (مثبت کاذب) مشکلاتی به همراه دارد. داروهای بیش فعالی، که بیشتر آنها محرک هستند، اغلب منجر به عوارض جانبی بیشتری نسبت به فواید آنها در افرادی که بیش فعالی ندارند، می‌شوند.
از طرف دیگر، عدم شناسایی بیش فعالی در فرد مبتلا (منفی کاذب) فرصتی از دست رفته برای کمک به آنها است. درواقع در بسیاری از موارد کودکان بیش فعالی با کمک درمانگر و یادگیری مهارت‌های مقابله‌ای به‌صورتی موفقیت‌آمیز درمان می‌شوند. بنابراین تشخیص مرحله‌ای بسیار مهم در تعیین بیش فعالی است.
روش‌های درمان بیش فعالی
روش‌های درمان بیش فعالی معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- دارودرمانی. داروها توانایی مغز را برای توجه، آرامش و استفاده بیشتر از خودکنترلی فعال می‌کنند.
- رفتاردرمانی. درمانگران می‌توانند به کودکان کمک کنند تا مهارت‌های اجتماعی، عاطفی و برنامه‌ریزی را توسعه دهند.
- مربیگری والدین. والدین می‌توانند ازطریق مربیگری، بهترین راه‌ها را برای پاسخ به مشکلات رفتاری کودک بیش فعال خود یاد بگیرند و از این راهکارها در طول تربیت کودک استفاده کنند.
- پشتیبانی مدرسه. معلمان می‌توانند به کودکان مبتلا به بیش فعال کمک کنند تا از مدرسه لذت ببرند و راحت‌تر به یادگیری بپردازند.
درمان مناسب به بهبود بیش فعالی کمک می‌کند. والدین و معلمان می‌توانند به کودکان کوچک‌تر آموزش دهند که در مدیریت توجه، رفتار و احساسات خود بهتر عمل کنند. همان‌طور که کودکان بزرگ‌تر می‌شوند، باید یاد بگیرند که توجه و کنترل خود را بهبود بخشند. میوانید اطلاعات بیشتر را در مطلب «درمان بیش فعالی کودکان» بخوانید.
چه زمانی باید به دنبال تست بیش فعالی باشید؟
در نهایت، تشخیص دقیق بین بیش فعالی و شیطنت امری ضروری است که می‌تواند به مدیریت بهتر رفتار کودک شما کمک کند. تشخیص زودهنگام منجر به درمان زودهنگام و موثر می شود. اگر علائم بیش فعالی را در کودک خود مشاهده کرده اید، ممکن است زمان خوبی برای انجام بررسی باشد. کودکان از 3 تا 4 سالگی می توانند تشخیص داده شوند، اما بسیاری از آنها تا زمانی که مدرسه را شروع نکرده اند، علائمی نشان نمی دهند. اگر شما هم به دنبال راه‌حل‌هایی برای برخورد با این مشکلات هستید، تیم متخصص و توانبخشی راه کمال آماده است تا شما را در این مسیر همراهی کند.
منابع
مطالب مشابه
اختلالات ژنتیکی در کودکان می‌توانند در یکی از دسته‌های زیر قرار گیرند: کروموزومی، چندعاملی، تک ژنی. برخی از آنها عبارتند از سندرم داون، سندرم ایکس شکننده، اوتیسم، اسپینا بیفیدا و ...
قشقرق و به‌هم‌ریختگی حسی در اوتیسم ممکن است در سطح ظاهری مشابه به نظر برسند. هر دو می‌توانند با فریاد زدن و گریه کردن، لگد زدن، زدن و حبس نفس بروز پیدا کنند.
«تئوری ذهن» توانایی انسان را برای درک این موضوع توصیف می‌کند که درک آنچه در ذهن اشخاص دیگر می‌گذرد، غیرممکن است. «تئوری ذهن» مفهومی پیچیده به‌نظر می‌رسد، اما درواقع، معمولاً کودکان قبل از 5 سالگی به آن تسلط پیدا می‌کنند.
مشکلات حس چشایی می‌توانند تأثیر زیادی بر زندگی داشته باشند. حس چشایی، میل به غذا خوردن را تحریک می‌کند و نقش مهمی در تغذیه و انتخاب رژیم غذایی دارد. حس چشایی به سلامتی ما نیز کمک می‌کند؛ زیرا باعث می‌شود غذا یا نوشیدنی‌های فاسد را تشخیص دهیم.
در برخی موارد، دور بودن مرکز درمانی دلیل اصلی برای شرکت نکردن کودک در جلسات کاردرمانی است. انتخاب مرکزی مناسب می‌تواند تأثیر مستقیمی بر روند درمان و پیشرفت کودکان داشته باشد. اگر در جنوب تهران زندگی می‌کنید و به کاردرمانی در منزل یا کلینیک نیاز دارید، ما در گروه توانبخشی راه کمال با استفاده از تکنیک‌های مدرن و برنامه‌ریزی شخصی‌شده شما را در مسیر بهبودی همراهی می‌کنیم.
آیا به‌دنبال بهترین و مجهزترین کلینیک کاردرمانی کودکان در شمال تهران هستید؟ کلینیک کاردرمانی راه کمال با ارائه خدمات تخصصی در محیطی گرم و صمیمی، پذیرای فرزندان دلبند شماست. ما با بهره‌گیری از دانش روز و تجهیزات پیشرفته، به کودکان کمک می‌کنیم تا توانایی‌های خود را کشف کرده و به بهترین نحو ممکن رشد کنند.
ماساژ درمانی کودک روشی طبیعی، مراقبتی و آرامش‌بخش برای حمایت از سلامت و رفاه کودک است. این درمان به‌گونه‌ای طراحی شده است که با استفاده از حرکات نرم و ریتمیک به ایجاد آرامش، کاهش اضطراب و بهبود خلق و خوی کودکان کمک کند.
اگر کودک شما در تلفظ کلمات، روانی گفتار، برقراری ارتباط یا درک زبان مشکل دارد، گفتاردرمانی می‌تواند روشی مؤثر برای بهبود مهارت‌های زبانی و گفتاری او باشد. انتخاب مرکز گفتاردرمانی مجهز و حرفه‌ای، نقش مهمی در پیشرفت درمانی کودک دارد.
دسترسی به مراکز گفتاردرمانی مجهز و متخصص، به‌ویژه در مناطقی مانند غرب تهران، اهمیت زیادی دارد؛ زیرا رفت‌وآمد به مراکز درمانی می‌تواند برای خانواده‌ها چالش‌برانگیز باشد. اگر در غرب تهران زندگی می‌کنید ما در گروه توانبخشی راه کمال، بهترین خدمات گفتاردرمانی را با استفاده از روش‌های علمی و نوین برای شما فراهم می‌کنیم.
آیا به‌دنبال بهترین و پیشرفته‌ترین مرکز گفتار درمانی برای کودکان در شرق تهران هستید؟ کلینیک گفتار درمانی راه کمال با فراهم کردن محیطی گرم و دوستانه، آماده پذیرش کودکان شماست. این مرکز با استفاده از تجهیزات مدرن، دانش به‌روز و تیم متخصص، به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های زبانی و ارتباطی خود را بهبود بخشند و مسیر مناسبی را برای رشد و پیشرفت طی کنند.