رابطه میان فلج مغزی و اوتیسم چیست؟ آیا همزمان اتفاق میفتند؟

فلج مغزی و اوتیسم هر دو اختلالات طیفی هستند، به این معنی که طیف وسیعی از علائم و شدت را شامل می‌شوند. درنتیجه، هیچ دو مورد فلج مغزی یا اوتیسم یکسان نیستند. بنابراین بسیاری از افراد مبتلا به فلج مغزی می‌توانند به‌طور مستقل راه بروند و بسیاری دیگر می‌توانند صحبت کنند و بسیار باهوش هستند.

به نقل از سایت flintrehab تقریباً 7 درصد از کودکان فلج مغزی دارای اختلال طیف اوتیسم هستند. این 2 اختلال به یکدیگر مرتبط نیستند اما می‌توانند همزمان رخ دهند و بر رشد کودک تأثیر بگذارند.

در ادامه این دو بیماری را با جزئیات بیشتر مقایسه می‌کنیم.

تفاوت در نوع و ماهیت

فلج مغزی و اوتیسم هر دو اختلالات عصبی هستند. بااین‌حال، علائم هر کدام متفاوت ظاهر می‌شوند. یکی منجر به آسیب‌های جسمانی شده، درحالی‌که دیگری منجر به چالش‌های اجتماعی و رفتاری می‌شود.

فلج مغزی ناتوانی‌ای حرکتی است و بر حرکات، تعادل، وضعیت بدن و هماهنگی بیمار تأثیر می‌گذارد.

در مقابل، اتیسم عمدتاً بر رفتار و مهارت‌های ارتباطی بیمار تأثیر می‌گذارد.

در حالی که افراد مبتلا به فلج مغزی ممکن است دارای اختلالات اجتماعی یا رفتاری همزمان باشند، اما ارتباط مستقیمی با فلج مغزی ندارند. به همین ترتیب، افراد مبتلا به اوتیسم می‌توانند اختلالات حرکتی مانند هماهنگی ضعیف، الگوهای راه رفتن غیرطبیعی و تشنج را تجربه کنند. بااین‌حال، این علائم برای تشخیص اوتیسم مورد نیاز نیستند.

تفاوت در علت

تفاوت دیگر بین فلج مغزی و اتیسم، علت آن است.

فلج مغزی در اثر آسیب به مغز در حال رشد قبل، در حین یا اندکی پس از تولد ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند درنتیجه زایمان زودرس، کمبود اکسیژن، خونریزی در مغز، عفونت یا آسیب سر رخ دهد.

اوتیسم در کودکان مبتلا به فلج مغزی غیراسپاستیک بیشتر و در کودکان مبتلا به نوع اسپاستیک کمتر دیده می‌شود. بااین‌حال، کودکان مبتلا به هر نوع فلج مغزی بیش از سایر کودکان در معرض خطر ابتلا به اوتیسم هستند.

تحقیقات نشان می‌دهند برخی از انواع آسیب مغزی می‌توانند منجر به فلج مغزی و اوتیسم شوند، اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری‌ها علائم واضحی از آسیب مغزی را نشان نمی‌دهند. تغییر در نحوه اتصال سلول‌های مغز نیز می‌تواند باعث ایجاد این دو بیماری به‌صورت همزمان شود.

عوامل ژنتیکی و محیطی رایج نیز می‌توانند خطر ابتلا به فلج مغزی و اوتیسم را افزایش دهند. به‌عنوان مثال، زایمان زودرس یکی از عوامل خطر برای فلج مغزی و اتیسم است. از نظر عوامل ژنتیکی، مطالعات نشان می‌دهند که احتمال ابتلای همزمان دوقلوهای همسان به اتیسم حدود 36 تا 95 درصد است، درحالی‌که احتمال ابتلای همزمان دوقلوهای ناهمسان به اوتیسم حدود 31 درصد است. والدین یک کودک اتیسمی 2 تا 18 درصد شانس داشتن فرزند دوم مبتلا به اتیسم را دارند.

سایر عوامل خطر برای اتیسم عبارت‌اند از:

• ژنتیک: افرادی که سابقه خانوادگی اوتیسم دارند بیشتر احتمال دارد که خودشان به آن مبتلا شوند و والدینی که یک فرزند اوتیسمی دارند بیشتر احتمال دارد فرزند دیگری با اختلال اوتیسم داشته باشند. خطر ابتلا به اتیسم در افرادی که شرایط ژنتیکی خاصی دارند بسیار زیاد است.
• عوارض زایمان: کسانی که در هنگام تولد مشکلاتی را تجربه می‌کنند، مانند آن‌هایی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند، بیشتر درمعرض ابتلا به اتیسم هستند.
• جنسیت: مردان بیشتر از زنان درمعرض ابتلا به اوتیسم هستند.
• سن والدین: احتمال ابتلا به اتیسم در کودکانی که والدین مسن‌تری دارند بیشتر از کودکانی است که والدین جوان‌تری دارند.

