اختلال طیف اوتیسم (ASD)، اختلالی رشدی است که توانایی بیمار برای برقراری ارتباط و تعامل با دیگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کودکان و حتی بزرگسالان مبتلا به اتیسم معمولاً در برقراری ارتباطات اجتماعی و تعامل با محیط پیرامون خود با چالش‌هایی مواجه می‌شوند. علاوه‌براین، رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دست‌ها یا بال‌بال زدن نیز ممکن است در آنها دیده شوند.
برای خانواده‌هایی که با این بیماری درگیر هستند، یافتن راهبردهای درمانی و مدیریتی مؤثر می‌تواند مسیری پر از چالش و تلاش مستمر باشد. درمان‌های مرسوم مانند گفتاردرمانی و کاردرمانی پایه‌های اصلی مدیریت این اختلال محسوب می‌شوند. بااین‌حال، بسیاری از خانواده‌ها برای تکمیل این روش‌ها به سراغ درمان‌های طبیعی و سنتی می‌روند که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم:
شاهدانه پزشکی
در طول سال‌ها، شاهدانه پزشکی به‌عنوان درمانی بالقوه برای بیماری‌های مختلف توجه زیادی را جلب کرده است. یکی از این اختلالاتی که توجه جامعه پزشکی را به خود معطوف کرده، اختلال طیف اوتیسم است. در حال حاضر، شاهدانه پزشکی به گزینه‌ای مکمل برای افرادی تبدیل شده است که به‌دنبال روش‌های درمانی جدید به‌عنوان مکملی برای درمان‌های سنتی اتیسم هستند.
شاهدانه پزشکی می‌تواند اضطراب و پرخاشگری را کاهش دهد
اضطراب و پرخاشگری از مشکلات رفتاری رایج در افراد مبتلا به اوتیسم هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که شاهدانه پزشکی، به‌ویژه ماده‌ای به نام کانابیدیول (CBD)، می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند. این اثر به‌دلیل تأثیر CBD بر سیستم اندوکانابینوئید (ECS) است؛ سیستمی که در بدن وظیفه تنظیم خلق‌وخو و واکنش‌های احساسی را دارد.
شاهدانه پزشکی کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد
اختلالات خواب یکی از مشکلات رایج در افراد مبتلا به اوتیسم هستند که می‌توانند تأثیر منفی بر کیفیت زندگی آنها داشته باشند. تحقیقات نشان داده‌اند که شاهدانه پزشکی می‌تواند اثرات مثبتی بر بهبود الگوهای خواب در برخی افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد. شاهدانه پزشکی با تنظیم چرخه خواب و بیداری و کاهش اضطراب شبانه، می‌تواند به افراد مبتلا به طیف اوتیسم کمک کند تا کیفیت خواب خود را بهبود بخشند.
شاهدانه پزشکی دفعات تشنج را کاهش می‌دهد
تشنج یکی از اختلالات شایع در افراد مبتلا به اوتیسم است و تقریباً 20 تا 30 درصد از افراد مبتلا به اوتیسم، تشنج را تجربه می‌کنند. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که شاهدانه پزشکی می‌تواند به‌طور چشمگیری دفعات و شدت تشنج‌ها را در افراد مبتلا به صرع مقاوم به درمان کاهش دهد.
پروبیوتیک‌ها
پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که به حفظ سلامت بدن کمک می‌کنند. این باکتری‌ها به‌طور طبیعی در برخی از غذاها موجودند و همچنین می‌توانند به‌صورت مکمل مصرف شوند. درمورد استفاده از پروبیوتیک‌ها برای درمان اوتیسم، اطلاعات مشخصی وجود ندارند، اما برخی تحقیقات امیدوارکننده نشان داده‌اند که مصرف پروبیوتیک‌ها ممکن است به بهبود علائم مرتبط با اختلال طیف اوتیسم کمک کنند.
میکروب‌های پروبیوتیک اثرات مثبت شناخته شده‌ای بر سلامت دستگاه گوارش بزرگسالان و کودکان دارند. مصرف پروبیوتیک‌ها به‌عنوان درمانی طبیعی برای اوتیسم ممکن است به بازگرداندن تعادل میکروبیوتای روده کمک کند. تغییرات در میکروبیوتای روده در کودکان مبتلا به اتیسم با برخی از علائم این اختلال مرتبط هستند.
