یکی از نشانه‌های اختلال اوتیسم، تأخیر در گفتار است. البته کودکانی که مبتلا به این بیماری نیستند نیز ممکن است دیرتر شروع به صحبت کنند. اما ذهن والدین کودکان مبتلا به اوتیسم درگیر این سؤال است که آیا فرزند آن‌ها می‌تواند حرف بزند؟ در این مطلب به پاسخ این سؤال می‌پردازیم.
حتما بخوانید: اختلال حسی در کودکان اتیسم
تأخیر گفتار در اوتیسم
اولین کلمات یا حتی صداهای کودک می‌توانند یکی از هیجان‌انگیزترین تجربیات والدین باشند. بنابراین وقتی کودک در زمان موردانتظار شروع به صحبت نمی‌کند، باعث ایجاد نگرانی بزرگی برای والدین می‌شود.
اولین کلمات کودک معمولاٌ در 12ماهگی ظاهر می‌شوند، اما 10 درصد از کودکان نوپا در این سن حتی یک کلمه هم نمی‌گویند. گاهی‌اوقات تصور می‌شود این کودکان مبتلا به اوتیسم هستند، اما تأخیر در تکلم لزوماً به معنی ابتلا به اوتیسم نیست. دلایل دیگر نیز ازجمله کم‌‌شنوایی، ناتوانی ذهنی، اختلال زبان یا اختلال گفتار نیز می‌توانند منجر به این اتفاق شوند.
اختلال اوتیسم چگونه بر ارتباطات تأثیر می‌گذارد؟
اختلال اوتیسم به این معنی است که مغز به‌شکلی متفاوت کار می‌کند. عملکرد متفاوت مغز بر همه چیز ازجمله ارتباطات تأثیر می‌گذارد. به‌علاوه کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به همسالان خود رفتاری کاملاً متفاوت نشان می‌دهند. درواقع ایجاد ارتباط در برخی از کودکان اوتیسم دشوار است و در گروهی دیگر امری مشکل‌ساز نیست.
یادگیری صحبت کردن برای برخی از کودکان اوتیسم دشوارتر از سایر کودکان است. نظریه‌های مختلف نشان می‌دهند نوزادان مبتلا به اوتیسم بیشتر توجه خود را بر روی چیزهای اطراف خود متمرکز کرده و کمتر به افراد توجه می‌کنند، بنابراین توجه کمتری به مهارت‌های زبانی دارند. آن‌ها معمولاً نیاز کمتری به برقراری ارتباط یا تعامل با دیگران احساس می‌کنند، بنابراین مهارت‌های زبانی را با سرعتی کمتر نسبت به همسالان خود توسعه می‌دهند.
همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، دلایل احتمالی زیادی برای کندی کودک در رشد مهارت‌های زبانی وجود دارند. برخی از علائمی که نشان‌دهنده اوتیسم هستند عبارت‌اند از:
- مشکل در درک دستورالعمل‌ها یا سؤالات ساده
- مشکل در بیان خواسته‌ها و نیازهای خود
- تکرار مدوام کلمات و عبارات مشابه
- پاسخ دادن به سؤالات با تکرار سؤال به‌جای پاسخ دادن به آن
- صحبت کردن با لحن غیرطبیعی یا با ریتم عجیب‌وغریب
- عدم درک طعنه‌ها، جوک‌ها و استعاره‌ها
برخی از این علائم با توجه به سن کودک آشکارتر از سایرین می‌باشند.
کودک مبتلا به اوتیسم کلامی در چه سنی شروع به صحبت می‌کند؟
کودک مبتلا به اوتیسم کلامی (در صحبت کردن مشکلاتی دارد اما با فقدان کامل صداها و کلمات مواجه نیست) ممکن است دیرتر از سایر کودکان مهارت‌های زبانی خود را توسعه دهد. اگر احساس می‌کنید کودک شما دیرتر از زمان موردانتظار شروع به صحبت می‌کند، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. همچنین می‌توانید از یک آسیب‌شناس گفتار و زبان کمک بخواهید.
پاسخ به این سؤال که کودک مبتلا به اوتیسم در چه سنی شروع به صحبت کردن می‌کند دشوار است. کودکان مختلف متفاوت هستند. بااین‌حال، می‌توانید از فعالیت‌های مختلف ازجمله بازی و روش‌های آموزشی نوین برای کمک به کودک خود استفاده کنید. در ادامه اقداماتی که باعث می‌شوند کودک شما شروع به صحبت کند، ذکر شده‌اند:
- تشویق کودک به بازی و تعاملات اجتماعی: این امر باعث می‌شود زمان بیشتری را با او سپری کنید. کودک در حین بازی شروع به تقلید از شما و کپی کردن رفتارهای شما می‌کند.
- تقلید مثبت از کودک: راه دیگری برای کمک به فرزندتان برای برقراری ارتباط، تقلید مثبت از اوست. این کار فرزند شما را تشویق می‌کند تا با تقلید رفتارهای شما، به نوبت صحبت کرده و با شما ارتباط برقرار کند.
