اکثر کودکان زمانی که در کلاس اول هستند، شروع به خواندن، نوشتن، و محاسبات ساده میکنند. اما برای برخی از آنها، درک این مهارتهای اساسی گیجکننده و خستهکننده است.
آنها ممکن است به راحتی حروف الفبا را از «الف» تا «ی» بخوانند، اما وقتی به حرف مشخصی اشاره میکنید، برای یادآوری آن به سختی تلاش میکنند. برخی دیگر ممکن است در شمارش با صدای بلند تا 100 مهارت داشته باشند اما قادر به نوشتن لیستی از اعداد به درستی روی کاغذ نباشند. برای برخی از کودکان، نوشتن خوانا غیرممکن است، حتی اگر دقیقاً بدانند چه میخواهند بگویند.
اگر فرزند شما نیز مشکلاتی مشابه با این نوع مشکلات دارد، ممکن است دچار اختلال یادگیری باشد. ناتوانیهای یادگیری دستهای از اختلالات هستند که بر نحوه پردازش اطلاعات توسط مغز تأثیر میگذارند و درک برخی از مفاهیم را دشوار میکنند.
کودکان دارای ناتوانی یادگیری معمولاً هوش طبیعی یا بالاتر از حد نرمال دارند اما در بیان دانش خود مشکل دارند. از آنجایی که تسلط بر برخی وظایف برای کودکان دارای اختلالات یادگیری بسیار دشوار است، اغلب دچار ناامیدی، عصبانیت، عزت نفس پایین و حتی افسردگی میشوند. فرزند شما ممکن است بداند که میخواهد چه کاری انجام دهد، چه چیزی بگوید یا بنویسد، اما قادر به انجام آن نیست.
علائم هشداردهنده اختلال یادگیری در کلاس اول تا سوم چیست؟
اختلالات یادگیری اغلب به سه دسته تقسیم میشوند:
- اختلالات گفتاری یا زبانی
- اختلال نوشتن، خواندن و مهارتهای ریاضی
- طیفی از اختلالات دیگر، مانند مشکلات هماهنگی، مهارتهای حرکتی یا حافظه
گاهی واضح است که یک کودک دارای یک نوع ناتوانی، مانند دیسلکسیا یا دیسکلکولیا- اختلالاتی که به ترتیب توانایی خواندن و ریاضی را مختل میکنند، است. اما معمولاً کودکان از ترکیبی از اختلالات مختلف رنج میبرند.
علائم هشداردهنده که میتوانند نشاندهنده اختلالات یادگیری در دانشآموزان کلاس اول تا سوم باشند عبارتاند از:
- مشکلات تلفظ
- مشکل در یادگیری حقایق یا مهارتهای جدید
- مشکل در پیوند دادن ترکیب حروف با صداها
- ترکیب مداوم حروف و کلمات هنگام خواندن یا نوشتن (مثلاً از ب به جای پ استفاده میکند)
- بازه توجه کوتاه
- مشکل در پیروی از دستورالعملها
- درک ضعیف از خودکار یا مداد
- هماهنگی فیزیکی ضعیف، مستعد برخورد به اشیا و زمین خوردن
اختلالات کمبود توجه به خودی خود ناتوانی یادگیری نیستند. اما کودکان مبتلا به ناتوانیهای یادگیری اغلب مشکلات توجه نیز دارند.
چگونه میتوانم فرزند کلاس اولیام را ارزیابی کنم؟
تشخیص اختلالات یادگیری بحثبرانگیز است. برخی از کارشناسان بر این باورند که در بسیاری از موارد تفاوتهای عادی در توانایی یادگیری با ناتوانیهای یادگیری اشتباه گرفته شده و منجر به تشخیص نادرست اختلالات یادگیری در افراد سالم می شوند. تشخیص ناتوانیهای یادگیری در کودکان بسیار خردسال، زیر 6 یا 7 سال، نیز بسیار بحثبرانگیز است؛ زیرا کودکان خردسال به طور طبیعی با نرخهای بسیار متفاوتی شروع به یادگیری میکنند.
اگر نگران توانایی فرزندتان در خواندن، نوشتن، ریاضیات یا گفتار هستید، بهتر است با معلم او صحبت کنید. معلمان معمولاً در تشخیص علائم هشداردهنده اولیه ناتوانی یادگیری ماهر هستند. اگر معلم فرزندتان قبلاً این موضوع را با شما در میان نگذاشته است، خودتان پیش قدم شوید و با او صحبت کنید.
