یکی از نشانه‌های اختلال اوتیسم، تأخیر در گفتار است. البته کودکانی که مبتلا به این بیماری نیستند نیز ممکن است دیرتر شروع به صحبت کنند. اما ذهن والدین کودکان مبتلا به اوتیسم درگیر این سؤال است که آیا فرزند آن‌ها می‌تواند حرف بزند؟ در این مطلب به پاسخ این سؤال می‌پردازیم.
حتما بخوانید: اختلال حسی در کودکان اتیسم
تأخیر گفتار در اوتیسم
اولین کلمات یا حتی صداهای کودک می‌توانند یکی از هیجان‌انگیزترین تجربیات والدین باشند. بنابراین وقتی کودک در زمان موردانتظار شروع به صحبت نمی‌کند، باعث ایجاد نگرانی بزرگی برای والدین می‌شود.
اولین کلمات کودک معمولاٌ در 12ماهگی ظاهر می‌شوند، اما 10 درصد از کودکان نوپا در این سن حتی یک کلمه هم نمی‌گویند. گاهی‌اوقات تصور می‌شود این کودکان مبتلا به اوتیسم هستند، اما تأخیر در تکلم لزوماً به معنی ابتلا به اوتیسم نیست. دلایل دیگر نیز ازجمله کم‌‌شنوایی، ناتوانی ذهنی، اختلال زبان یا اختلال گفتار نیز می‌توانند منجر به این اتفاق شوند.
اختلال اوتیسم چگونه بر ارتباطات تأثیر می‌گذارد؟
اختلال اوتیسم به این معنی است که مغز به‌شکلی متفاوت کار می‌کند. عملکرد متفاوت مغز بر همه چیز ازجمله ارتباطات تأثیر می‌گذارد. به‌علاوه کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به همسالان خود رفتاری کاملاً متفاوت نشان می‌دهند. درواقع ایجاد ارتباط در برخی از کودکان اوتیسم دشوار است و در گروهی دیگر امری مشکل‌ساز نیست.
یادگیری صحبت کردن برای برخی از کودکان اوتیسم دشوارتر از سایر کودکان است. نظریه‌های مختلف نشان می‌دهند نوزادان مبتلا به اوتیسم بیشتر توجه خود را بر روی چیزهای اطراف خود متمرکز کرده و کمتر به افراد توجه می‌کنند، بنابراین توجه کمتری به مهارت‌های زبانی دارند. آن‌ها معمولاً نیاز کمتری به برقراری ارتباط یا تعامل با دیگران احساس می‌کنند، بنابراین مهارت‌های زبانی را با سرعتی کمتر نسبت به همسالان خود توسعه می‌دهند.
همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، دلایل احتمالی زیادی برای کندی کودک در رشد مهارت‌های زبانی وجود دارند. برخی از علائمی که نشان‌دهنده اوتیسم هستند عبارت‌اند از:
- مشکل در درک دستورالعمل‌ها یا سؤالات ساده
- مشکل در بیان خواسته‌ها و نیازهای خود
- تکرار مدوام کلمات و عبارات مشابه
- پاسخ دادن به سؤالات با تکرار سؤال به‌جای پاسخ دادن به آن
- صحبت کردن با لحن غیرطبیعی یا با ریتم عجیب‌وغریب
- عدم درک طعنه‌ها، جوک‌ها و استعاره‌ها
برخی از این علائم با توجه به سن کودک آشکارتر از سایرین می‌باشند.
کودک مبتلا به اوتیسم کلامی در چه سنی شروع به صحبت می‌کند؟
کودک مبتلا به اوتیسم کلامی (در صحبت کردن مشکلاتی دارد اما با فقدان کامل صداها و کلمات مواجه نیست) ممکن است دیرتر از سایر کودکان مهارت‌های زبانی خود را توسعه دهد. اگر احساس می‌کنید کودک شما دیرتر از زمان موردانتظار شروع به صحبت می‌کند، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. همچنین می‌توانید از یک آسیب‌شناس گفتار و زبان کمک بخواهید.
پاسخ به این سؤال که کودک مبتلا به اوتیسم در چه سنی شروع به صحبت کردن می‌کند دشوار است. کودکان مختلف متفاوت هستند. بااین‌حال، می‌توانید از فعالیت‌های مختلف ازجمله بازی و روشهای آموزشی نوین برای کمک به کودک خود استفاده کنید. در ادامه اقداماتی که باعث می‌شوند کودک شما شروع به صحبت کند، ذکر شده‌اند:
- تشویق کودک به بازی و تعاملات اجتماعی: این امر باعث می‌شود زمان بیشتری را با او سپری کنید. کودک در حین بازی شروع به تقلید از شما و کپی کردن رفتارهای شما می‌کند.
- تقلید مثبت از کودک: راه دیگری برای کمک به فرزندتان برای برقراری ارتباط، تقلید مثبت از اوست. این کار فرزند شما را تشویق می‌کند تا با تقلید رفتارهای شما، به نوبت صحبت کرده و با شما ارتباط برقرار کند.