- ارتباطات غیرکلامی: همچنین می‌توانید بر روی ارتباطات غیرکلامی مانند تماس چشمی و حرکات اغراق‌آمیز تمرکز کنید. باید سعی کنید از بدن و صدای خود در هنگام برقراری ارتباط با کودک استفاده کنید. البته به این نکته توجه داشته باشید رفتارهای شما باید به‌گونه‌ای باشند که تکرار آن‌ها برای کودک آسان باشد. در طول بازی حتماً نسبت به حرکات کودک خود واکنش نشان دهید.
- استفاده از کلمات ساده: سعی کنید از کلمات ساده شروع کنید تا کودک در تقلید گفتار شما اعتماد‌به‌نفس داشته باشد. در ابتدا کلمات ساده و تکی را انتخاب کرده و کم‌کم بعد از یادگیری کودک، کلمات را ترکیب کنید. بعد از یادگیری عبارات دوکلمه‌ای، از عبارات سه‌کلمه‌ای و طولانی‌تر استفاده کنید.
- توجه به کودک: به یاد داشته باشید فرزند شما برای برقراری ارتباط به زمان و توجه شما نیاز دارد. بنابراین اگر همیشه برای او صحبت می‌کنید ولی برای پاسخ دادن به سؤالات او وقت نمی‌گذارید، او نیز این کار را برای خودش انجام نخواهد داد. بنابراین در طول یادگیری به کودک فرصت بدهید به سؤالات خود پاسخ دهد و مراقب صداها یا حرکات بدن او باشید.
- یادگیری در طول بازی: سعی کنید در طول بازی به آموزش کلمات بپردازید. به‌عنوان مثال وقتی کودک در حال بازی با اسباب‌بازی موردعلاقه خود است، او را تشویق کنید درخصوص آن وسیله حرف بزند.
- استفاده از اپلیکیشن‌های کمکی: می‌توانید از اپلیکیشن‌هایی مانند app2vox نیز کمک بگیرید. این برنامه‌ها جای گفتار را نمی‌گیرند اما کودک را تشویق به یادگیری کلمات جدید می‌کنند. این برنامه حاوی تصاویری است که کودک آن‌ها را لمس می‌کند تا کلماتی تولید دهکر و سپس آن‌ها را تقلید کند.
اوتیسم غیرکلامی در کودک
اوتیسم غیرکلامی زمانی اتفاق میفتد که کودک مبتلا به اوتیسم مهارت‌های ارتباطی گفتاری و زبانی خود را مانند همسالان رشد نمی‌دهد. بیش از نیمی از کودکان اوتیسم مشکل تأخیر در گفتار دارند و والدین آن‌ها نمی‌دانند کودک چه زمانی شروع به صحبت می‌کند.
وقتی فرزند شما خیلی کوچک است، نمی‌توانید تشخیص دهید اوتیسم غیرکلامی دارد یا در کسب مهارت‌های زبانی کند پیش می‌رود. همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، بسیاری از کودکان دیرتر شروع به صحبت کردن می‌کنند و این به خودی خود نگران‌کننده نیست. اما اگر فرزند شما در رشد مهارت‌های گفتاری نیز پیشرفت کمی داشته باشد یا هیچ پیشرفتی نداشته باشد، احتمالاً مبتلا به اوتیسم غیرکلامی است. بهترین راه برای اطمینان از این موضوع مراجعه به پزشک است.
بنابراین اگر کودک شما مبتلا به اوتیسم غیرکلامی است، از روش‌های ارتباط غیرکلامی مانند اپلیکیشن‌های طراحی‌شده به‌عنوان راهی برای شروع تشویق فرزندتان به استفاده از کلمات، استفاده کنید.
مطالعه بیشتر: ماساژ برای کودکان اتیسم
جمع بندی
تاخیر در گفتار یکی از چالش‌های رایج در کودکان مبتلا به اوتیسم است که می‌تواند بر توانایی‌های ارتباطی و اجتماعی آن‌ها تأثیر بگذارد. با استفاده از روش‌های درمانی و گفتاردرمانی تخصصی، می‌توان به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کرد تا مهارت‌های گفتاری خود را ارتقا داده و ارتباطات مؤثرتری برقرار کنند. گروه توانبخشی راه کمال با تیمی از متخصصان باتجربه در زمینه گفتاردرمانی و توانبخشی کودکان اوتیسم، آماده است تا به شما در این مسیر کمک کند. اگر نگران تاخیر گفتار فرزند خود هستید ، همین حالا با ما تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی بهره‌مند شوید. برای شروع درمان، با ما در ارتباط باشید!