پروبیوتیک‌ها می‌توانند به‌صورت مکمل مصرف شوند یا در برخی از غذاها مانند ماست و کفیر یافت شوند. همچنین، سایر منابع غذایی غنی از پروبیوتیک شامل غذاهای تخمیرشده مانند کلم ترش و کیمچی، رب میسو (که در تهیه سوپ‌ها و خورش‌ها استفاده می‌شود)، و تمپه (محصول تخمیر شده سویا) هستند.
اسیدهای چرب امگا 3
تحقیقات نشان داده‌اند که اسیدهای چرب امگا 3، به‌ویژه ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA)، ممکن است برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم و سایر اختلالات عصبی مفید باشند. یکی از روش‌های کمک‌کننده امگا 3، کاهش التهاب در مغز است. التهاب می‌تواند عملکرد شناختی را مختل کند و با اوتیسم و اختلالات مرتبط به آن در ارتباط باشد.
علاوه‌براین، امگا 3 در تولید مواد شیمیایی مهم مغز مانند دوپامین و سروتونین نقش دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل‌های EPA و DHA می‌توانند رفتارهای بیش‌فعالی را در کودکان مبتلا به اوتیسم کاهش دهند. همچنین، این مکمل‌های طبیعی می‌توانند به بهبود علائمی نظیر بی‌قراری، مشکلات ارتباطی و بیش‌فعالی در کودکان کمک کنند.
بااین‌حال، شواهد علمی درمورد اثرگذاری مکمل‌های اسیدهای چرب امگا 3 بر اوتیسم محدود هستند. به‌جای آنکه امگا 3 را به‌عنوان درمان اصلی در نظر بگیرید، بهتر است این مکمل‌ها را به‌عنوان درمان کمکی در کنار دیگر مداخلات درمانی مانند رفتاردرمانی یا گفتاردرمانی استفاده کنید.
داروهای گیاهی
گیاهان دارویی مختلفی وجود دارند که خواص محافظتی عصبی دارند و ممکن است در کاهش علائم عصبی و رفتاری اوتیسم مؤثر باشند. به‌عنوان مثال، در مطالعه‌ای منتشرشده در سال 2022، برخی از گیاهان دارویی ذکر شده‌اند که به کاهش علائم اوتیسم کمک می‌کنند. این گیاهان عبارت‌اند از:
- کورکومین: این ترکیب طبیعی که در زردچوبه یافت می‌شود، دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است. کورکومین ممکن است با کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب به کاهش علائم اوتیسم کمک کند.
- جینکو بیلوبا: این گیاه معمولاً برای تقویت حافظه، تمرکز و مهارت‌های تفکر به کار می‌رود. همچنین، تصور می‌شود که خواص آنتی اکسیدانی این گیاه می‌تواند التهاب مغز را کاهش دهد.
- چای سبز: مطالعات نشان می‌دهند که چای سبز می‌تواند عملکردهای محافظتی سلولی در سلول‌های عصبی تقویت کرده و به بهبود علائم اوتیسم کمک کند. چای سبز همچنین سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است که از سلامت مغز محافظت می‌کند و عملکرد مغزی را بهبود می‌بخشد.
- بابونه: این گیاه که هزاران سال است برای درمان اضطراب، بی‌خوابی و مشکلات معده مورد استفاده قرار می‌گیرد، حاوی ترکیبات فلاونوئیدی است که خواص ضد التهابی دارند. بابونه همچنین ممکن است به کاهش سطح استرس در افراد مبتلا به اوتیسم کمک کند.
- جینسینگ: جینسینگ که داروی باستانی آسیای شرقی است، حاوی ترکیباتی به نام جین سنوزیدها است که خواص آنتی اکسیدانی دارند. همچنین نشان داده شده است که جینسینگ می‌تواند با افزایش تمرکز، عملکرد ذهنی را بهبود ببخشد و در عین حال سطح استرس را کاهش دهد.
اگرچه داروهای گیاهی به اندازه داروهای تجویزی قدرت ندارند، اما می‌توان آنها را به‌عنوان مکمل درمان‌های دیگر مانند گفتاردرمانی یا کاردرمانی استفاده کرد. بااین‌حال، بسیار مهم است که پیش از شروع هرگونه داروی گیاهی، با متخصص پزشکی مشورت کنید؛ زیرا برخی از این گیاهان ممکن است با داروهای تجویزی تداخل داشته باشند یا عوارض جانبی ایجاد کنند که درصورت ترکیب با داروهای دیگر می‌توانند خطرناک باشند.