- ارتباطات غیرکلامی: همچنین می‌توانید بر روی ارتباطات غیرکلامی مانند تماس چشمی و حرکات اغراق‌آمیز تمرکز کنید. باید سعی کنید از بدن و صدای خود در هنگام برقراری ارتباط با کودک استفاده کنید. البته به این نکته توجه داشته باشید رفتارهای شما باید به‌گونه‌ای باشند که تکرار آن‌ها برای کودک آسان باشد. در طول بازی حتماً نسبت به حرکات کودک خود واکنش نشان دهید.
- استفاده از کلمات ساده: سعی کنید از کلمات ساده شروع کنید تا کودک در تقلید گفتار شما اعتماد‌به‌نفس داشته باشد. در ابتدا کلمات ساده و تکی را انتخاب کرده و کم‌کم بعد از یادگیری کودک، کلمات را ترکیب کنید. بعد از یادگیری عبارات دوکلمه‌ای، از عبارات سه‌کلمه‌ای و طولانی‌تر استفاده کنید.
- توجه به کودک: به یاد داشته باشید فرزند شما برای برقراری ارتباط به زمان و توجه شما نیاز دارد. بنابراین اگر همیشه برای او صحبت می‌کنید ولی برای پاسخ دادن به سؤالات او وقت نمی‌گذارید، او نیز این کار را برای خودش انجام نخواهد داد. بنابراین در طول یادگیری به کودک فرصت بدهید به سؤالات خود پاسخ دهد و مراقب صداها یا حرکات بدن او باشید.
- یادگیری در طول بازی: سعی کنید در طول بازی به آموزش کلمات بپردازید. به‌عنوان مثال وقتی کودک در حال بازی با اسباب‌بازی موردعلاقه خود است، او را تشویق کنید درخصوص آن وسیله حرف بزند.
- استفاده از اپلیکیشن‌های کمکی: می‌توانید از اپلیکیشن‌هایی مانند app2vox نیز کمک بگیرید. این برنامه‌ها جای گفتار را نمی‌گیرند اما کودک را تشویق به یادگیری کلمات جدید می‌کنند. این برنامه حاوی تصاویری است که کودک آن‌ها را لمس می‌کند تا کلماتی تولید دهکر و سپس آن‌ها را تقلید کند.
اوتیسم غیرکلامی در کودک
اوتیسم غیرکلامی زمانی اتفاق میفتد که کودک مبتلا به اوتیسم مهارت‌های ارتباطی گفتاری و زبانی خود را مانند همسالان رشد نمی‌دهد. بیش از نیمی از کودکان اوتیسم مشکل تأخیر در گفتار دارند و والدین آن‌ها نمی‌دانند کودک چه زمانی شروع به صحبت می‌کند.
وقتی فرزند شما خیلی کوچک است، نمی‌توانید تشخیص دهید اوتیسم غیرکلامی دارد یا در کسب مهارت‌های زبانی کند پیش می‌رود. همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، بسیاری از کودکان دیرتر شروع به صحبت کردن می‌کنند و این به خودی خود نگران‌کننده نیست. اما اگر فرزند شما در رشد مهارت‌های گفتاری نیز پیشرفت کمی داشته باشد یا هیچ پیشرفتی نداشته باشد، احتمالاً مبتلا به اوتیسم غیرکلامی است. بهترین راه برای اطمینان از این موضوع مراجعه به پزشک است.
بنابراین اگر کودک شما مبتلا به اوتیسم غیرکلامی است، از روشهای ارتباط غیرکلامی مانند اپلیکیشن‌های طراحی‌شده به‌عنوان راهی برای شروع تشویق فرزندتان به استفاده از کلمات، استفاده کنید.
مطالعه بیشتر: ماساژ برای کودکان اتیسم
جمع بندی
تاخیر در گفتار یکی از چالش‌های رایج در کودکان مبتلا به اوتیسم است که می‌تواند بر توانایی‌های ارتباطی و اجتماعی آن‌ها تأثیر بگذارد. با استفاده از روشهای درمانی و گفتاردرمانی تخصصی، می‌توان به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کرد تا مهارت‌های گفتاری خود را ارتقا داده و ارتباطات مؤثرتری برقرار کنند. گروه توانبخشی راه کمال با تیمی از متخصصان باتجربه در زمینه گفتاردرمانی و توانبخشی کودکان اوتیسم، آماده است تا به شما در این مسیر کمک کند. اگر نگران تاخیر گفتار فرزند خود هستید ، همین حالا با ما تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی بهره‌مند شوید. برای شروع درمان، با ما در ارتباط باشید!
منابع:
مطالب مشابه
دانستن اصول رفتار با کودکان مبتلا به اوتیسم از اهمیت زیادی برخوردار است، چون اختلال اتیسم باعث ایجاد مشکلاتی در برقراری ارتباط می‌شود. همچنین بر بسیاری از رفتارهای کودک تأثیر می‌گذارد. به‌طوری که والدین در بسیاری از موارد از رفتارهای فرزند خود خجالت‌زده یا ناامید می‌شوند.
