اختلال نقص توجه و بیش فعالی یکی از شایع‌ترین و پیچیده‌ترین بیماری‌های عصبی است. امروزه سه نوع مختلف از بیش فعالی وجود دارند که هر کدام با توجه به نحوه بروز علائم رفتاری متمایز می‌شوند.
به‌طور کلی، اختلال بیش فعالی بر پسرها بیشتر از دخترها تأثیر می‌گذارد. یکی از دلایل آمار بالای بیش فعالی در پسرها نسبت به دخترها نحوه بروز علائم است. پسرها علائم این اختلال را به‌صورت بیرونی نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال یکی از علائم بیش فعالی در پسرها بی‌قراری است. اما علائم این اختلال در دخترها به‌صورت آشکار بروز نمی‌کند. به همین دلیل در بسیاری از موارد، بیماری دختران مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی تشخیص داده نمی‌شود.
انواع مختلف اختلال نقص توجه و بیش فعالی در ادامه توضیح داده شده‌اند:
اختلال بیش فعالی از نوع بی‌توجهی
اختلال بیش فعالی از نوع بی‌توجهی نسبت به دو نوع دیگر کمتر دیده می‌شود. این اختلال با کمبود توجه و حواس‌پرتی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال فعالیت زیادی ندارند و مشکل اصلی آن‌ها عدم توجه و تمرکز است. این اختلال بیشتر در دخترها و بزرگسالان دیده می‌شود. بیماران مبتلا به اختلال بی‌توجهی بسیار رؤیاپرداز هستند و اشتباهات سطحی زیادی دارند. آن‌ها در بسیاری از موارد حضور فیزیکی دارند اما فکرشان جای دیگری است. این بیماران حافظه ضعیفی دارند و به‌راحتی لوازم شخصی خود را گم می‌کنند. افراد مبتلا به این نوع اختلال نقص توجه و بیش فعالی، علائم زیر را از خود نشان می‌دهند:
- در توجه به جزئیات یک مطلب یا واقعه دچار مشکل هستند.
- دامنه توجه آن‌ها کوتاه است و به‌راحتی حواس و توجه آن‌ها از مطلب اصلی پرت می‌شود.
- در هنگام انجام فعالیت‌های وقت‌گیر زود خسته می‌شوند.
- توانایی تمرکز روی فعالیتی خاص را ندارند.
- در سازمان‌دهی افکار و یادگیری اطلاعات جدید مشکل دارند.
- دچار فراموشی و گم کردن وسایل شخصی خود می‌شوند.
- در گوش دادن به سخن دیگران و یا انجام دستورالعمل‌ها مشکل دارند.
- قادر به ادامه فعالیت‌ها نیستند.
- دائماً در حال رؤیاپردازی هستند.
- در پردازش اطلاعات نسبت به سایرین کندتر عمل می‌کنند.
- در هنگام انجام تکالیف مدرسه بی‌دقت هستند و اشتباهات زیادی مرتکب می‌شوند.
- در انجام فعالیت‌هایی که به تلاش نیاز دارند، ناتوان هستند.
اگر فرزند شما حداقل شش علامت از علائم بالا را دارد، مبتلا به اختلال بیش فعالی از نوع بی‌توجهی است.
حتما بخوانید: علائم بیش فعالی
اختلال بیش فعالی از نوع بیش فعالی -تکانشگری
این اختلال رایج‌ترین نوع بیش‌فعالی است. بیماران مبتلا به اختلال بیش فعالی-تکانشگری مشکل تمرکز ندارند. آن‌ها دائماً در حال حرف زدن هستند و حرف دیگران را قطع می‌کنند. افراد مبتلا به این اختلال بدون فکر قبلی رفتار می‌کنند و قابلیت خودکنترلی ندارند. این بیماری بیشتر در پسرها دیده می‌شود.
بیماران مبتلا به اختلال بیش فعالی از نوع بیش فعالی-تکانشگری علائم زیر را از خود نشان می‌دهند:
- دائماً در حال غر زدن هستند.
- در هنگام نشستن روی صندلی بی‌قرار و بی‌تاب هستند. این بی‌قراری با حرکت مداوم دست‌ها و پاها مشخص می‌شود.
- بیش‌ازحد صحبت می‌کنند.
- به‌طور مکرر وسایل خود را گم می‌کنند.
- در مشارکت در فعالیت‌های آرام و بازی‌های اجتماعی مشکل دارند.
- بدون فکر عمل کرده و به‌صورت مکرر ریسک می‌کنند.
- پاسخ‌ها و نظرات نامناسبی را بیان می‌کنند.
- اغلب حرف دیگران را به روشی گستاخانه و بی‌ادبانه قطع می‌کنند.
- تمایلی به منتظر ماندن در صف‌ها (حتی در صف‌های کوتاه) ندارند.
- در انجام فعالیتی خاص ناتوان هستند.
- به‌طور مداوم در حال حرکت، بالا رفتن از صندلی‌ها و دویدن بدون هدف هستند.
- در کلاس اختلال ایجاد می‌کنند و باعث پرت شدن حواس دیگران می‌شوند.
- در طول بازی سروصدا می‌کنند.
اختلال بیش فعالی از نوع ترکیبی
اختلال بیش فعالی از نوع ترکیبی، ترکیبی از رفتارهای بیش فعالی-تکانشگری و بی‌توجهی است. بیماران مبتلا به این اختلال پرتحرک و پرجنب‌وجوش هستند و در عین حال مشکل تمرکز و توجه نیز دارند. این نوع اختلال در پسرها بیشتر از دخترها دیده می‌شود.