ویتامین دی 3
ویتامین دی 3 ویتامین محلول در چربی است که نقش‌های مهمی در بدن ایفا می‌کند. این ویتامین به‌طور معمول به‌عنوان «ویتامین آفتاب» شناخته می‌شود؛ زیرا زمانی که پوست در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد، بدن آن را تولید می‌کند.
تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین دی در دوران کودکی می‌تواند رشد مغز را تحت تأثیر قرار داده، تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی را به هم بریزد و سیستم ایمنی بدن را تغییر دهد. این تغییرات مشابه ویژگی‌هایی است که معمولاً در اختلال طیف اوتیسم مشاهده می‌شود. کمبود ویتامین دی در میان کودکان مبتلا به اوتیسم و همچنین مادران بارداری که فرزندانشان در آینده به اوتیسم مبتلا می‌شوند، شایع است.
برخی مطالعات ارتباط بین کمبود ویتامین دی و افزایش خطر ابتلا به اتیسم را نشان داده‌اند. بر این اساس، مصرف مکمل‌های ویتامین دی ممکن است به بهبود علائم اصلی این اختلال در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند.
مطالعه‌ای که در مجله روانشناسی و روان‌پزشکی کودک و رشته‌های وابسته منتشر شد، نشان داد که کودکان مبتلا به اوتیسم که به‌طور منظم ویتامین دی 3 مصرف می‌کنند، علائمشان بهبود یافته است. این مطالعه نشان می‌دهد که ویتامین دی 3 ممکن است با کمک به رشد مغز، تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی، افزایش توانایی‌های آنتی‌اکسیدانی و تقویت عملکرد سیستم ایمنی در افراد مبتلا به اوتیسم مؤثر باشد.
علاوه‌بر مصرف مکمل‌ها، می‌توان ویتامین دی را ازطریق رژیم غذایی نیز دریافت کرد. بهترین منابع طبیعی این ویتامین شامل موارد زیر هستند:
- ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن
- زرده تخم‌مرغ
- قارچ
- غذاهای غنی‌شده مانند غلات صبحانه
مکمل ملاتونین
ملاتونین هورمونی است که نقش کلیدی در تنظیم چرخه خواب و بیداری ایفا می‌کند. این هورمون توسط غده صنوبری در مغز تولید می‌شود و سطح آن در شب افزایش یافته و در طول روز کاهش می‌یابد.
مکمل‌های ملاتونین می‌توانند به بهبود کیفیت خواب در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کنند. مصرف ملاتونین همچنین ممکن است به کاهش تحریک‌پذیری و اضطراب مرتبط با علائم اختلال طیف اوتیسم کمک نماید.
متاآنالیز منتشرشده در مجله Developmental Medicine & Child Neurology نشان داد که استفاده از ملاتونین باعث بهبود خواب و رفتار روزانه با کمترین عوارض جانبی می‌شود. هرچند مطالعات بیشتری برای تعیین دوز بهینه مورد نیاز است، مکمل‌های ملاتونین به‌طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند و مصرف آنها می‌تواند در خانه انجام شود.
طب سنتی چینی
طب سنتی چینی (TCM) روشی درمانی با تاریخچه‌ای چند صد ساله است که بر این باور استوار است که بیماری‌ها ناشی از عدم تعادل بین نیروهای انرژی متضاد (یی‌ین و یانگ) و نیروی کلی زندگی (چی) هستند.
برخی از روش‌های طب سنتی چینی که ممکن است برای افراد مبتلا به اوتیسم مفید باشند، شامل موارد زیر هستند:
- طب سوزنی (قرار دادن سوزن‌های بسیار نازک در نقاط خاص بدن)
- مکسوبوشن (سوزاندن گیاهان بر روی پوست برای ایجاد گرما در نقاط خاص)
- داروهای گیاهی چینی
- توئی‌نا (ماساژ درمانی چینی)
- چی گونگ (سیستم هماهنگ بدن، حرکات، تنفس و مراقبه)
بااین‌حال، شواهد علمی کافی برای حمایت از اثربخشی این مداخلات در درمان اوتیسم وجود ندارند.
یکی از روش‌های طب سنتی چینی که مورد مطالعه قرار گرفته، رژیم غذایی چانی است که شامل کاهش مصرف گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، زنجبیل، سیر و پیاز می‌شود. این رژیم به‌طور خاص برای کاهش «گرمای درونی» طراحی شده است که می‌تواند بر خلق و خو تأثیر منفی بگذارد.
