اختلال نقص توجه و بیش فعالی یکی از شایع‌ترین و پیچیده‌ترین بیماری‌های عصبی است. امروزه سه نوع مختلف از بیش فعالی وجود دارند که هر کدام با توجه به نحوه بروز علائم رفتاری متمایز می‌شوند.
به‌طور کلی، اختلال بیش فعالی بر پسرها بیشتر از دخترها تأثیر می‌گذارد. یکی از دلایل آمار بالای بیش فعالی در پسرها نسبت به دخترها نحوه بروز علائم است. پسرها علائم این اختلال را به‌صورت بیرونی نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال یکی از علائم بیش فعالی در پسرها بی‌قراری است. اما علائم این اختلال در دخترها به‌صورت آشکار بروز نمی‌کند. به همین دلیل در بسیاری از موارد، بیماری دختران مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی تشخیص داده نمی‌شود.
انواع مختلف اختلال نقص توجه و بیش فعالی در ادامه توضیح داده شده‌اند:
اختلال بیش فعالی از نوع بی‌توجهی
اختلال بیش فعالی از نوع بی‌توجهی نسبت به دو نوع دیگر کمتر دیده می‌شود. این اختلال با کمبود توجه و حواس‌پرتی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال فعالیت زیادی ندارند و مشکل اصلی آن‌ها عدم توجه و تمرکز است. این اختلال بیشتر در دخترها و بزرگسالان دیده می‌شود. بیماران مبتلا به اختلال بی‌توجهی بسیار رؤیاپرداز هستند و اشتباهات سطحی زیادی دارند. آن‌ها در بسیاری از موارد حضور فیزیکی دارند اما فکرشان جای دیگری است. این بیماران حافظه ضعیفی دارند و به‌راحتی لوازم شخصی خود را گم می‌کنند. افراد مبتلا به این نوع اختلال نقص توجه و بیش فعالی، علائم زیر را از خود نشان می‌دهند:
- در توجه به جزئیات یک مطلب یا واقعه دچار مشکل هستند.
- دامنه توجه آن‌ها کوتاه است و به‌راحتی حواس و توجه آن‌ها از مطلب اصلی پرت می‌شود.
- در هنگام انجام فعالیت‌های وقت‌گیر زود خسته می‌شوند.
- توانایی تمرکز روی فعالیتی خاص را ندارند.
- در سازمان‌دهی افکار و یادگیری اطلاعات جدید مشکل دارند.
- دچار فراموشی و گم کردن وسایل شخصی خود می‌شوند.
- در گوش دادن به سخن دیگران و یا انجام دستورالعمل‌ها مشکل دارند.
- قادر به ادامه فعالیت‌ها نیستند.
- دائماً در حال رؤیاپردازی هستند.
- در پردازش اطلاعات نسبت به سایرین کندتر عمل می‌کنند.
- در هنگام انجام تکالیف مدرسه بی‌دقت هستند و اشتباهات زیادی مرتکب می‌شوند.
- در انجام فعالیت‌هایی که به تلاش نیاز دارند، ناتوان هستند.
اگر فرزند شما حداقل شش علامت از علائم بالا را دارد، مبتلا به اختلال بیش فعالی از نوع بی‌توجهی است.
حتما بخوانید: علائم بیش فعالی
اختلال بیش فعالی از نوع بیش فعالی -تکانشگری
این اختلال رایج‌ترین نوع بیش‌فعالی است. بیماران مبتلا به اختلال بیش فعالی-تکانشگری مشکل تمرکز ندارند. آن‌ها دائماً در حال حرف زدن هستند و حرف دیگران را قطع می‌کنند. افراد مبتلا به این اختلال بدون فکر قبلی رفتار می‌کنند و قابلیت خودکنترلی ندارند. این بیماری بیشتر در پسرها دیده می‌شود.
بیماران مبتلا به اختلال بیش فعالی از نوع بیش فعالی-تکانشگری علائم زیر را از خود نشان می‌دهند:
- دائماً در حال غر زدن هستند.
- در هنگام نشستن روی صندلی بی‌قرار و بی‌تاب هستند. این بی‌قراری با حرکت مداوم دست‌ها و پاها مشخص می‌شود.
- بیش‌ازحد صحبت می‌کنند.
- به‌طور مکرر وسایل خود را گم می‌کنند.
- در مشارکت در فعالیت‌های آرام و بازی‌های اجتماعی مشکل دارند.
- بدون فکر عمل کرده و به‌صورت مکرر ریسک می‌کنند.
- پاسخ‌ها و نظرات نامناسبی را بیان می‌کنند.
- اغلب حرف دیگران را به روشی گستاخانه و بی‌ادبانه قطع می‌کنند.
- تمایلی به منتظر ماندن در صف‌ها (حتی در صف‌های کوتاه) ندارند.
- در انجام فعالیتی خاص ناتوان هستند.
- به‌طور مداوم در حال حرکت، بالا رفتن از صندلی‌ها و دویدن بدون هدف هستند.
- در کلاس اختلال ایجاد می‌کنند و باعث پرت شدن حواس دیگران می‌شوند.
- در طول بازی سروصدا می‌کنند.
اختلال بیش فعالی از نوع ترکیبی
اختلال بیش فعالی از نوع ترکیبی، ترکیبی از رفتارهای بیش فعالی-تکانشگری و بی‌توجهی است. بیماران مبتلا به این اختلال پرتحرک و پرجنب‌وجوش هستند و در عین حال مشکل تمرکز و توجه نیز دارند. این نوع اختلال در پسرها بیشتر از دخترها دیده می‌شود.