خدمات گروه توانبخشی راه کمال برای بیماران بیش فعال
یکی از خدمات گروه توانبخشی راه کمال خدمت‌رسانی به بیماران مبتلا به بیش فعالی است. متخصصان دلسوز و باتجربه این مرکز به بررسی علائم بیمار می‌پردازند. آن‌ها پس از بررسی علائم، نوع بیش فعالی را تعیین می‌کنند و روشهای درمانی مناسب را به شما پیشنهاد می‌دهند. بنابراین اگر فکر می‌کنید مبتلا به بیش فعالی هستید، به مرکز ما مراجعه کنید و از خدمات کادر مجرب ما بهره‌مند شوید.
منابع
مطالب مشابه
یک کودک 3 ساله مبتلا به بیش فعالی ممکن است علائم دیگری را نشان دهد که به توجه بیشتر نیاز دارد. تشخیص بیش فعالی در کودکان به خصوص در سنین پایین به ویژه در انتخاب درمان دارویی نیازمند دقت زیادی است،. بهترین راه برای تشخیص بیش فعالی در این سن، مراجعه به یک متخصص سلامت روان یا متخصص اطفال است که تجربه کافی در این زمینه دارد.
بیش فعالی در کودکان (ADHD) اختلال در رشد مغز است که بر توانایی تمرکز و خودکنترلی کودکان تأثیر می‌گذارد. بیش فعالی یکی از مشکلاتی است که به‌شدت کودک را در محیط مدرسه و محیط‌های اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً ازنظر حسی به محرک‌های محیطی حساس هستند و سیستم حسی آن‌ها به‌شکلی غیرعادی به پردازش اطلاعات می‌پردازد. این افراد به‌راحتی نسبت به محرک‌ها حساسیت نشان می‌دهند.
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در ارتباطات اجتماعی و تعامل با دیگران با چالش‌هایی مواجه هستند. در 18ماهگی، والدین باید توجه دقیقی به نحوه تعامل فرزندشان با اطرافیان داشته باشند. نشانه‌های رایجی که ممکن است در این سن ظاهر شوند عبارت‌اند از: فقدان تماس چشمی مؤثر، پاسخ محدود به نام، عدم علاقه به بازی‌های تعاملی و مشکلات در تقلید حرکات یا رفتارها
گزارش‌های موجود از سوی اسپکتروم نشان می‌دهند که سن 6سالگی برای کودکان مبتلا به اوتیسم نقطه عطف مهمی است؛ چرا که طبق مطالعه‌ای طولانی‌مدت، شدت ویژگی‌های اوتیسم در بسیاری از کودکان از سنین 3 تا 6 سالگی کاهش می‌یابند، ولی این پیشرفت معمولاً برای سه‌چهارم کودکان متوقف می‌شود.
تشخیص زودهنگام اوتیسم در کودکان 2 ساله نقشی حیاتی در بهبود نتایج بلندمدت دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که شناسایی و مداخله به‌موقع، به‌ویژه در دوران حساس رشد مغز، می‌تواند به توسعه مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری کودک کمک چشمگیری کند.
گفتاردرمانی و کاردرمانی پایه‌های اصلی مدیریت اوتیسم محسوب می‌شوند. بااین‌حال، بسیاری از خانواده‌ها برای تکمیل این روش‌ها به سراغ درمان‌های طبیعی و سنتی مانند شاهدانه، داروهای گیاهی و ... می روند.
یکی از مواردی که افراد مبتلا به اوتیسم برای جبران ناراحتی در هنگام برقراری ارتباط چشمی انجام می‌دهند، نگاه کردن به چیزی غیر از چهره دیگران در حین تعامل اجتماعی است. برای مثال دانش‌آموز مبتلا به اوتیسم در مدرسه می‌تواند هنگام نگاه کردن و ور رفتن با شیئی خاص، مانند اسباب‌بازی یا مداد بهتر روی درس تمرکز کند.
تیک‌ها، حرکات یا صداهای ناگهانی و سریعی هستند که کودک به‌طور مکرر و غیرارادی انجام می‌دهد. اگر کودک تیک حرکتی داشته باشد، ممکن است به‌طور مکرر پلک بزند یا شانه‌های خود را بارها و بارها بالا بیندازد. اگر تیک صوتی داشته باشد، احتمالاً به‌صورت ناخواسته صدای خرخر ایجاد می‌کند یا احساس نیاز به صاف کردن مداوم گلو دارد. تیک‌ها اغلب با گذشت زمان تغییر می‌کنند.
هنگامی که کودک به وسواس فکری عملی مبتلا می‌شود، افکار وسواسی و رفتاری اجباری می‌توانند بسیار مکرر و شدید شوند و در زندگی روزمره و رشد طبیعی کودک اختلال ایجاد کنند.
اختلال انفجاری متناوب (IED) نوعی اختلال رفتاری است که با دوره‌های مکرر خشم و پرخاشگری شدید مشخص می‌شود. این فوران‌ها می‌توانند کلامی یا جسمی باشند و اغلب غیرقابل پیش بینی هستند.
هنگامی که مغز در درک ورودی بصری دریافتی مشکل داشته باشد، اطلاعات به‌درستی درک نشده و نمی‌توانند با سایر حواس ادغام شوند.توجه به این نکته بسیار مهم است که اختلال حس بینایی به مشکلات مربوط به بینایی اشاره ندارد. درواقع کودکی که ازنظر بینایی دید 20/20 کامل دارد، اگر با اختلال حس بینایی دست و پنجه نرم کند، همچنان در درک آنچه می‌بیند با مشکل مواجه می‌شود.
آسیب سر می تواند به خفیفی ضربه، کبودی (کوفتگی) یا بریدگی روی سر باشد. یا می تواند ضربه مغزی، بریدگی عمیق یا زخم باز، شکستگی استخوان جمجمه، خونریزی داخلی یا آسیب به مغز باشد.