برخی از عوامل خطر اوتیسم می‌توانند باعث فلج مغزی نیز شوند و این مسئله توضیح می‌دهد چرا این دو بیماری می‌توانند به‌صورت همزمان رخ دهند.

تفاوت در علائم

ازآنجایی‌که فلج مغزی و اوتیسم اختلالات طیفی هستند، در هر فردی خود را به‌صورت متفاوت نشان می‌دهند.

علائم شایع اتیسم عبارت‌اند از:

• ضعف در برقراری ارتباط ازطریق تماس چشمی، حالات چهره و حالات بدن
• مشکل در درک موقعیت‌های اجتماعی و زبان بدن
• پرخاشگری‌های غیرقابل کنترل
• رفتار و حرکات تکراری یا وسواسی
• مشکلات در دوستیابی و شروع/ تداوم مکالمات
• تأخیر در گفتار یا ناتوانی در حرف زدن
• بسیار خاص بودن درمورد نحوه انجام کارها و مقاومت در برابر تغییر
• حساسیت به صداها یا لمس
• تمرکز بیش‌ازحد بر روی فعالیت‌های موردعلاقه خود

راهنمای کامل علائم اتیسم

علائم شایع فلج مغزی عبارت‌اند از:

• راه رفتن غیرطبیعی
• حرکات غیرقابل کنترل
• وضعیت بدنی ضعیف
• تون عضلانی غیرطبیعی
• ناتوانی در صحبت کردن، جویدن یا بلعیدن
• تعادل و هماهنگی ضعیف

افراد می‌توانند هر ترکیبی از این علائم را با شدت‌های مختلف داشته باشند.

علائمی که ممکن است در هر دو بیماری وجود داشته باشند عبارت‌اند از:

• تأخیر در زبان یا اختلال زبان: درمورد فلج مغزی، این مشکل اغلب به‌دلیل مشکلات حرکتی در گفتار ایجاد می‌شود، درحالی‌که درمورد اوتیسم، به‌دلیل تغییرات در رشد مغز اتفاق میفتد.
• حرکات غیرطبیعی یا تکراری: کودکان مبتلا به فلج مغزی اغلب حرکات تکراری را به‌عنوان بخشی از اختلال حرکتی خود نشان می‌دهند، درحالی‌که افراد مبتلا به اتیسم ممکن است حرکات را به‌صورت تکراری انجام دهند.
• الگوهای راه رفتن غیرمعمول: ناهنجاری‌های راه رفتن یکی از علائم شایع فلج مغزی هستند. تحقیقات نشان می‌دهند بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم الگوهای راه رفتن غیرمعمولی دارند، اگرچه این مشکل در هر موردی اتفاق نمیفتد.

اگر فرزند شما هر دوی این بیماری‌ها را به‌صورت همزمان داشته باشد، مدیریت علائم آن‌ها ممکن است پیچیده باشد. برای مثال، کودکان مبتلا به اتیسم اغلب ترجیح می‌دهند کارها را به‌تنهایی انجام دهند. بااین‌حال، اختلالات حرکتی ناشی از فلج مغزی ممکن است استقلال را محدود کند. این مسئله می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد و باعث بروز ناامیدی در رفتارهای کودک شما می‌شود.

آیا کودک می‌تواند به‌صورت هم‌زمان به فلج مغزی و اوتیسم مبتلا باشد؟

بله، کودکان مبتلا به فلج مغزی می‌توانند هم‌زمان به اوتیسم نیز مبتلا باشند. بر اساس مطالعه‌ای در مقیاس بزرگ، تقریباً 6٪ از کودکان مبتلا به CP همچنین مبتلا به اختلال اوتیسم هستند، که این نرخ بالاتر از میزان شیوع اوتیسم در جمعیت عمومی است.

مطالعه‌ای دیگر در سال 2013 نشان داد که 6.9٪ از کودکان مبتلا به CP اوتیسمیک نیز بودند، که این میزان در سال 2020 در جمعیت عمومی 2.8٪ بوده است.