منابع:
مطالب مشابه
دانستن اصول رفتار با کودکان مبتلا به اوتیسم از اهمیت زیادی برخوردار است، چون اختلال اتیسم باعث ایجاد مشکلاتی در برقراری ارتباط می‌شود. همچنین بر بسیاری از رفتارهای کودک تأثیر می‌گذارد. به‌طوری که والدین در بسیاری از موارد از رفتارهای فرزند خود خجالت‌زده یا ناامید می‌شوند.
اسپلینت، ارتز موقتی است که برای ثابت نگه داشتن بخش‌های مختلف بدن استفاده می‌شود. این ابزارها انواع مختلفی دارند که بسته به نوع آسیب یا بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اختلال یادگیری ریاضی یا دیسکالکولیا، نوعی اختلال یادگیری است که بر توانایی فرد در انجام محاسبات ریاضی تأثیر می‌گذارد. این اختلال بیشتر در کودکان دیده می‌شود اما بزرگسالان نیز ممکن است مبتلا به دیسکالکولیا شوند.
اختلالات گفتار و زبان کودکان باعث می‌شود بیان برخی از لغات و صداها برای کودک دشوار باشد. در این حالت فهمیدن جملات او سخت می‌شود. این اختلال در برقراری ارتباط و انجام فعالیت‌های روزمره تأثیرگذار است.
اختلال هماهنگی رشدی (DCD)، اختلالی عصبی است که تعادل، هماهنگی و مهارت‌های حرکتی بیمار ازجمله مهارت‌های حرکتی ظریف، درشت و برنامه‌ریزی حرکتی را دچار مشکل می کند.
یکی از نکات مهم در هنگام یافتن مرکز درمانی اوتیسم، نزدیکی مرکز به محل زندگی بیمار است. در این صورت والدین با خیالی آسوده مراحل درمان فرزند خود را شروع می‌کنند. اگر در شمال تهران ساکن هستید و به مرکز درمانی اوتیسم نیاز دارید، گروه توانبخشی راه کمال با بهره‌گیری از تیمی مجرب و حرفه‌ای، خدمات تخصصی و نوین برای درمان کودک شما ارائه می‌دهد.
فلج مغزی، بیماری مادام‌العمری است که به درمان‌های طولانی‌مدت نیاز دارد. درحالی‌که اثربخشی بوتاکس در تسکین اسپاستیسیته در افراد مبتلا به فلج مغزی ثابت شده است، اثرات آن موقتی هستند.
امتناع کودک از غذا خوردن می‌تواند برای والدین ناراحت‌کننده باشد. مقداری بدغذایی در زمان غذا خوردن برای هر نوزاد یا کودک نوپایی طبیعی است، اما باید به‌مرور زمان از بین برود. هنگامی که بدغذایی یا مشکلات تغذیه ماه‌ها یا سال‌ها طول می‌کشند، ممکن است مشکلی پزشکی یا رفتاری در ریشه علائم آن‌ها وجود داشته باشد.
اختلال بلع یا دیسفاژی به معنی ناتوانی در عبور آسان غذا یا مایعات از دهان، گلو و سپس مری و معده در طی فرایند بلعیدن است. این اختلال می‌تواند منجر به آسپیراسیون (ورود غذا یا مایعات به نای و ریه‌ها) شود.
اگر با کودکی اوتیسمی زندگی یا کار کنید، می‌دانید که بال بال زدن در اوتیسم، رفتاری خودتحریکی (استیمینگ) در نظر گرفته می‌شود. کودک مبتلا به اوتیسم از رفتارهای استیمینگ برای خودتنظیمی احساسات یا اضطراب خود استفاده می‌کند.
رفتاردرمانی شناختی بر این ایده استوار است که احساسات، افکار و رفتارهای ما همگی به هم مرتبط هستند و می‌توانند بر یکدیگر تأثیر بگذارند. وقتی کودکان احساس اضطراب یا افسردگی می‌کنند، به‌راحتی در چرخه افکار منفی یا غیرمفید گرفتار می‌شوند.
اصطلاح «اوتیسم با عملکرد بالا» تشخیص پزشکی رسمی نیست، بلکه به‌طور عمومی برای اشاره به افرادی استفاده می‌شود که به‌طور نسبی نیاز به حمایت کمتری دارند و قادرند به‌طور مستقل‌تری در زمینه‌هایی مانند خواندن، نوشتن، صحبت کردن و مدیریت مهارت‌های زندگی عمل کنند.
انواع اختلالات رفتاری شایع در کودکان شامل این موارد هستند:اختلال نقص توجه و بیش‌‌فعالی (ADHD)، اوتیسم ، سلوک (CD)، اختلالات یادگیری، نافرمانی مقابله‌ای (ODD)، انفجاری متناوب، وسواس فکری- عملی (OCD)، دو قطبی، اضطرابی، اختلالات خوردن و ...
سندروم ساوان حالتی نادر است که در آن بیمار مبتلا به اختلالات رشدی، مهارت‌های چشمگیری در حوزه‌ای خاص از خود نشان می‌دهد. این سندرم اغلب با اختلال طیف اوتیسم (ASD) مرتبط است.