اسپلینت، ارتز موقتی است که برای ثابت نگه داشتن بخش‌های مختلف بدن استفاده می‌شود. این ابزارها انواع مختلفی دارند که بسته به نوع آسیب یا بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اختلال یادگیری ریاضی یا دیسکالکولیا، نوعی اختلال یادگیری است که بر توانایی فرد در انجام محاسبات ریاضی تأثیر می‌گذارد. این اختلال بیشتر در کودکان دیده می‌شود اما بزرگسالان نیز ممکن است مبتلا به دیسکالکولیا شوند.
اختلالات گفتار و زبان کودکان باعث می‌شود بیان برخی از لغات و صداها برای کودک دشوار باشد. در این حالت فهمیدن جملات او سخت می‌شود. این اختلال در برقراری ارتباط و انجام فعالیت‌های روزمره تأثیرگذار است.
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در ارتباطات اجتماعی و تعامل با دیگران با چالش‌هایی مواجه هستند. در 18ماهگی، والدین باید توجه دقیقی به نحوه تعامل فرزندشان با اطرافیان داشته باشند. نشانه‌های رایجی که ممکن است در این سن ظاهر شوند عبارت‌اند از: فقدان تماس چشمی مؤثر، پاسخ محدود به نام، عدم علاقه به بازی‌های تعاملی و مشکلات در تقلید حرکات یا رفتارها
گزارش‌های موجود از سوی اسپکتروم نشان می‌دهند که سن 6سالگی برای کودکان مبتلا به اوتیسم نقطه عطف مهمی است؛ چرا که طبق مطالعه‌ای طولانی‌مدت، شدت ویژگی‌های اوتیسم در بسیاری از کودکان از سنین 3 تا 6 سالگی کاهش می‌یابند، ولی این پیشرفت معمولاً برای سه‌چهارم کودکان متوقف می‌شود.
تشخیص زودهنگام اوتیسم در کودکان 2 ساله نقشی حیاتی در بهبود نتایج بلندمدت دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که شناسایی و مداخله به‌موقع، به‌ویژه در دوران حساس رشد مغز، می‌تواند به توسعه مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری کودک کمک چشمگیری کند.
گفتاردرمانی و کاردرمانی پایه‌های اصلی مدیریت اوتیسم محسوب می‌شوند. بااین‌حال، بسیاری از خانواده‌ها برای تکمیل این روش‌ها به سراغ درمان‌های طبیعی و سنتی مانند شاهدانه، داروهای گیاهی و ... می روند.
یکی از مواردی که افراد مبتلا به اوتیسم برای جبران ناراحتی در هنگام برقراری ارتباط چشمی انجام می‌دهند، نگاه کردن به چیزی غیر از چهره دیگران در حین تعامل اجتماعی است. برای مثال دانش‌آموز مبتلا به اوتیسم در مدرسه می‌تواند هنگام نگاه کردن و ور رفتن با شیئی خاص، مانند اسباب‌بازی یا مداد بهتر روی درس تمرکز کند.
تیک‌ها، حرکات یا صداهای ناگهانی و سریعی هستند که کودک به‌طور مکرر و غیرارادی انجام می‌دهد. اگر کودک تیک حرکتی داشته باشد، ممکن است به‌طور مکرر پلک بزند یا شانه‌های خود را بارها و بارها بالا بیندازد. اگر تیک صوتی داشته باشد، احتمالاً به‌صورت ناخواسته صدای خرخر ایجاد می‌کند یا احساس نیاز به صاف کردن مداوم گلو دارد. تیک‌ها اغلب با گذشت زمان تغییر می‌کنند.
هنگامی که کودک به وسواس فکری عملی مبتلا می‌شود، افکار وسواسی و رفتاری اجباری می‌توانند بسیار مکرر و شدید شوند و در زندگی روزمره و رشد طبیعی کودک اختلال ایجاد کنند.
اختلال انفجاری متناوب (IED) نوعی اختلال رفتاری است که با دوره‌های مکرر خشم و پرخاشگری شدید مشخص می‌شود. این فوران‌ها می‌توانند کلامی یا جسمی باشند و اغلب غیرقابل پیش بینی هستند.
هنگامی که مغز در درک ورودی بصری دریافتی مشکل داشته باشد، اطلاعات به‌درستی درک نشده و نمی‌توانند با سایر حواس ادغام شوند.توجه به این نکته بسیار مهم است که اختلال حس بینایی به مشکلات مربوط به بینایی اشاره ندارد. درواقع کودکی که ازنظر بینایی دید 20/20 کامل دارد، اگر با اختلال حس بینایی دست و پنجه نرم کند، همچنان در درک آنچه می‌بیند با مشکل مواجه می‌شود.
آسیب سر می تواند به خفیفی ضربه، کبودی (کوفتگی) یا بریدگی روی سر باشد. یا می تواند ضربه مغزی، بریدگی عمیق یا زخم باز، شکستگی استخوان جمجمه، خونریزی داخلی یا آسیب به مغز باشد.