مطالعه‌ای کوچک در چین نشان داد که پس از یک ماه رعایت رژیم غذایی چانی، والدین بهبود قابل توجهی در مشکلات اجتماعی و رفتارهای تکراری فرزندان اوتیسمی خود مشاهده کردند.
ماساژدرمانی
حساسیت بیش‌ازحد یا کم به محرک‌های حسی از ویژگی‌های رایج در افراد مبتلا به اوتیسم است. ماساژدرمانی می‌تواند به کاهش اضطراب در کودکان با حساسیت زیاد و بهبود واکنش‌های حسی در کودکانی که واکنش‌های کمتری به محرک‌ها نشان می‌دهند، کمک کند.
مطالعات مختلف انواع ماساژ را برای کودکان مبتلا به اوتیسم بررسی کرده‌اند، ازجمله:
- ماساژ تایلندی: با حرکات کششی و تکان دادن برای کاهش تنش عضلانی.
- ماساژ چیگونگ: تمرکز بر ماساژ نقاط طب سوزنی از سر تا پا.
- لمس‌درمانی ساده: شامل نوازش یا مالش ملایم پیش از خواب.
اگرچه نتایج این مطالعات متفاوت هستند، اما بسیاری از آنها نشان می‌دهند که ماساژ، به‌ویژه برای کودکان کم‌حساس، می‌تواند مؤثر باشد. همچنین، در برخی کودکان با حساسیت زیاد، ماساژ به کاهش اضطراب و رفتارهای تکراری کمک کرده است.
روشی مشابه، درمان یکپارچگی حسی، شامل استفاده از جلیقه‌های وزنی، مسواک زدن ملایم و فشرده‌سازی مفاصل است. بااین‌حال، شواهد کافی برای تأثیرگذاری مداوم یا بلندمدت این روش بر کودکان مبتلا به اوتیسم وجود ندارند.
کامی شویو سان
کامی شویو سان (KSS) فرمول گیاهی سنتی ژاپنی است که معمولاً برای درمان بی‌نظمی‌های قاعدگی یا علائم یائسگی در زنان تجویز می‌شود. مطالعه‌ای که توسط Guo و همکاران در سال 2019 انجام شد، نشان داد که KSS در کاهش رفتارهای مشابه اوتیسم در موش‌های ماده مؤثر است. این تحقیق به این نتیجه رسید که KSS ممکن است به‌عنوان گزینه‌ای درمانی برای اوتیسم در زنان مفید باشد.
نتایج این مطالعه امیدوارکننده هستند و انجام تحقیقات بالینی بیشتر می‌تواند مفید باشد. به‌ویژه، این یافته‌ها نویدبخش احتمالات جدیدی برای درمان دختران مبتلا به اوتیسم هستند؛ زیرا جامعه پزشکی برای مدت‌طولانی نیازهای خاص زنان مبتلا به اوتیسم را نادیده گرفته است، با این باور غلط که اوتیسم تنها یک اختلال مردانه است.
اوکگانسانگاجین پیبانها
اوکگانسانگاجین پیبانها (Ukgansan) داروی گیاهی قانونی است که در کره و ژاپن برای درمان کودکانی با ویژگی‌های عصبی حساس، عصبی و ناآرام مبتلا به اوتیسم تجویز می‌شود. اعتقاد بر این است که این دارو ازطریق مکانیسم‌های ضد التهابی خود می‌تواند از بیش‌فعالی و حساسیت مفرط جلوگیری کند.
جمع‌بندی
طب سنتی به‌عنوان مکملی ایمن برای مدیریت علائم اوتیسم مطرح است. روش‌هایی مانند استفاده از داروهای گیاهی (مثل زردچوبه، جینکو و چای سبز)، طب سوزنی، ماساژدرمانی، و رژیم‌های خاص توانایی کاهش التهاب، بهبود خلق‌وخو و تقویت عملکرد عصبی را دارند. همچنین، مکمل‌هایی مانند ملاتونین و ویتامین دی اغلب همراه این روش‌ها تجویز می‌شوند.
هرچند این درمان‌ها می‌توانند کیفیت زندگی افراد اوتیسمی را بهبود بخشند، اما تأثیر آنها در همه افراد یکسان نیست. استفاده از این روش‌ها باید زیر نظر متخصص و همراه با درمان‌های علمی باشد تا نتایج مؤثرتری حاصل شود. برای دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید و گامی مؤثر در بهبود کیفیت زندگی خود و عزیزانتان بردارید.