خدمات گروه توانبخشی راه کمال برای بیماران بیش فعال
یکی از خدمات گروه توانبخشی راه کمال خدمت‌رسانی به بیماران مبتلا به بیش فعالی است. متخصصان دلسوز و باتجربه این مرکز به بررسی علائم بیمار می‌پردازند. آن‌ها پس از بررسی علائم، نوع بیش فعالی را تعیین می‌کنند و روش‌های درمانی مناسب را به شما پیشنهاد می‌دهند. بنابراین اگر فکر می‌کنید مبتلا به بیش فعالی هستید، به مرکز ما مراجعه کنید و از خدمات کادر مجرب ما بهره‌مند شوید.
منابع
مطالب مشابه
یک کودک 3 ساله مبتلا به بیش فعالی ممکن است علائم دیگری را نشان دهد که به توجه بیشتر نیاز دارد. تشخیص بیش فعالی در کودکان به خصوص در سنین پایین به ویژه در انتخاب درمان دارویی نیازمند دقت زیادی است،. بهترین راه برای تشخیص بیش فعالی در این سن، مراجعه به یک متخصص سلامت روان یا متخصص اطفال است که تجربه کافی در این زمینه دارد.
بیش فعالی در کودکان (ADHD) اختلال در رشد مغز است که بر توانایی تمرکز و خودکنترلی کودکان تأثیر می‌گذارد. بیش فعالی یکی از مشکلاتی است که به‌شدت کودک را در محیط مدرسه و محیط‌های اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً ازنظر حسی به محرک‌های محیطی حساس هستند و سیستم حسی آن‌ها به‌شکلی غیرعادی به پردازش اطلاعات می‌پردازد. این افراد به‌راحتی نسبت به محرک‌ها حساسیت نشان می‌دهند.
علائم ADHD در دختران اغلب به‌عنوان ویژگی‌های شخصیتی تلقی می‌شوند. به همین دلیل است که اغلب نادیده گرفته یا توجیه می‌شوند. اگر بیش فعالی در دختران تشخیص داده نشود، می‌تواند به مشکلاتی مانند عدم تطبیق شرایط در کلاس درس، عزت نفس پایین و سرزنش خود منجر شود. حتی می‌تواند سلامت روان را تا بزرگسالی تحت تأثیر قرار دهد.
رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) به‌طور مؤثر به درمان اضطراب، افسردگی، و اختلال بی‌نظمی خلقی اخلال‌گرانه (DMDD) در کودکان کمک می‌کند. این روش با آموزش تکنیک‌هایی به کودکان برای تنظیم احساسات و رفتارهایشان کار می‌کند.
کاردرمانگران نقش حیاتی در راهنمایی کودکان قطع عضو در فرایند توانبخشی، به‌ویژه در استفاده از وسایل پروتزی ایفا می‌کنند. مشارکت آن‌ها از همان مرحله پیش از عمل جراحی آغاز می‌شود و بر مدیریت زخم و توصیه‌هایی برای تجهیزات تطبیقی تمرکز دارد که بیماران را برای جراحی آماده می‌کند.
اتیسم غیرکلامی زمانی است که کودک مبتلا به اوتیسم صحبت نمی‌کند، اما ممکن است انواع صداهای آوایی را تولید کند. اوتیسم غیرکلامی به این معنی نیست که کودک نمی‌تواند تعامل داشته باشد، یا کلمات و گفتار را درک کند. بلکه به این معناست که آن‌ها قادر به استفاده از زبان کلامی برای برقراری ارتباط نیستند.
لکنت زبان اختلالی گفتاری است که عضلات مورد استفاده برای صحبت کردن، به‌طور غیرقابل کنترلی منقبض شده یا حرکت می‌کنند و باعث مکث، صداهای ناخواسته و گیر کردن روی کلمات می‌شود.
کلاترینگ با ویژگی‌هایی مانند صحبت کردن بسیار سریع و استفاده از کلمات پُرکننده مانند «اِم» و «آه» همراه است. استفاده گاه‌به‌گاه از این کلمات در گفتار منسجم کاملاً عادی است، اما درصورت ابتلای کودک به این وضعیت، این ویژگی‌ها به عادتی همیشگی تبدیل شده و اغلب مانع از درک صحبت‌های او توسط دیگران می‌شوند.
زمانی که فردی اختلال لیسپ دارد، زبان خود را به گونه‌ای قرار می‌دهد که جریان هوای لازم برای تولید صداهای «س» و «ز» را مسدود یا تحریف می‌کند. این تحریف جریان هوا باعث می‌شود کودک به‌صورت نوک زبانی حرف بزند.
با گذشت زمان، کودکان مبتلا به سندرم رت مشکلات فزاینده‌ای در استفاده از عضلات کنترل‌کننده حرکت، هماهنگی و ارتباط پیدا می‌کنند. سندرم رت همچنین می‌تواند باعث تشنج و ناتوانی‌های ذهنی شود.
سندرم تورت، اختلالی است که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و باعث ایجاد تیک می‌شود. تیک‌ها، حرکات یا صداهایی هستند که کودک بارها و بارها تکرار می‌کند و قادر به کنترل آن‌ها نیست. به‌عنوان مثال، کودکان مبتلا به سندرم توره ممکن است مدام گلوی خود را صاف کنند یا چشمک بزنند.
تشخیص اولیه کف پای صاف در کودکان اغلب توسط متخصصان اطفال انجام می‌شود. اگر فرزند شما هیچ درد یا علائم دیگری را تجربه نکند، معمولاً نیازی به آزمایش بیشتر نیست. کودکانی که علائم دارند باید توسط متخصصان ارتوپدی کودکان معاینه شوند.