اگر معلم فرزندتان در خصوص ناتوانی او با شما صحبت کرد بهتر است برای ارزیابی بیشتر به پزشک مراجعه کنید. ارزیابیها معمولاً در یک مطب توسط روانشناس اطفال، روانشناس اعصاب، متخصص اطفال رشد عصبی یا روانپزشک با سابقه اختلالات یادگیری انجام میشود. از کودک شما خواسته میشود تا با استفاده از اسباببازیها و وسایل آموزشی طراحی شده برای آزمایش، کارهای مختلفی را انجام دهد. ارزیابی معمولاً چند ساعت طول میکشد.
البته در برخی موارد معلمان و پزشکان نمیتوانند علائم اولیه بیماری را تشخیص دهند. اما اگر فکر میکنید فرزند شما مبتلا به اختلال یادگیری است برای ارزیابی بیماری او مصمم باشید و به غرایز خود به عنوان والد اعتماد کنید.
برای کمک به کودک مبتلا به اختلالات یادگیری چه باید کرد؟
اختلالات یادگیری دائمی هستند و از بین نمیروند. اما میتوانید کارهای زیادی برای کمک به فرزندتان برای جبران ناتوانی و یادگیری حل مشکل انجام بدهید. مطالب را میتوان به روشهای مختلف ارائه کرد و مهارتها را میتوان بارها و بارها در محیطی که حمایتکننده و صبورانه است تمرین کرد. کودکان دارای اختلالات یادگیری میتوانند یاد بگیرند.
یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید به عنوان والدین انجام دهید، این است که از فرزند خود حمایت کرده و به تجربیات یادگیری مثبت کمک کنید. هدف این است که روی نقاط قوت فرزندتان تمرکز کنید. اگر فرزندتان با املا مشکل دارد اما حیوانات را دوست دارد، این علاقه را تشویق کنید و به او کمک کنید تا متخصص حیوانات شود. با تشویق مهارتها و علایق فرزندتان، عزتنفس او را افزایش دهید.
سعی نکنید خودتان متخصص درمان ناتوانیهای یادگیری باشید. وظیفه شما تشویق، محبت، صبر و جستجوی کارشناسانی است که مهارتهای لازم برای کمک به یادگیری فرزندتان را دارند. اگر اختلال یادگیری در فرزند شما به طور رسمی تشخیص داده شده باشد، ممکن است واجد شرایط دریافت خدمات آموزشی رایگان از طریق سیستم مدارس دولتی باشد. همچنین مدارس خصوصی ویژهای برای کودکان دارای ناتوانیهای یادگیری وجود دارند، اما ممکن است گران باشند. با معلم فرزندتان یا سازمانهای محلی که به کودکان دارای ناتوانی خدمات ارائه میدهند، مشورت کنید.
مشاوره روانشناسی نیز مهم است. کودکان مبتلا به ناتوانیهای یادگیری اغلب احساس شکست میکنند که منجر به کاهش عزت نفس آنها میشود. آنها اغلب احساس ناامیدی میکنند و ناامیدی میتواند به خشم تبدیل شود. آنها همچنین مستعد افسردگی هستند. والدین باید یاد بگیرند که چگونه با طغیانهای عاطفی فرزندشان کنار بیایند. اگرچه عقل سلیم میگوید که نباید کودکی را که عصبانی است یا گریه میکند تشویق کنید، اما این نوع رهاسازی عاطفی میتواند برای کودکان دارای اختلالات یادگیری مفید باشد. اگر در این مواقع در کنار فرزندتان بمانید و به او بگویید که دوستش دارید و میدانید که همه چیز برایش سخت است، به او نشان خواهید داد که مجبور نیست به تنهایی مبارزه کند، شما همیشه در کنارش خواهید بود تا به او کمک کنید.
به یاد داشته باشید که مراقب خود نیز باشید. پدر و مادر بودن برای کودکی با مشکلات یادگیری، استرسزا است. بسیاری از سازمانهای ناتوانان نیز گروههای حمایتی و مشاورهای برای والدین ارائه میدهند.
جمعبندی
اختلال یادگیری در کلاس اول ممکن است شامل مشکلاتی در درک و پردازش اطلاعات، به ویژه در خواندن، نوشتن و ریاضیات باشد. این اختلالات میتوانند باعث دشواری در یادگیری مفاهیم پایهای شوند و به مشکلاتی مانند ناتوانی در شناسایی حروف و کلمات، ضعف در یادگیری محاسبات ساده و مشکلات در نوشتن صحیح منجر شوند. شناسایی زودهنگام و ارائه حمایتهای آموزشی مناسب مانند آموزشهای شخصیسازی شده و استفاده از روشهای تدریس متنوع میتواند به دانشآموزان کمک کند تا بر این چالشها غلبه کرده و پیشرفت کنند.
منابع