منابع
سوالات متداول
مطالعات نشان می‌دهند که کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است دچار عدم تعادل پروبیوتیک‌ها باشند. افزودن پروبیوتیک‌های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم به رژیم غذایی کودک ممکن است به بهبود علائم گوارشی و کیفیت کلی زندگی آنها کمک کند.
مطالب مشابه
اتاق‌های حسی فضاهایی چندمنظوره هستند که می‌توانند به طیف وسیعی از افراد، ازجمله کسانی که با چالش‌های پردازش حسی، معلولیت‌ها یا نیازهای درمانی خاص روبرو هستند، کمک کنند.
کودکان مبتلا به اختلال یادگیری غیرکلامی معمولاً در زمینه‌هایی مانند خواندن، رمزگشایی زبان، املا، واژگان یا یادآوری موارد مشکلی ندارند؛ بااین‌حال، ممکن است در ادراک بصری، فضایی یا لمسی دچار مشکل شوند.
کودکان مبتلا به اختلال زبان دریافتی ممکن است در پردازش و درک کلمات، جملات و دستورالعمل‌ها مشکل داشته باشند. آنها ممکن است در فهم معنا، زمینه و ظرافت‌های زبان دچار مشکل شوند.
اختلال زبان بیانی، که به آن تأخیر گفتار بیانی نیز گفته می‌شود، وضعیتی است که با ناتوانی در استفاده از کلمات و ساخت جملات متناسب با سن کودک، مشخص می‌شود. کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است برای تشکیل جملات منسجم، پیدا کردن کلمات مناسب و انتقال مؤثر پیام‌های خود با مشکل روبرو شوند.
تأخیر در گفتار کودکان، نوعی اختلال ارتباطی است که بر تکلم کودک تأثیر می‌گذارد. اگر فرزند شما با وجود تکامل جسمی همچنان به نقاط عطف گفتار نرسیده باشد، ممکن است اختلال در تکلم داشته باشد.
اختلال پردازش زبان، نوعی ناتوانی یادگیری است که بر توانایی کودک در درک یا تولید کلمات تأثیر می‌گذارد. این مشکل به‌دلیل ناتوانی در شنیدن یا تولید فیزیکی صداها نیست، بلکه به توانایی فرد در ایجاد معنا از صداها برای برقراری ارتباط مربوط می‌شود.
ناتوانی‌های یادگیری می‌توانند فرایند یادگیری را مختل کنند. این کودکان ممکن است در مهارت‌هایی مانند صحبت کردن، خواندن، نوشتن، توجه، درک مطالب، به خاطر سپردن اطلاعات، انجام ریاضی یا هماهنگی حرکات مشکل داشته باشند. انواع رایج ناتوانی‌های یادگیری شامل نارساخوانی (دیسلکسیا)، اختلال نوشتن (دیسگرافی)، اختلال یادگیری ریاضی (دیسکالکولیا)، اختلاللات پردازش زبان، بینایی، شنوایی وناتوانی یادگیری غیرکلامی هستند.
اختلال حسی حرکتی زمانی رخ می‌دهد که مغز در دریافت و پاسخ دادن به اطلاعاتی که ازطریق حواس می‌آیند و بر حرکت و هماهنگی بیمار تأثیر می‌گذارند، مشکل داشته باشد. این اختلال باعث ناتوانی بیمار در پردازش ورودی‌های حسی و هماهنگی پاسخ‌های حرکتی می‌شود و چالش‌هایی در تعادل، حرکت و کنترل کلی بدن ایجاد می‌کند.
اختلال دوقطبی، اختلال سلامت روان است که باعث چرخه‌های شدید تغییرات عاطفی می‌شود. کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی دو دوره را تجربه می‌کنند: دوره‌هایی که در آنها فوق‌العاده شاد و پرانرژی هستند، که به آن دوره شیدایی گفته می‌شود. و دوره‌های دیگری که در آنها بسیار افسرده هستند.
کف پای صاف اختلال رایجی است که در آن قوس داخلی پاها در زمان تحمل فشار صاف می شود. هنگامی که افراد دارای کف پای صاف می‌ایستند، پاهای آنها به سمت بیرون بوده و تمام کف پا پایین آمده و با زمین در تماس است.