ارتباط بین اوتیسم و فلج مغزی مستقیم نیست. بااین‌حال، به‌دلیل شباهت‌ها در اختلالات رشدی، هم‌زمانی اوتیسم و فلج مغزی اتفاقی شایع است.

فلج مغزی نتیجه آسیبی مغزی است که قبل، حین یا مدت کوتاهی پس از تولد رخ می‌دهد. اوتیسم نیز اختلال در رشد مغز است، اما معمولاً پس از دو یا سه سالگی بیشتر نمایان می‌شود. در این زمان مهارت‌های زبانی و ارتباطی کودک شروع به نشان دادن تأخیر آشکار می‌کنند.

ازآنجایی‌که هر دو فلج مغزی و اوتیسم نوعی تشخیص فراگیر از آسیب مغزی را شامل می‌شوند، کودکان مبتلا به CP نیز می‌توانند علائم اوتیسم را نشان دهند.

فلج مغزی و اوتیسم چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند؟

کودکان مبتلا به فلج مغزی و اوتیسم ممکن است با چالش‌هایی اضافی‌ روبرو شوند که بر رشد آن‌ها تأثیر می‌گذارند. این شرایط می‌توانند یکدیگر را پیچیده‌تر کنند، به‌طوری که علائم یکی ممکن است علائم دیگری را پنهان یا بدتر کند.

برای مثال، کودکی که به نوعی از فلج مغزی مبتلا است، ممکن است دارای اختلالات حرکتی باشد. این اختلالات، برقراری ارتباط را برای کودک دشوار می‌کنند و به‌طور بالقوه چالش‌های اجتماعی مرتبط با اوتیسم را پنهان می‌نمایند.

به‌طور مشابه، حساسیت‌های حسی که در اوتیسم رایج هستند، می‌توانند به‌دلیل ناراحتی فیزیکی ناشی از سفتی عضلات یا مشکلات حرکتی در فلج مغزی تشدید شوند.

این علائم مشترک ممکن است منجر به تأخیر در تشخیص شوند. درنتیجه کودک به برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده نیاز پیدا می‌کند.

مدیریت فلج مغزی و اتیسم

فلج مغزی و اختلال طیف اوتیسم، بیماری‌هایی مادام‌العمر هستند که قابل برگشت نیستند. بااین‌حال، با یادگیری نحوه برقراری ارتباط مؤثر و تکمیل فعالیت‌های عملکردی، کودک شما می‌تواند کیفیت زندگی خود را به‌طور قابل توجهی بهبود بخشد.

مداخلات مدیریتی که می‌توانند به رشد توانایی‌های فیزیکی و رفتارهای اجتماعی کودک شما کمک کنند شامل موارد زیر هستند:

• فیزیوتراپی می‌تواند به کودک شما کمک کند تا قدرت، تحرک، تعادل و هماهنگی خود را ازطریق ورزش بهبود بخشد.
• کاردرمانی می‌تواند به کودک شما بیاموزد که چگونه فعالیت‌های روزمره زندگی مانند استفاده از حمام یا پوشیدن لباس را انجام دهد و همچنین می‌تواند به تنظیم حسی کودک کمک کند.
• گفتاردرمانی می‌تواند به کودک شما بیاموزد که چگونه به‌طور مؤثرتر ارتباط برقرار کند و اجتماعی شود.
• درمان شناختی‌رفتاری می‌تواند به کودک شما کمک کند تا از انجام رفتارهای ناسالم یا مخرب خودداری کند.

ازآنجایی‌که هر مورد فلج مغزی و اوتیسم منحصربه‌فرد هستند، روش‌های درمانی شخصی‌سازی‌شده ضروری هستند و نقاط ضعف خاص فرزند شما را هدف قرار می‌دهند.

مداخله زودهنگام می‌تواند به‌طور قابل توجهی پیشرفت اختلالات حرکتی را کاهش دهد و مهارت‌های شناختی را بهبود بخشد.

در مورد درمان فلج مغزی و درمان اتیسم بیشتر بدانید.

جمع‌بندی

فلج مغزی و اختلال طیف اتیسم دو بیماری رشدی هستند که می‌توانند به‌صورت همزمان رخ دهند. فلج مغزی در درجه اول بر حرکت تأثیر می‌گذارد ولی اوتیسم بیشتر بر ارتباطات، رفتار و تعاملات اجتماعی تأثیرگذار است. بااین‌حال، ممکن است علل و علائم این دو اختلال همپوشانی داشته باشند.

منابع

cerebralpalsyguide.com

childbirthinjuries.com

healthline.com